واکاوی تجربۀ زیستۀ گذران اوقات فراغت جوانان، پیش و پس از شیوع کرونا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه جامعه‌شناسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی

2 دانشجوی کارشناسی ارشد جامعه شناسی دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

در دوران شیوع بیماری کرونا، الگوهای رفتاری و سبک زندگی جوانان در حوزۀ اوقات فراغت تغییراتی پیدا کرده است. این دوران برای برخی از افراد سبب ایجاد روابط صمیمانه با دیگر اعضای خانواده شده است، اما برخی دیگر به‌دلیل نداشتن مهارت‌های اجتماعی و ارتباطی دچار مشکلات بسیاری در محیط خانوادگی خود شدند و با چالش‌های ارتباطی زیادی مواجه شدند. هدف از انجام این پژوهش، واکاوی تجربۀ زیستۀ گذران اوقات فراغت جوانان، پیش و پس از شیوع کرونا است. روش انجام این پژوهش، کیفی و از طریق تحلیل مضمون است. به این ترتیب که با 13 نفر از جوانان ساکن شهر تهران، مصاحبۀ عمیق صورت گرفته است، روش نمونه‌گیری، هدفمند است و درنهایت با رسیدن به اشباع نظری، اجرای مصاحبه‌ها متوقف و داده‌ها تجزیه و تحلیل شد. مهم‌ترین نتایج این تحقیق عبارت‌اند از: تغییر الگوی فراغت و فعالیت‌های فراغتی مشارکت‌کنندگان قبل و بعد از شیوع بیماری کرونا، افزایش زمان فراغت، ثبات نسبی نوع فعالیت فراغتی و تغییر در محل گذران فراغت، افزایش محتوای فرهنگی و هنری در فعالیت‌های فراغتی، افزایش فعالیت‌های مشارکتی در امور منزل، افزایش انگیزه و آگاهی برای فراهم‌کردن امکانات گذران اوقات فراغت در خانه و تغییر سبک استفاده از فضای مجازی. مشارکت‌کنندگان فرصت‌ها و چالش‌های گذران اوقات فراغت در دوران شیوع کرونا را نیز بیان کرده‌اند که مهم‌ترین فرصت‌ها، داشتن زمان بیشتر برای انجام فعالیت‌های هنری و فردی و باخانواده‌بودن و مهم‌ترین چالش‌ها، بی‌انگیزگی و افسردگی است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Examine Young People’s Live Experiences of Their Leisure Activities Before and After the Corona Virus

نویسندگان [English]

  • Marzieh Ebrahimi 1
  • Elham Sakhaei 2
1 Assistant Professor Department of Sociology, Shahid Beheshti University
2 Master student of Sociology, Shahid Beheshti University
چکیده [English]

Introduction:  Leisure is a set of occupations that a person engages in for his or her own satisfaction (free from coercion) after being released from work, family, and social demands, either for recreation, leisure, or to develop his or her talents. During the onset of coronary heart disease, the behavioral patterns and lifestyles of young people changed in the area of leisure. For some people, intimate relationships with other family members developed during this period, while others faced many problems in their family environment due to lack of social and communication skills and faced many communication challenges. The main objective of this study is to investigate the life experiences of young people in relation to their leisure activities before and after coronavirus.
Method: the method of this research is qualitative. For this purpose, in-depth interviews were conducted with 13 young people living in Tehran. Random sampling was used. The interviews were terminated due to theoretical saturation and the data were analyzed.
Findings: The results indicate differences in leisure patterns by gender and marital status, changes in leisure, attitudes, variety, and familiarity with leisure activities, changes in leisure patterns and leisure activities of participants before and after coronary heart disease, an increase in leisure, to a relative stability in the type of leisure activity and to a change in the location of leisure, to an increase in cultural and artistic content in leisure activities, to an increase in participatory activities in domestic affairs, to an increase in motivation and awareness to provide leisure facilities at home, and to a change in the style of virtual space. Participating youth also mentioned the opportunities and challenges of their leisure activities during the Corona outbreak. The main opportunities are more time for artistic and personal activities and being with family, and the main challenges are lack of motivation and depression.
Conclusion: The results show that before the corona outbreak, people spent their leisure time outdoors and mostly with colleagues or friends, while after the corona outbreak, they spent their leisure time indoors and with family. People’s leisure time increased dramatically during the corona outbreak, and at that time people pursued their activities within the range of their needs and interests. After the corona outbreak, one of the common activities of men and women is their presence in cyberspace and social networks, and the style of using social space has also changed. Married people are more likely to take care of health issues and leisure activities at home than single people. Women are more active in cultural activities than men. Leisure behavior according to the corona is more likely to be a family behavior, then an individual behavior, and finally a social behavior with lower frequency. Participants believe that their leisure behavior is more than ever participatory and within the family, which makes them feel good.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Adolescence
  • Leisure
  • Participation
  • Cyberspace
  • Corona Virus
  • باقری، معصومه و بهمئی، سجاد (1393)، «بررسی نحوۀ گذران اوقات فراغت شهروندان استان خوزستان». فصلنامۀ توسعۀ اجتماعی، شمارۀ 3: 197-222.
  • باکاک، رابرت (1381)، مصرف. ترجمۀ خسرو صبوری. تهران: شیرازه.
  • پاک‌سرشت، محمدجعفر و الهام‌پور، حسین (1382)، «بررسی الگوی گذران اوقات فراغت دانشجویان». مجلۀ علوم تربیتی و روانشناسی، شمارۀ 3-4: 39-62.
  • پهلوان، منوچهر و برزیگر، سیده فاطمه (1390)، «بررسی گرایش به نحوۀ گذران اوقات فراغت در بین دختران مقطع متوسطه شهرستان آمل». فصلنامۀ جامعه‌شناسی مطالعات جوانان، شمارۀ 3: 53-66.
  • تورکیلدسن، جورج (1382)، اوقات فراغت نیازهای مردم. ترجمۀ عباس اردکانیان و عباس حسنی. تهران: نوربخش.
  • خواجه‌نوری، بیژن و حاجیان، بهجت (1394)، «بررسی ارتباط بین متغیرهای زمینه‌ای و نیازهای انسانی با گذران اوقات فراغت (مورد مطالعه: دانش‌آموزان دختر دبیرستانی شهر شیراز)». فصلنامۀ تخصصی علوم اجتماعی، شمارۀ 4: 29-58.
  • خواجه‌نوری، بیژن و هاشمی‌نیا، فاطمه (1389)، «رابطۀ اوقات فراغت و بزهکاری، نمونۀ مورد مطالعه: دانش‌آموزان دبیرستانی شهر شیراز». مجلۀ علوم اجتماعی دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، شمارۀ 1: 31-57.
  • ربانی، رسول و شیری، حامد (1388)، «اوقات فراغت و هویت اجتماعی بررسی جامعه‌شناختی الگوهای گذران اوقات فراغت جوانان در تهران». فصلنامۀ تحقیقات فرهنگی، شمارۀ 4: 209-242.
  • رفعت‌جاه، مریم، رشوند، مرجان و شهیدی زندی، مریم (1389)، «تبیین جامعه‌شناختی فعالیت‌های فراغتی دختران جوان». فصلنامۀ شورای فرهنگی-اجتماعی زنان، شمارۀ 50: 80-29
  • روجک، کریس (1388)، نظریۀ اوقات فراغت: اصول و تجربه‌ها. ترجمۀ عباس مخبر. تهران: نشر شهر.
  • ساروخانی، باقر (1378)، روش‌های تحقیق در علوم اجتماعی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
  • سازمان ملی جوانان (1384)، برنامۀ ساماندهی اوقات فراغت جوانان شهر تهران. تهران: انتشارات سازمان ملی جوانان.
  • شفیعی، سمیه (1394)، «تأملی بر یافته‌های پژوهشی فراغت زنان از منظر جامعه‌شناسی». فصلنامۀ راهبرد اجتماعی-فرهنگی، شمارۀ 15: 271-307.
  • صراف، پریسا، محمدصالحی، نرگس، خیرالهی، فاطمه و رحیمی، زهرا (1395)، «بررسی چگونگی گذراندن اوقات فراغت و متغیرهای وابسته به آن در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی قم». مجلۀ دانشگاه علوم پزشکی قم، شمارۀ 11: 85-95.
  • صفانیا، علی‌محمد (۱۳۸۰)، «نحوۀ گذران اوقات فراغت دانشجویان دختر دانشگاه‌های آزاد اسلامی کشور با تأکید بر فعالیت‌های ورزشی». مجلۀ حرکت، شمارۀ 9: 127-140.
  • عنایت، حلیمه و حسینی، مریم (1392)، «مطالعۀ جنسیتی الگوهای گذران اوقات فراغت در میان جوانان شهر شیراز و رابطۀ آن با انواع سرمایه‌ها»، مجموعه مقالات کنگرۀ ملی اوقات فراغت و سبک زندگی جوانان.
  • فاضلی، محمد (1382)، مصرف و سبک زندگی. چاپ اول. قم: صبح صادق.
  • فکوهی، ناصر و انصارآبادی، فرشته (1382)، «اوقات فراغت و شکل‌گیری شخصیت فرهنگی»؛ نامۀ انسان‌شناسی، شمارۀ 4: 61-89.
  • قاسمی، وحید، گنجی، محمد و مرادویسی، رزگار (1391)، «تأثیر تفاوت‌های جنسیتی در استفاده از کالاهای فرهنگی (فیلم، موسیقی و کتاب) و نحوۀ گذراندن اوقات فراغت». مطالعات اجتماعی زنان، شمارۀ 1: 93-124.
  • قائم، هاله، محمدصالحی، نرگس و محمدبیگی، ابوالفضل (1386)، «چگونگی گذراندن اوقات فراغت و همبسته‌های آن در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی شیراز». مجلۀ ایرانی آموزش در علوم پزشکی، شمارۀ 1: 70-80.
  • قلی‌پور، ماجده، مهدوی، محمدصادق و ساروخانی، باقر (1395)، «نقش جهانی‌شدن ارتباطات (اینترنت و ماهواره بر نحوۀ گذران اوقات فراغت زنان جوان)». فصلنامۀ مطالعات جامعه‌شناختی جوانان، شمارۀ 22: 101-118.
  • کیویستو، پیتر (1380)، اندیشه‌های بنیادی در جامعه‌شناسی. ترجمۀ منوچهر محسنی، تهران: نشر نی.
  • محمدپور، احمد (1390)، روش تحقیق کیفی ضد روش. تهران: انتشارات جامعه‌شناسان.
  • محمدی، جمال؛ محمدی، فردین؛ زارع، معصومه (1391)، «تبیین جامعه‌شناختی رابطۀ اوقات فراغت و اشکال جدید سرمایه (مطالعۀ موردی: دانشجویان دانشگاه کردستان)». مطالعات جامعه‌شناختی، شمارۀ 2: 133-160.
  • مسلمی، رقیه (1390)، بررسی عوامل مؤثر بر گذران اوقات فراغت در جویبار. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد. دانشکدۀ علوم اجتماعی. دانشگاه بابلسر.
  • موموندی، افسر (1380)، بررسی چگونگی گذران اوقات فراغت نوجوانان و جوانان شهر ورامین. ادارۀ کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان تهران.
  • نیکخواه، هدایت‌الله و ناکوئی درگزی، مرضیه (1395)، «بررسی جامعه‌شناختی فعالیت‌های اوقات فراغت دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس». پژوهشنامۀ فرهنگی هرمزگان، شمارۀ 107: 111-129.
  • هیوود، لس و همکاران (1380)، اوقات فراغت، ترجمه محمد احسانی، تهران: امید دانش.
  • یوسفی، باقر (1374)، «چگونگی گذران اوقات فراغت». فصلنامۀ مدیریت در آموزش و پرورش، سال چهارم، شمارۀ 1: 21-60.
  • Bihagen, E., & Katz- Gerro, T. (2000). “Cultural consumption in Sweden: The Stabiltiy of Gender Differences”. Poetics, No. 27: 327-340.
  • Bourdieu, P. (1978). Sport and Social Class, In: Social Science Information, No. 17.
  • Bradley, G. L., & Inglis, B. C. (2012). “Adolescent leisure dimensions, psychosocial adjustment, and gender effects”. Journal of Adolescence, No. 35: 1-10.
  • Bryce, J. (2001). “The Technological Transformation of Leisure”. Social Science Computer Review, No. 7: 7–16.
  • Cerin, E., & Leslie, E. (2008). How socio-economic status contributes to participation in leisure-time physical activity. Journal of Social Science & Medicine, No. 66: 2596-2609.
  • Fitzgerald, M. (1995). “Leisure activities of adolescent school children”. Journal of Adolescent, No. 3: 349-359.
  • Green, E., Hebron, S., & Woodward, D. (1990). Women’s Leisure, what leisure, London: Macmillan.
  • Hall, S. (2000). Cultural identity and cinematic representation in film a theory: an anthology. In R. Stem & T. Miller (Eds): Blackwell.
  • Jarvie, G., & Maguire, J. (1994), Sport and Leisure in Social Thought.
  • Kaplan, M. (1975). Leisure theory and policy. New York: Wiley.
  • Lizardo, O. (2006). “The puzzle of women’s “highbrow” culture consumption: Integrating gender and work into Bourdieu’s class theory of taste”. Poetics, No. 34: 1-23.
  • Mattingly, M. J., Bianchi, S. M. (2003). “Gender differences in the quantity and Quality of free time: the U.S. experience”. Social Forces, No. 3: 999-1030.
  • Neulinger, J. (1981). The Psychology of Leisure. 2nd, Thomas.
  • Parker, S. (1976). The Sociology of Leisure. Allen & Unwin, London.
  • Rojeck, C. (2005). Leisure Theory, London: Palgrave.
  • Webb, J. (2009). Understanding representation. London: Sage publication Ltd.
  • Wegner, L., Flisher, A. J., Muller, M. & Lombard, C. (2006). “Leisure Boredom and Substance Use among High School Students in South Africa”, Journal of Leisure Research, No. 2: 249-266.
  • Wu, C. H. (2010). The relationships among leisure participation, leisure satisfaction, and emotional intelligence among elementary school teachers in Northern Taiwan, (Unpublished doctoral dissertation). The University of Incarnate Word, Texas, United States.
  • Wynne, D. (1998) Leisure, Lifestyle and the New Middle Class. London & New York: Routledge.