تبیینی بر رابطة کاربران در فیسبوک و سرمایة اجتماعی پیوندبخش

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه ارتباطات، دانشکدة علوم اجتماعی دانشگاه تهران

2 دانشیار گروه علوم اجتماعی دانشکدة علوم اجتماعی و اقتصادی دانشگاه پیام‏نور

3 دانشجوی دکترای جامعه‌شناسی، دانشگاه پیام‌نورتهران

چکیده

این مقاله با استفاده از روش‌های ترکیبی پیمایش و گروه کانون به مطالعة سرمایة اجتماعی کاربران فیسبوک در ایران پرداخته است. این مقاله سعی دارد به این پرسش پاسخ دهد که آیا سرمایة اجتماعی حاصل از روابط کاربران با حلقة آشنایان در فیسبوک در روابط اجتماعی افراد در فضای واقعی جامعة ایران نیز بازتاب دارد؟ قرار است در اینجا نظریه‌های فوکویاما، کلمن، پوتنامرا به شکل ترکیبی طرح شود و با داده‌های تجربی کارایی این ترکیب را بسنجیم. سپس، با کاربرد روش استدلال قیاسی، فرضیة مفید بودن سرمایة اجتماعی حاصل از روابط کاربران فیسبوک با حلقة آشنایان برای جامعه را به آزمون بگذاریم. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامة آنلاین و آفلاین و حجم نمونه 2437 نفر بوده است. فیسبوک از لحاظ ساختاری امکان تشکیل شبکه‌های متداخل فوکویاما و بستگی کلمن را دارد. سازوکار تشکیل لایه‌ها سبب می‌شود تشکیل پیوندهای ضعیف، تسهیل‌شده و دامنة روابط اجتماعی افراد گسترش یابد. در این مقاله سرمایة اجتماعی اگر روابط احساسی و قوی را تقویت کند از نوع پیوندمدار است و اگر روابط ضعیف را استحکام بخشد از نوع سرمایة اجتماعی پیوندبخش است. ادعای ما این است که با افزایش شدت استفادة کاربران از فیسبوک، سرمایة اجتماعی پیوندبخش نیز افزایش می‌یابد. نتایج پیمایش‌های ما این ادعا را اثبات می‌کند؛ بدین معنا که فیسبوک به لحاظ ساختاری تشکیل و تقویت پیوندهای سست را تسهیل کرده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Explanatory Analysis of Interactive Relations between Facebook and Bridging Social Capital

نویسندگان [English]

  • Hamid Abdollahyan 1
  • Mohammad Javad Zahedi 2
  • Mahin Sheikh Ansari 3
1 Professor, Department of Communication, Faculty of Social Sciences, University of Tehran
2 Associate Professor, Department of Sociology, University of Payam Noor
3 PhD Student, Department of Sociology, University of Payam Noor
چکیده [English]

This article employs a combination of direct observation method, online survey and Focus Group Discussion techniques in order to study how social capital takes shape among youth Facebook users in Iran.  This article, will also, attempt to answer the question of whether the social capital that takes its roots from interaction between Facebook users and friends' circles, will also reflect on the social relations of the users in the real world? Here, we are planning to combine Fukuyama's, Coleman's, Putnam's, Walther's and Hew's theories to offer a theoretical framework that can better explain the above question. We will then contrast this theoretical package against the empirical data in order to evaluate its explanatory capabilities. We will, then, apply a deductive mode of reasoning in order to test the hypothesis on socially usefulness of a social capital that is formed between Facebook users and friends' circles. Our data gathering technique include both online and offline surveys questionnaires that were distributed between 2010 samples in 2011. The paper claims that facebook has a structural capability to form Fukuyama's overlapping layers and Coleman's closure relations.  Formation of the mechanism of the layers gives rise to strengthening of weak ties and to expansion of social relations of the individuals. Here, we take bonding social capital to mean a type of social capital that strengthens already affectionate feelings. And, we take bridging social capital to mean a social capital that strengthens those social relations that are unstable and weak. We claim that; as the amount of Facebook-use increases among users the bridging social capital of the users will also increase. Our research results indicate that the above claim is also supported by experimental evidence. This means being a Facebook user strengthens unstable and weak relations.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Bonding social capital
  • bridging social capital
  • Facebook
  • Focus Group
  • online relations