الیور مارکارت و سیاست کمینه: فراسوی سیاست خرد و کلان نقدی بر پساساختارگرایی فوکو و دلوز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی دانشگاه تربیت مدرس

2 استادیار گروه جامعه‌شناسی، دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

مقدمه: دستگاه‌های نظری کلان‌نگر مانند ساختارگرایی و مارکسیسم ارتدوکس از سویی با فرض ساختارهای حاضر و آمادۀ مسلط بر زندگی روزمرۀ انسان‌ها، کنشگری افراد در قلمرو سیاست و جامعه را ناچیز می‌شمارند و از سوی دیگر با انحصار کنش معتبر به کنش انقلابی یک طبقۀ کلی، ناهمسازی‌های ناهمسان جاری در زندگی روزمره را نادیده می‌گیرند. در سوی دیگر، هرچند جریان پساساختارگرایی، کلی‌باوری و کلان‌نگری چیره بر ساختارگرایی و مارکسیسم ارتدوکس را نقد کرد، خود دچار یک‌جانبه‌نگری و اعتباربخشی صرف به ناهمسازی‌ها و چندگانگی‌های خرد شد. ما این یک‌جانبه‌نگری را با بررسی دو مفهوم بنیادین «ناهمسازی» و «ناهمسانی» در پساساختارگرایی مطالعه و نقد می‌کنیم.
روش: رویکرد روشی مطالعۀ حاضر نقد درون‌ماندگار دستگاه نظری است. در نقد درون‌ماندگار برخلاف نقد بیرونی، تناقضات درونی میان اجزای دستگاه نظری، و درنتیجه ناتوانی آن در برآورده‌سازی خواسته‌هایش آشکار می‌شود.
یافته­ ها: یافته‌ها نشان داد صورت‌بندی پساساختارگرایانه از این دو مفهوم، در تناقض عملی با خواست این جریان مبنی بر مقاومت علیه ساختارهای کلی و بازگردانی قدرت سیاسی به کنشگران واقعی قرار می‌گیرد.
نتیجه ­گیری: نتایج مطالعه نشان می‌دهد نظرات فوکو و دلوز منظومه‌ای را شکل می‌دهند که با محدودیت به سیاست خرد، امکانات کنش سیاسی جمعی را نادیده می‌گیرد، ولی در سوی دیگر، سیاست کمینۀ مارکارت علاوه بر توجه به ناهمسازی‌ها و ناهمسانی‌های انضمامی در سطح جامعه، به تاکتیک‌های خرد سیاسی محصور نمی‌شود و امکان هم‌نشینی این ناهمسانی‌ها و گردهم‌آیی کنشگران سیاسی در یک جریان پادهژمون را نیز دربرمی‌گیرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Oliver Marchart's Minimal politics: Beyond micro-politics and grand-politics A Critique of Post-Structuralism in Foucault and Deleuze

نویسندگان [English]

  • Saeed Nikzad 1
  • Alireza Zakeri 2
1 Master of Sociology, Tarbiat Modares University
2 Assistant Professor, Department of Sociology, Tarbiat Modares University
چکیده [English]

Introduction: The conditions of political action are one of the most discussed problems in political and social sciences today. Generally, there are two well-known approaches to this problem: grand theories of politics and micropolitics. Structuralism is a grand theory of politics that presumes some given structures that dominate all aspects of everyday life, thus degrades the agency of social actors. Likewise, Orthodox Marxism, from a grand perspective, reduces the different actions to an economic base, and by lessening the political agency to a unique class, it disregards the concrete antagonisms of everyday life. On the other hand, though the post-structural approach criticized these wholistic grand approaches, reduces all politics to micro-domain of differences and consequently ignores the possibilities of collective political action. Thus, to overcome this dilemma, we should look for a new way to consider this problem.
Method: This study inquires about the conditions of political action in current precarious societies through a critical approach. To this purpose, we have studied Michel Foucault and Gilles Deleuze, who have attempted to specify these conditions through a poststructural direction. The data from their works were analyzed using the immanent critique method. This method exposes the inner incosistencies of poststructural approaches and shows how some of their fundamental assumptions would contradict their own goals.
Findings: The immanent critique of Foucault’s genealogy of power shows that his nominal approach results in a polemical image of society in which all political actors are involved in a never-ending war. Also, the anti-foundational image of society presented by Deleuze shows these actors as fundamentally different forces that are constantly decoding sedimented discourses. Together, these approaches form a schema of antagonisms that is, at best, indifferent to the collective actions of political actors. In this schema, we are dealing with divergent and different forces that fight and flee from each other. Hence the process of these forces joining in a strategy of becoming-major is ignored, and collective political action against the hegemonic state becomes impossible.
Conclusion: Marchart’s post-foundational thinking on antagonism offer a new understanding of social conflict. He rejects the polemical view of antagonism and asserts that there is no war at the base of society. He believes that antagonism is not mere decodification of the hegemonic discourse, but also includes the process of codification that constitutes the anti-hegemonic discourses. In ordr to overcome the micro/macro dichotomy, Marchart proposes “minimal politics” as a new way of thinking about the conditions of political action. This new way supprots the concrete differences and conflicts of everyday life. At the same time, it will not fall back into micro-politics and preserves the possibility of becoming-major and collectivity in the chains of equivalence.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Antagonism
  • Minimal Politics
  • Oliver Marchart
  • Post-Foundational Politics
  • Post-Marxism
  • دلوز، ژیل (1394). ژیل دلوز: مهم «شدن انقلابی» است. ترجمۀ حسین خدادادی. ترجمان علوم انسانی. مشاهده در تاریخ 18/12/1400 از: https://tarjomaan.com/interview/7754/
  • فوکو، میشل (1400). مراقبت و تنبیه؛ تولد زندان. ترجمۀ نیکو سرخوش و افشین جهاندیده. تهران: نشرنی.
  • فوکو، میشل (1390). باید از جامعه دفاع کرد؛ درس‌گفتارهای کلژ دو فرانس 1975 1976. ترجمۀ رضا نجف‌زاده. تهران: رخداد نو.
  • گلدمن، لوسین (1398). لوکاچ و هیدگر. ترجمۀ محمد زارع. تهران: حکمت.
  • لاکلائو، ارنستو (1400). پوپولیسم؛ دربارۀ عقل پوپولیستی. ترجمۀ مراد فرهادپور و جواد گنجی. تهران: مرکز.
  • لاکلائو، ارنستو و موفه، شانتال (1400). هژمونی و استراتژی سوسیالیستی، به‌سوی سیاست دموکراتیک رادیکال. ترجمۀ محمد رضایی. تهران: ثالث.
  • مارکس، کارل (1396). سرمایه؛ نقد اقتصاد سیاسی، مجلد یکم. ترجمۀ حسن مرتضوی. تهران: لاهیتا.
  • مارکوزه، هربرت (1388). گفتاری در رهایی. ترجمۀ محمود کتابی. اصفهان: پرسش.
  • هایدگر، مارتین (1392). هستی و زمان. ترجمۀ عبدالکریم رشیدیان. تهران: نشرنی.
  • هگل، گئورگ ویلهلم فریدریش (1400). پدیدارشناسی روح. ترجمۀ سید مسعود حسینی و محمدمهدی اردبیلی. تهران: نشرنی.
  • Adorno, T. W. (1993). Aspects of Hegel’s Philosophy. In Hegel: Three Studies. Translated by Shierry Weber Nicholsen. Cambridge: MIT Press. 1-52.
  • Deleuze, G. (1977). Nomad Thought. In The New Nietzsche: Contemporary Styles of Interpretation. Edited by: D. B. Allison, ed., New York: Delta Publishing.
  • Deleuze, G. (1985). Nietzsche and Philosophy. Translated by: H. Tomlinson. Cambridge: Columbia University Press.
  • Deleuze, G., & Guattari, F. (2005). A Thousand Plateaus: Capitalism and Schizophrenia. Translation and Foreword by Brian Massumi. Minneapolis: University of Minnesota Press.
  • Foucault, M. (1987). Preface. In Capitalism and Schizophrenia. Edited by: Deuluze & Guattari, Translated by: R. Hurley, M. Seem, & H. R. Lane. Minneapolis: University of Minnesota Press.
  • Foucault, M. (1995). Discipline and punish, the birth of the prison. Translated by: A. Sheridan. New York: Vintage Books.
  • Foucault, M. (1996). Faucault Live: Interviews 1961–1984. Edited by: S. New York: Semiotext.
  • Foucault, M. (1998). The history of sexuality, Vol. 1 an Introduction. Translated by: R. Hurley. New York: Pantheon Books.
  • Foucault, M. (2003). Society must be defended: lectures at the collège de France 1975–76. Translated by: D. Macey. New York: Picador.
  • Heidegger, M. (1989). Gesamtausgabe 24, Diegrundprobleme der Phänomenologie: Marburger Vorlesimg Sommersemester 1927. Frankfurt: Vittorio Klostermann.
  • Lechte, J. (2008). Fifty key contemporary thinkers. New York: Routledge.
  • Neal, A. W. (2015). Goodbye war on terror? Foucault and Butler on discourses of law, war and exceptionalism. In Foucault on Politics, Security and War. Edited by: M. Dillon & A. W. Neal. New York: Palgrave Macmillan.
  • Neocleous, M. (1996). Perpetual war, or ‘war and war again’ Schmitt, Foucault, fascism. Philosophy & Social Criticism, 22(2), 47-66. https://doi.org/10.1177/019145379602200203
  • Marchart, O. (1998). Beantwortung der Frage: Was heißt Post-Marxismus?. Das lineare Text-Lager.
  • Marchart, O. (2002). On drawing a line politics and the significatory logics of inclusion / exclusion. Soziale Systeme, 8(1), 69-87. . https://doi.org/10.1515/sosys-2002-0107
  • Marchart, O. (2007a). Post-Foundational Political Thought: Political Difference in Nancy, Lefort, Badiou and Laclau. Edinburgh: Edinburgh University Press Ltd.
  • Marchart, O. (2007b). Eine demokratische Gegenhegemonie Zur neo-gramscianischen Demokratietheorie bei Laclau und Mouffe. in Hegemonie gepanzert mit Zwang, Zivilgesellschaft und Politik im Staatsverständnis Antonio Gramscis, Edited by Sonja Buckel and Andreas Fischer-Lescano. Baden: Nomos.
  • Marchart, O. (2012). Elements of Protest; Politics and culture in Laclau's theory of populist reason. Cultural Studies, 26(2-3), 223-241. https://doi.org/10.1080/09502386.2011.636194
  • Marchart, O. (2018). Thinking antagonism: political ontology after Laclau. Edinburgh: Edinburgh University Press Ltd.
  • Patton, P. (2000). Deleuze and the political. New York: Routledge.
  • Reid, J. (2015). Life Struggles: War, Discipline and Biopolitics in the Thought of Michel Foucault. In Foucault on Politics, Security and War, Edited by: M. Dillon & A. W. Neal. New York: Palgrave Macmillan. 14-33.
  • Spektorowski, A. (2000). The French new right: differentialism and the idea of ethnophilian exclusionism. Polity, 33(2), 283-303. https://doi.org/10.2307/3235491
  • Taguieff, P. A. (1993). From race to culture: the new right’s view of European identity. Telos (98-99), pp. 99-125. https://doi.org/10.3817/0393099099
  • Zhang, P. (2011). Gilles Deleuze and Minor Rhetoric. ETC: A Review of General Semantics, 68(2), 214-229.