تغییرات آب‌وهوا و جامعۀ کشاورزی (مطالعۀ ادراک کشاورزان استان اصفهان از پیامدهای مرتبط با تغییرات آب‌وهوا)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه علوم اجتماعی، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

2 گروه علوم اجتماعی، دانشکدۀ علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه مازندران، ساری، ایران

3 گروه علوم اجتماعی، دانشکدۀ علوم اجتماعی و اقتصادی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

10.22059/jisr.2022.334888.1263

چکیده

امروزه تغییرات آب‌وهوا به‌دلیل ماهیت جهانی آن، پیامدهای گسترده‌ای برای همۀ کشورها به همراه دارد. ایران به‌عنوان کشوری درحال‌توسعه، آسیب‌های زیادی از تغییرات آب‌وهوا دیده است. استان اصفهان به‌دلیل برخورداری از جغرافیای خشک، پدیده‌های آب‌وهوایی مانند خشکسالی را تجربه کرده است. یکی از آسیب‌پذیرترین گروه‌ها در برابر تغییرات آب‌وهوا، کشاورزان هستند. هدف از این مطالعه، بررسی ادراک کشاورزان از پیامدهای تغییرات آب‌وهوا در استان اصفهان است.
پژوهش حاضر، کیفی و میدانی است. تکنیک پژوهش حاضر، مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته است. در این پژوهش، 29 مصاحبه با نمونه‌گیری هدفمند و نظری انجام گرفت. داده‌ها با استفاده از تحلیل نظریۀ زمینه‌ای کدگذاری شدند.
در این مطالعه «تغییرات آب‌وهوا به‌مثابۀ مخاطرۀ چندبعدی» به‌عنوان مقولۀ اصلی استخراج شد. براساس ادراک و تفسیر کشاورزان، تغییرات آب‌وهوا زندگی کشاورزان را در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، روانی، محیط زیستی و کشاورزی تحت‌الشعاع قرار داده است.
تغییرات اقلیمی تأثیرات جبران‌ناپذیری بر ساختار روستاها داشته است. حوزه‌های اجتماعی، اقتصادی، روانی، محیط‌زیستی و کشاورزی کاملاً به یکدیگر وابسته هستند و تغییر در هریک به تغییر در دیگری منجر می‌شود. کشاورزان ابتدا خطرات تغییرات آب‌وهوایی را از طریق ایستگاه‌های مختلف اطلاعات اجتماعی و شخصی درک می‌کنند. سپس با توجه به ادراک خطرات، پاسخ‌هایی می‌دهند که اثرات را موجی و آثار سطوح دیگر را گسترش می‌دهد. احیای سیستم‌های محلی مدیریت آب، افزایش آگاهی کشاورزان و اجرای قوانین مؤثر می‌تواند اثرات تغییرات آب‌وهوایی بر زندگی کشاورزان را کاهش دهد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

ClClimate Change and the Agricultural Community (Study of Isfahan Province Farmers’ Perceptions of Climate Change’s Consequences)

نویسندگان [English]

  • Hamed Sayarkhalaj 1
  • Seyed Ali Hashemianfar 1
  • Sadegh Salehi 2
  • Azimehsadat Abdellahi 3
1 Department of Social Science, University of Isfahan, Isfahan, Iran
2 Department of Social Science, Faculty of Social Sciences, University of Mazandaran, Sari, Iran
3 Department of Social Science, Faculty of Social and Economic Sciences, Payam Noor University, Thehran, Iran
چکیده [English]

Due to its global character, climate change has wide-ranging consequences for all nations today. Climate change has had a negative impact on Iran, a developing country. Due to its arid geography, the province of Isfahan has experienced climatic phenomena such as drought. Farmers are one of the most vulnerable populations to climate change. The purpose of this study is to determine how farmers in the province of Isfahan perceive the effects of climate change.
This study employs qualitative research and fieldwork as its methodology. This method relies primarily on semi-structured interviews. In this investigation, 29 interviews were conducted using both theoretical and purposive sampling. Coding of data was performed using grounded theory analysis.
In this study, “climate change as a multidimensional risk” was extracted as a core category of contextual data. According to the perceptions and interpretations of farmers, climate change has cast a shadow over their economic, social, psychological, environmental, and agricultural lives.
The structure of villages has been irreparably altered by the effects of climate change. The social, economic, psychological, environmental, and agricultural fields are interdependent, and a change in one causes a change in another. Farmers initially become aware of perils of climate change through various social and individual information stations. Then, based on their perception of the dangers, they provide responses that mitigate the effects and disseminate them to other levels. Reviving local water management systems, educating farmers, and enforcing effective laws can mitigate the effects of climate change on farmers’ lives.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Farmers
  • Consequence
  • Social Amplification of Risk
  • Climate Change
  • Environment

مراجع

  • استراوس، انسلم و کوربین، جولیت (۱۳۹۲). مبانی پژوهش کیفی، فنون و مراحل تولید نظریۀ زمینه‌ای. ترجمۀ ابراهیم افشار. تهران:‌ نشرنی.
  • اسمعیل‌نژاد، مرتضی و علیجانی، بهلول (1395). واکاوی و رتبه‌بندی استراتژی‌های سازگاری نسبت به تغییرات اقلیمی از دیدگاه مردم محلی؛ مورد مطالعه: دشت سیستان. تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، ۴(۱)، 63-72. http://jsaeh.khu.ac.ir/article-1-2694-fa.html
  • برقی، حمید، بذرافشان، جواد و شایان، محسن (1397). تحلیل و شناسایی پیامدهای خشکسالی بر ساکنین مناطق روستایی (مطالعۀ موردی: روستای چقا شهرستان فریدونشهر). مخاطرات محیط طبیعی، ۷(۱۵)، 141-160. https://doi.org/10.22111/jneh.2018.18115.1138
  • پوراقبالی، میلاد، شمس، میلاد و قیدی، احمد (۱۳۹۹). سنجش پیامدهای خشکسالی و تأثیر آن‌ها بر نیت مهاجرت جوانان روستایی شهرستان همدان. روستا و توسعه، ۲۳(۳)، ۵۱-۷۷. https://doi.org/10.30490/rvt.2020.253815.0
  • حسینی، سیدمجتبی، روستا، کوروش، زمانی‌پور، اسدالله و تیموری، مصطفی (1395). ادراک کشاورزان نسبت به پیامدهای خشکسالی با رویکرد پدیدارشناسی مطالعۀ موردی (استان خراسان جنوبی). پژوهش‌های ترویج و آموزش کشاورزی، ۹(۴)، 59-70. https://jaeer.srbiau.ac.ir/article_10494.html
  • ریاحی، وحید و پاشازاده، اصغر (1392). اثرات اقتصادی و اجتماعی خشکسالی بر نواحی روستایی شهرستان گرمی (مطالعۀ موردی: دهستان آزادلو). چشم‌انداز جغرافیایی در مطالعات انسانی، ۸(۲۵)، 17-37. https://jshsp.rasht.iau.ir/article_513799.html
  • سازمان مدیریت برنامه‌ریزی استان اصفهان (۱۳۹۶). سالنامۀ آماری استان اصفهان ۱۳۹5. اصفهان: انتشارات سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان اصفهان.
  • سلطانی محمدی، عقیل، ملائی‌نیا، محمودرضا و عجم‌زاده، علی (1398). بررسی تأثیر تغییر اقلیم بر دما و بارش براساس گزارش‌های چهارم و پنجم هیئت بین‌المللی تغییر اقلیم (مطالعۀ موردی: استان اصفهان). علوم و مهندسی آبیاری، ۴۲(۲)، 1-16. https://doi.org/10.22055/jise.2017.19075.1373
  • صالحی، صادق و پازوکی‌نژاد، زهرا (1396). جامعه و تغییرات آب‌وهوا. تهران: انتشارات پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
  • صالحی، صادق و حمایت‌خواه جهرمی، مجبتی (‍۱۳۹۲). مقایسۀ تحلیلی ارزش‌های زیست‌محیطی جهان اسلام و غرب؛ تحلیل ثانویۀ داده‌های پیمایش ارزش‌های جهانی (WWS). مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، ۲ (۳)، ۵۰۵- ۵۲۳. https://doi.org/10.22059/jisr.2013.51662
  • عبداللهی، عظیمه‌السادات (1396). واکاوی نظام معنایی خشکسالی در جامعۀ کشاورزی استان اصفهان و سنجش و تحلیل میزان حمایت از سیاست‌های سازگاری با آن. رسالۀ دکتری تخصصی. به راهنمایی صادق صالحی و محمدجواد مازندرانی. دانشگاه پیام نور مرکز تهران. دانشکدۀ علوم اجتماعی.
  • علیپور، حسن و چهارسوقی امین، حامد (1392). بررسی اثرات خشکسالی بر وضعیت اقتصادی-اجتماعی کشاورزان، مطالعۀ موردی: گندمکاران شهرستان نهبندان. پژوهش‌های آبخیزداری، ۲۶(۹۹)، 113-125.
  • فائقی، سحر و نوابخش، مهرداد (1396). برساخت معنایی پیامدهای اجتماعی و فرهنگی کم‌آبی و خشکسالی زاینده‌رود (با تأکید بر پایداری شهری). مطالعات جامعه‌شناختی شهری، ۷(۲۲)، 73-106. https://urb.dehaghan.iau.ir/article_654808.html
  • کرسول، جان (۱۳۹۱). پویش کیفی و طرح پژوهش. ترجمۀ حسن دانایی‌فرد. تهران: صفار.
  • ملکی، امیر و عبداللهی، عظمیه‌السادات (۱۳۹۲). تبیین جامعه‌شناختی محیط‌گرایی ایرانیان در دو سطح خرد و کلان. مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، ۲(۲)، ۱۷۷-۲۰۲. https://doi.org/10.22059/jisr.2013.50425
  • نامدار، محبوبه و بوذرجمهری، خدیجه (1395). تحلیل ابعاد اقتصادی-اجتماعی و زیست‌محیطی بحران خشکسالی و آثار آن بر خانوارهای روستایی: مطالعۀ موردی روستاهای زرین‌دشت. روستا و توسعه، ۱۹(۳)، 161-183. https://doi.org/10.30490/rvt.2016.59475
  • Abdollahi, A. S. (2018). A systematic concept exploration of drought in agricultural community of isfahan province and measurement and analysis of support for adaptive policies to it. Thesis Sumitted in partial Fulfillment of the requirement for the Degree of Ph.D in Sociology. Department of Social Science, Payame Noor University, Department of Social (In Persian)
  • Ajuang, C. O., Abuom, P. O., Bosire, E. K., Dida, G. O., & Anyona, D. N. (2016). Determinants of climate change awareness level in upper Nyakach Division, Kisumu County, Kenya. SpringerPlus, 5(1), 1-20. https://doi.org/10.1186/s40064-016-2699-y
  • Alam, G. M., Alam, K., & Mushtaq, S. (2017). Climate change perceptions and local adaptation strategies of hazard-prone rural households in Bangladesh. Climate Risk Management, 17, 52-63. https://doi.org/10.1016/j.crm.2017.06.006
  • Alipour, H., & Charsooghi Amin, H. (2013). Investigation of the effects of drought on the socio-economic status of farmers, a case study: wheat farmers in Nehbandan. Watershed Management Research, 26(99), 113-125.
  • Barghi, H., Bazrafshan, J., & Shayan, M. (2018). The assessment and identify of drought in rural area (Feredounshar county). Journal of Environmental Hazards, 7(15), 141-160. https://doi.org/10.22111/jneh.2018.18115.1138 (In Persian)
  • Breakwell, G. M. (2010). Models of risk construction: some applications to climate change. Wiley Interdisciplinary Reviews: Climate Change, 1(6), 857-870. https://doi.org/10.1002/wcc.74
  • Brown, M. E., & Funk, C. C. (2008). Food security under climate change. Science, 319(5863), 580-581. https://doi.org/10.1126/science.1154102
  • Creswell, J. W. (2012), Qualitative inquiry and research design: choosing among five approaches. Translated by H. Danaeefard. Tehran: Saffar. (In Persian)
  • Mansouri Daneshvar, M. R., Ebrahimi, M., & Nejadsoleymani, H. (2019). An overview of climate change in Iran: facts and statistics. Environmental Systems Research, 8(1), 1-10. https://doi.org/10.1186/s40068-019-0135-3
  • Esmailnejad, M., & Alijani, B. (2017). Analysis and ranking of adaptation strategies to climate change from the perspective of local people in Sistan plain. Journal of Spatial Analysis Environmental Hazards, 4(1), 63-72. http://jsaeh.khu.ac.ir/article-1-2694-fa.html (In Persian)
  • Faeghi, S., & Navanbakhsh, M. (2017), The meaning reconstruction of the social and cultural implications of zayandeh rood river's water shortage and dryness (with an emphasis on urban sustainability). Urban Studies, 22, 73-106. https://urb.dehaghan.iau.ir/article_654808.html (In Persian)
  • Farauta, B. K., Egbule, C. L., Idrisa, Y. L., & Agu, V. C. (2011). Farmers’ perceptions of climate change and adaptation strategies in Northern Nigeria: An empirical assessment. African Technology Policy Studies Network. Research Paper, No. 15.
  • Grundmann, R. (2016). Climate change as a wicked social problem. Nature Geoscience, 9(8), 562-563. https://doi.org/10.1038/ngeo2780
  • Hanif, U., Syed, S. H., Ahmad, R., Malik, K. A., & Nasir, M. (2010). Economic impact of climate change on the agricultural sector of Punjab [with comments]. The Pakistan Development Review, 49(4), 771-798. http://www.jstor.org/stable/41428690
  • Hosseini, S. M., Roosta, K., Zamanipour, A., & Teimoori, M.(2017). Farmers, perception of drought consequences by phenomenological approach (Case study: South Khorasan Province). Journal of Agricultural Extension and Education Research, 9(4), 59-70. https://jaeer.srbiau.ac.ir/article_10494.html (In Persian)
  • Kasperson, R. E., Renn, O., Slovic, P., Brown, H. S., Emel, J., Goble, R., ... & Ratick, S. (1988). The social amplification of risk: A conceptual framework. Risk Analysis, 8(2), 177-187. https://doi.org/10.1111/j.1539-6924.1988.tb01168.x
  • Maleki, A., & Abdollahi, A. S. (2014). Sociological explanation of Iranian’s environmentalismin micro and macro level. Quarterly of Social Studies and Research in Iran, 2(2), 177-202. https://doi.org/10.22059/jisr.2013.50425 (In Persian)
  • Management and planning organization of Isfahan province (2017). Statistical Yearbook of Isfahan Province 2016. Isfahan: Management and planning organization of Isfahan province Publications. (In Persian)
  • Mugula, V. J., & Mkuna, E. (2016). Farmer’s perceptions on climate change impacts in different rice production systems in Morogoro Tanzania. International Journal of Scientific and Research Publications, 6(2), 334- 340. http://hdl.handle.net/11192/866
  • Poureghbali, M., & Shams A., et al. (2020), Measuring the drought implications and their impact on rural youth intention toward migration in hamedan county of Iran. Village and Development, 23(3), 51-77. https://doi.org/10.30490/rvt.2020.253815.0 (In Persian)
  • Renn, O. (2011). The social amplification/attenuation of risk framework: application to climate change. Wiley Interdisciplinary Reviews: Climate Change, 2(2), 154-169. https://doi.org/10.1002/wcc.99
  • Riyahi, V., & Pashazadeh, A. (2014). Economic and social impacts of drought on rural areas in germi (case study: rural district of azadlu). Journal of the Studies of Human Settlements Planning (Journal of Geographical Landscape), 8(25), 17-37. https://jshsp.rasht.iau.ir/article_513799.html (In Persian)
  • Salehi, S., & Pazokinejad, Z. (2017). Society and climate change. Tehran: Research Center For Culture, Art And Communications. (In Persian)
  • Salehi, S., & Hemaiatkhah Jahromi, M. (2014). Comparative analysis of environmental values between Islam and West world (Secondary analysis of world values survey). Quarterly of Social Studies and Research in Iran, 2(3), 505-523. https://doi.org/10.22059/jisr.2013.51662 (In Persian)
  • Schmidhuber, J., & Tubiello, F. N. (2007). Global food security under climate change. Proceedings of the National Academy of Sciences,104(50), 19703-19708. https://doi.org/10.1073/pnas.0701976104
  • Soltani Mohammadi, A., Mollaeinia, M., & Ajamzadeh, A. (2019). Assessment of climate change effect on temperature and precipitation based on fourth and fifth IPCC reports (Case study: Isfahan Province). Irrigation sciences and engineering (JISE) (scientific journal of agriculture), 42(2), 1-16. https://doi.org/10.22055/jise.2017.19075.1373 (In Persian)
  • Strauss, A., & Corbin, J. (2013), Basics of qualitative research: grounded theory procedures and techniques. Translated by E. Afshar. Tehran: Ney. (In Persian)
  • Tesfaye, W., & Seifu, L. (2015). Climate change perception and choice of adaptation strategies Empirical evidence from smallholder farmers in east Ethiopia. International Journal of Climate Change Strategies and Management, 8(2), 253-270. https://doi.org/10.1108/IJCCSM-01-2014-0017
  • Vecchio, E. A., Dickson, M., & Zhang, Y. (2022). Indigenous mental health and climate change: A systematic literature review. The Journal of Climate Change and Health, 100121. https://doi.org/10.1016/j.joclim.2022.100121

World Economic Forum (2021), These are the world’s greatest threats in 2021, View: https://www.weforum.org/agenda/2021/01/these-are-the-worlds-greatest-threats-2021/

مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران
دوره 12، شماره 2 - شماره پیاپی 47
شماره تابستان 1402
تیر 1402
صفحه 275-292

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار