مطالعه پیامدهای اجتماعی-روان‌شناختی وضعیت همه‌گیری کرونا در سازمان‌های دولتی: نقش تعدیل‌کنندة حمایت مسئولانة سازمان (مورد مطالعه: کارکنان مجتمع گاز پارس جنوبی)

نویسندگان

1 دکتری جامعه‌شناسی، دانشگاه تحصیلات عالی، فلورانس، ایتالیا

2 دکتری جامعه‌شناسی، معاون امور مسئولیت‌های اجتماعی وزارت نفت

3 کارشناس ارشد مدیریت، مسئول روابط فرهنگی و مطالعات اجتماعی مجتمع گاز پارس جنوبی

چکیده

شیوع بیماری کرونا در جهان، سازمان‌ها را با چالش‌های جدی مواجه کرده است. با این حال تاکنون پژوهش‌های اندکی به‌منظور شناخت پیامدهای کرونا بر کارکنان سازمان‌ها در جهان و کشورمان انجام شده است. از این‌رو مطالعۀ حاضر ضمن بررسی متغیرهای مرتبط با وضعیت همه‌گیری، به ارزیابی نقش حمایت سازمانی در کاهش احتمالی این اثرات می‌پردازد. بررسی این موضوع از این جهت مهم است که نشان می‌دهد آیا در شرایط بحرانی، سازمان‌ها با عمل به مسئولیت اجتماعی خود می‌توانند از تبعات بحران در امان بمانند یا خیر. برای انجام این مطالعه، 500 نفر از کارکنان مجتمع گاز پارس جنوبی به شیوۀ نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای، متناسب با حجم پیمایش شدند. یافته‌های این مطالعه در درجۀ نخست بیانگر آن است که کارکنان عموماً عملکرد حمایتی سازمان را متوسط و خطرات ابتلا به کرونا را در سطح بالایی ارزیابی کرده‌اند. همچنین نتایج این مطالعه رابطۀ مستقیم معنادار متغیرهای ادراک دشواری وضعیت همه‌گیری و تصور ریسک ابتلا و رابطۀ معکوس معنادار سلامت عمومی با اختلال کاری کارکنان را تأیید کرد. علاوه بر این، یافته‌ها مبین نقش تعدیل‌گر حمایت‌های سازمانی در کاهش اثرات ادراک دشواری از وضعیت همه‌گیری است؛ چنان‎که در سطوح بالای حمایت سازمانی، از اثرات ذهنی وضعیت همه‌گیری بر اختلال کاری کارکنان کاسته می‌شود و بالعکس. درنهایت ضمن بحث درخصوص نتایج، پیشنهادهایی برای تحقیقات بعدی و ‌همچنین توصیه‌هایی عملی به‌منظور بهبود وضعیت کارکنان در زمان بروز بحران‌هایی مشابه با بحران همه‌گیری ارائه می‌شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Study of Social-Psychological Consequences of Covid-19 for Employees: The Moderating Role of Responsible Organizational Support (The Case of Employees at the South Pars Gas Complex)

نویسندگان [English]

  • Saeed Keshavarzi 1
  • Shahram Farzi 2
  • Mostafa Faramarzian 3
1 PhD in Sociology, Scuola Normale Superiore, Florence, Italy
2 PhD in Sociology, Deputy Minister of Social Responsibility, Oil Ministry
3 MA in Management. Responsible for cultural relations and social studies in South Pars Gas Complex
چکیده [English]

Introduction: Covid-19 contagion has posed serious challenges to all nations. Nowadays, many countries are affected by the second and even the third wave of the pandemic, causing enormous human losses. The contagion has exerted considerable pressure on all economic, social, political and cultural spheres of social life, so that it can be considered as a turning point of the twenty-first century. In addition to all the problems that could be called the effects of the contagion, the organizations are struggling with the consequences of Covid-19; many of them have already found themselves in an unpleasant situation that has even brought them to the brink of bankruptcy. This situation has presented the organizations with the constant challenge of fulfilling their social responsibilities in times of crisis and uncertainty. Therefore, this article aims, firstly, to investigate the psychological and social consequences of contagion for employees. Second, by examining variables related to the onset of the disease, this study seeks to answer the question of whether organizational support mitigates the negative impact of Covid-19 contagion.
Method: To this end, we conducted a survey among employees of South Pars Gas Complex in southern Iran based on stratified random sampling, resulting in 500 completed questionnaires.
Findings: Our analysis indicated that employees generally rated organizational support as moderate, while they perceived the risk associated with contagion conditions as high. Results also confirmed that subjective severity and risk perception were significantly associated with work interruption, while the general health variable had a negative significant relationship with our dependent variable. The data also confirmed the moderating role of organizational support in reducing the impact of subjective severity on work interruption.
Conclusion: In general, workers suffer from insomnia, anxiety, and depression during the Covid-19 crisis, which could be considered alarming due to their short- and long-term consequences. On the other hand, workers’ subjective perception of contagion is high. This is especially understandable considering the particular working conditions such as long working hours and rotating work schedules in our studied company, which are not uncommon in other companies nowadays. Moreover, we conclude that the lower the organizational support, the greater the influence of subjective severity on work interruption, and vice versa. This means that employees are more committed to their organizations when they perceive their organizations as responsible. Therefore, we can view the Covid-19 pandemic as an opportunity for organizations to promote employee engagement by providing adequate support.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Covid-19 Contagion
  • Organizational Support
  • Work Disruption
  • Negative Social-Psychological Consequences
  • توکل، محمد و حمزه نوذری (1391)، «تحلیل اثرات اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی صنعت پالایشگاه گاز پارسیان بر نواحی روستایی (مورد مطالعه: نواحی روستایی شهرستان مهر در استان فارس)»، مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، شمارۀ 4: 29-48.
  • شاملو، سعید (1383)، سلامت روان، تهران: رشد.
  • طباطبایی، شهناز، حسینیان، سیمین، متاجی، میثم، ملکی، اعظم، بحرینی، مریم و دهقان، زیاد (1394)، «بررسی نقش تعدیل‌گر حمایت اجتماعی و ارتباط آن با استرس و رضایت شغلی کارکنان منطقۀ فراساحلی پارس جنوبی»، مشاورۀ شغلی و سازمانی، شمارۀ 24: 9-28.
  • فتاحی اردکانی، حسین و امینی‌خواه، محمدحسین (1396)، «رابطۀ موارد استرس‌زای شغلی با رضایت شغلی در کارکنان شرکت گاز»، مطالعات کاربردی در علوم مدیریت و توسعه، شمارۀ 4: 33-40.
  • کرتیس، آنتونی جی. (1382)، روان‌شناسی سلامت، ترجمۀ علی فتحی آشتیانی و هادی عظیمی آشتیانی، تهران: بعثت.
  • محسنی، رضاعلی، الحسینی، سید محمد و محمدرضا انصاری (1397)، «مطالعۀ تأثیر ابعاد فرهنگ شهروندی بر رفتار فرهنگی سازمانی (مورد مطالعه: دانشگاه فرهنگیان استان مرکزی)»، مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، شمارۀ 2: 395-412.

 

  • Bloom, D. E., Black, S., & Rappuoli, R.(2017), “Emerging infectious diseases: A proactive approach”. Proceedings of the National Academy of Sciences, 16: 4055–4059.
  • Borman, W. , Penner, L. A., Allen, T. D., & Motowidlo, J. S. (2001), “Personality predictors of citizenship behavior”, International Journal of Selection and Assessment, No. 9: 52-69.
  • Cao, W., Fang, Z., Hou, G., Han, M., Xu, X., Dong, J., & Zheng, J. (2020), “The psychological impact of the COVID-19 epidemic on college students in China”, Psychiatry Research,
  • Carr, D., & Springer, W. (2010), “Advances in Families and Health Research in the 21st Century”, Journal of Marriage and Family. Vol. 72, No. 3: 743–761. doi:10.1111/j.1741-3737.2010.00728.x
  • Eisenberger,, Huntington, R., Hutchinson, S., & Sowa, D. (1986), “Perceived organizational support”, Journal of Applied Psychology, No. 3: 500-507.
  • Eisenberger, R., Armeli, S., Rexwinkel, B., Lynch, P. D., & Rhoades, L. (2001), “Reciprocation of perceived organizational support”, Journal of Applied Psychology, 86: 42–51.
  • Gaborit, M. (2006). “Desastres y trauma psicológico [Disasters andpsychological psychological trauma]”, Pensamiento Psicológico, No. 2: 15-39.
  • García, F. E., Cova, F., Rincón, P., Vázquez, C., & Páez, D. (2016), “Coping, rumination and posttraumatic growth in people affected by an earthquake”, Psicothema, 1: 59-65.
  • Goldberg, D. P., & Williams, P. (1988), A user’s guide to the General Health Questionnaire, UK: NFER-NELSON.
  • Hamouche, S. (2020), “COVID-19 and employees’ mental health: stressors, moderators and agenda for organizational actions”, Emerald Open Research, No. 2: 15.
  • Hayes, A. F. (2017), “Introduction to mediation, moderation, and conditional process analysis: A regression-based approach”, Guilford publications.
  • Labrague, L. J., & De los Santos, J. A. A. (2020), “COVID‐19 anxiety among front‐line nurses: Predictive role of organisational support, personal resilience and social support”, Journal of nursing management, 7: 1653-1661.
  • Lazarus, R. S. (1991). Emotion and adaptation, New York: Oxford University Press.
  • Liu, Y. E., Zhai, Z. C., Han, Y. H., Liu, Y. L., Liu, F. P., & Hu, D. Y. (2020), “Experiences of front-line nurses combating coronavirus disease-2019 in China: A qualitative analysis”, Public Health Nursing, 1–7.
  • Liyanage, C., Ulutas¸ Duman, D., Giritli, H., McDermott, P. (2016). “Corporate social responsibility in construction industry: a comparative study between UK and Turkey”, Environ. Proj. Asset. Manag. No. 2: 218-231.
  • Prasad, K. D. V., & Vaidya, R. W. (2020), “Association among Covid-19 parameters, occupational stress and employee performance: An empirical study with reference to Agricultural Research Sector in Hyderabad Metro”, Sustainable Humanosphere, 2: 235-253.
  • Schoenborn, C. A. (2004), Marital status and health: United States, 1999-2002. Advance Data, No. 351.
  • Sluss, D. M., Malayka, K., & Holmes, J. (2008), “Perceived Organizational Support as a Mediator between Relational Exchange and Organizational Identification”, Journal of Vocational Behavior, No. 73: 457-464.
  • Spoorthy, M. S., Pratapa, S. K., & Mahant, S. (2020), “Mental health problems faced by healthcare workers due to the COVID-19 pandemic–A review”, Asian Journal of Psychiatry, 51: 102-119.
  • Torquati, L., Mielke, G. I., Brown, W. J., Burton, N. W., & Kolbe-Alexander, T. L. (2019), “Shift work and poor mental health: A meta-analysis of longitudinal studies”, American Journal of Public Health, 11: 13-20.
  • Toya, H., & Skidmore, M. (2007), “Economic development and the impacts of natural disasters”, Economics Letters, 1: 20-25.
  • Waite, L. J., & Gallagher, (2000), The Case for Marriage: Why Married People Are Happier, Healthier, and Better Off Financially, New York: Doubleday.
  • Wang, C., Pan, R., Wan, X., Tan, Y., Xu, L., Ho, C. S., & Ho, R. C. (2020), “Immediate psychological responses and associated factors during the initial stage of the 2019 coronavirus disease (COVID-19) epidemic among the general population in China”, International Journal of Environmental Research and Public Health, 5: 1-15.
  • Wu, P., Fang, Y., Guan, Z., Fan, B., Kong, J., Yao, Z., & Hoven, C. W. (2009), “The psychological impact of the SARS epidemic on hospital employees in China: exposure, risk perception, and altruistic acceptance of risk”, The Canadian Journal of Psychiatry, 5: 302-311.
  • Zandi, G., Shahzad, I., Farrukh, M., & Kot, S. (2020), “Supporting role of society and firms to COVID-19 management among medical practitioners”, International Journal of Environmental Research and Public Health, 21: 1-16.