شبکه‌های اجتماعی فردی و دلبستگی به محله در شهر تهران: با تأکید بر وسایل ارتباطی نوین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه الزهرا

2 کارشناس ارشدجامعه شناسی دانشگاه الزهرا

چکیده

دلبستگی به محله نمایانگر احساس ذهنی مثبت افراد نسبت به محلة مسکونی است که تعهد ساکنان به محل سکونت و تمایلشان به حفظ رابطه با آن در طول زمان و در مراحل مختلف زندگی را موجب می­شود. این پژوهش نقش شبکۀ فردی و همچنین شیوه­های ارتباطی نوین بر دلبستگی را بررسی می­کند. در بررسی شبکه‌های فردی، به پیوندهای محلی و فرامحلی توجه شده است. جامعۀ آماری این پژوهش پیمایشی را 391 نفر از ساکنان بالای 15 سال ساکن شهر تهران تشکیل می‌دهند که به شیوۀ نمونه­گیری خوشه­ای انتخاب شده‌اند. مناطق 3، 11 و 18؛ و چهار محله از هر منطقۀ شهر تهران به صورت تصادفی انتخاب شدند. بر اساس یافته­ها، دلبستگی افراد به محله در سطح متوسط است. روابط افراد بیشتر فرامحلی است، شبکۀ روابط محلی فرد بر دلبستگی به محله تأثیر می‌گذارد اما روابط فرامحلی مؤثر نیست. بررسی نتایج پژوهش در زمینۀ نقش وسایل ارتباطی نوین نشان می دهد که دربین وسایل ارتباطی نوین، فقط تماس از تلفن همراه افراد با دلبستگی به محله ارتباط معناداری دارد. بین متغیرهای زمینه‌ای و محله‌ای نیز سن، درآمد ماهیانۀ خانوار و مدت اقامت فرد در محله با دلبستگی به محله ارتباط مثبت و معناداری دارند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Personal Networks and Neighborhood Attachment in Tehran city:with emphasis on the role of modern communication mediums

نویسندگان [English]

  • Susan Bastani 1
  • Salmeh Nikzad 2
1 Department of Social Sciences alzahra University
2 Sociology M.Sc of alzahra University
چکیده [English]

Attachment to the neighborhood represents a positive mental feeling toward the residential place that links associated with residential location and causing the residents’ commitment to habitat and their desire to maintain a relationship with it over the time and at different stages of life. Present research examines neighborhood attachment and the effect of personal networks and modern communication mediums on attachment.Both local and nonlocal ties are considered.
Population of the survey consists of people aged over 15 years old residingin different districts of Tehran.The sample size is 391 respondents who were randomly chosen through cluster sampling method from districts 3, 11 and 18 of the city. Four neighborhoods in each district were randomly selected.
Based on the results,the level of neighborhood attachment is medium. Most of the individuals’ties are nonlocal.While the localties have significant effect on attachment to the neighborhood, nonlocal ties are not related to it. The findings also show that among the new communication medium, the Internet does not have significant effect on attachment to the neighborhood .Among the demographic and neighborhood characteristics, age, family income, and length of residence are positively associated with the attachment to neighborhood.

کلیدواژه‌ها [English]

  • place attachment
  • Neighborhood attachment
  • Local ties
  • Nonlocal ties
  • Modern communication mediums
  • ·         آمارنامه شهر تهران (1390)، سالنامه آماری شهر تهران: سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران.    
  • امیرکافی، مهدی و فتحی، شکوفه (1390)، «بررسی عوامل مؤثر بر دلبستگی به محلۀ مسکونی (مطالعه موردی شهرکرمان)»، مجلۀ مطالعات اجتماعی ایران، شماره1: 5-41.
  • باستانی، سوسن (1387)، «بررسی سرمایۀ اجتماعی شبکه در 10 محلۀ تهران: بررسی جایگاه روابط محلی در شبکه­های اجتماعی»، مجلۀ مطالعات اجتماعی ایران، شماره 2: 55-74.
  • باستانی، سوسن و صالحی­هیکویی، مریم (1385)، «سرمایۀ اجتماعی شبکه و جنسیت: بررسی ویژگی­های ساختی، تعاملی و کارکردی شبکۀ اجتماعی زنان و مردان تهران»، مجله نامه علوم اجتماعی، شماره30: 63-96.
  • چلبی، مسعود (1375)، جامعه‌شناسی نظم، تحلیل و تشریح نظری نظم اجتماعی، تهران: نشرنی.
  • طاوسی، سیما (1389)، رابطۀ دلبستگی محیطی با میزان سلامت روان و سازگاری اجتماعی دانش‌آموزان سال اول دبیرستان شهرستان ورامین، پایان­نامۀ کارشناسی ارشد روانشناسی دانشگاه الزهرا.
  • فکوهی، ناصر و میردامادی، مهرداد (1381)، «فضای سایبرنتیک به مثابۀ فضای شهری در تهران»، نامۀ انسان‌شناسی، شماره 2:  89-120
  • فیروزآبادی، احمد (1387)، شبکه­سازی برای افزایش سرمایۀ اجتماعی، مرکز مطالعات و برنامه­ریزی شهرداری تهران.
    • Beggs, J., Hurlbert, J., & Haines, V. (1996),”Community attachment in a rural setting: A refinement and empirical test of the systemic model”, Rural Sociology, 61:407–426
    • Bolan, M., (1997), “The Mobility Experience and Neighborhood Attachment”, Demography, 34(2): 225-237.
    • Brocato D.elisabeth(2006), place attachment:an investigation of environments and outcomes in a service context, for the Degree of doctor of philosophy the university of texas at arilington
    • Chavis, D. M. and Abraham Wandersman (1990), “Sense of Community in the Urban Environment: A Catalyst for Participation and Community Development”, American Journal of Community Psychology, 18(1):55–81
    • Cross,J.(2003),”ConceptualizingCommunityAttachment”, RetrievedApril9,2012(http://lamar.colostate.edu/~jecross/pdf/presentations/Conceptualizing_Community_Attachment_Cross_2003.pdf).
    • Cuba, L. and D.M. Hummon (1993),”A Place to Call Home: Identification with Dwelling, Community and Region”, The Sociological Quarterly, 34(1): 111-131
    • Goudy, W.J., (1990),”Community Attachment in a Rural Region”, Rural Sociology, 55(2): 178-198.
    • Hidalgo, M. C., & Herna´ ndez, B. (2001), “Place attachment: conceptual and empirical questions”, Journal of Environmental Psychology, 21, 273–281
    • Hummon D.M. (1992),”Community attachment: local sentiment and sense of place”, in I Altman, S M Low (eds.).Place Attachment, Plenum Press, London, pp 253-278
    • Kasarda,J D. and M.Janowitz. (1974), “Community attachment in mass society”, American Sociological Review, 39:328-39.
    • Lewicka, M .(2010)". What makes neighborhood different from home and city? Effects of place scale on place attachment", Journal of Environmental Psychology 30 (2010) 35–51
    • Liao, P, (2004)".Emotional Attachment, Residential Satisfaction, and Mobility Propensity". The Journal of Demography, June: 49-79.
    • Livingston, M & Bailey, Nick. Ade Kearns (2008), “People’s Attachment To Place – The Influence Of Neighbourhood Deprivation”, Published by the Chartered Institute of Housing/Joseph Rowntree Foundation
    • Low, S. & Altman, I. (1992), “Place attachment: A concep-tual Inquiry”, In I. Althman & S. Low (Eds), Place Attachment, New York: Plenum
    • Manzo C.  Lynne&   Douglas D. Perkins (2006 ), “Finding Common Ground:The Importance of Place Attachment to Community Participation and Planning”, Journal of Planning Literature, 20: 4 .
    • Mesch .G & Ilan Talmud (2010).”Internet Connectivity, Community Participation,and Place Attachment:A Longitudinal Study”, American Behavioral Scientist 53(8): 1095–1110
    • Mesch, G.S. and Manor, O. (1998),”Social ties, environmental perception, and local attachment”, Environment and Behavior, 30(4): 504-519.
    • Rollero .Ch., &  Norma De Piccoli.(2010), “Place attachment, identification and environment perception: An empirical study”, Journal of Environmental Psychology, 30 : 198–205
    • Sampson, R. J. (1988), “Local friendship ties and community attachment in mass society:A multilevel systemic model”, American Sociological Review, 53: 766−779.
    • Scannell. L , &   Robert Gifford.(2010), “Defining place attachment: A tripartite organizing framework”, Journal of Environmental Psychology, 30: 1–10
    • Shamsuddin , Sh & Norsidah Ujang(2008), “.Making places: The role of attachment in creating the sense of place for traditional streets in Malaysia”, Habitat International, (32): 399–409.
    • Taylor R. (1996), “.Neighborhood Responses to Disorder and Local Attachments:The Systemic Model Of Attachment,Social Disorganization,and Neighborhood Use Value”,Sociological Forum, No 11: 41-74.
    • Teddy.  L;  Linda Waimarie Nikora & Bernard Guerin .(2008), “Place attachment of Ngāi Te Ahi to Hairini Marae”, MAI Review, No1: 42-60.
    • Theodori, G. (2000), “Levels of analysis and conceptual clarification in community attachment and satisfaction research: Connections to community development”, Journal of the Community Development Society, No 31(1): 35-58
    • Theodori, Gene L. and A. E. Luloff (2000), “Urbanization and Community Attachment in Rural Areas”, Society & Natural Resources, No 13: 399-420
    • Wellman, B(2005), “community:from neighborhood to networks”, communications of the acm,No 1: 655-664.
    • Wellman, B. (1996), “Are Personal Communities Local? A Dumptarian Reconsideration”, Social Networks,No18: 347-354.
    • Wellman, B. (2002), “Little boxes, Glocalization, and Networked Individualism”, In Digital Cities, edited by M. Tanabe, P. van den Bessclaar, and T. Ishida. Heidelberg: Springer-Verlag.
    • Wellman, B.( 2001), “Physical Place and Cyber Place: The Rise of Personalized Networking”, InternationalJournal of Urban and Regional Research, No25: 227–252.
    • Wellman.B. et al.(2003), “The Social Affordances of the Internet for Networked Individ-ualism”, JCMC, No 3: 475-516.
    • Wilkinson, Kenneth P. (1991), The Community in Rural America. Middletown, WI: Social Ecology Press.
    • Woldoff, R. A. (2002), “The effects of local stressors on neighborhood attachment, Social Forces”, No 81: 87−116.

·         Hampton. K , & Wellman .B.(2003), “Neighboring in Netville: How the Internet Supports Community and social capital in aWired suburb”, City and Community 2(4):277-313