مطالعۀ جامعه‌شناختی تحول الگوهای عشق‌ورزی در میان ساکنان متأهل شهر اردبیل (1398)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی دانشگاه پیام‌نور

2 استاد گروه علوم اجتماعی، دانشگاه پیام‌نور

3 دانشیار گروه علوم اجتماعی، دانشگاه پیام‌نور

چکیده

مقالۀ حاضر به مطالعۀ تحول الگوهای عشق‌ورزی در روابط انسانی پرداخته است. تغییر در ابعاد اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی در جامعۀ ایران در دهه‌های اخیر سبب شده است که تحول اساسی در الگوهای عشق‌ورزی افراد، حتی در صمیمی‌ترین شکل آن روی دهد. این پژوهش کیفی بوده و از روش نظریۀ داده‌بنیاد (گراندد تئوری) در آن استفاده ‌شده است. شیوۀ گردآوری داده‌ها نیز مطالعۀ اسناد و مصاحبه‌های عمیق اکتشافی با 41 نفر از افراد متأهل بود که روایت‌های آن‌ها در عشق‌ورزی تحلیل شد. روایی این پژوهش را مصاحبه‌شوندگان و سپس استادان متخصص بررسی و تأیید کردند. برای تحلیل داده‌ها از روش مقایسۀ مستمر طی مرحلۀ کدگذاری باز، محوری و انتخابی استفاده شد. نتایج پژوهش براساس پنج محور که عامل اصلی تحول الگوی عشق‌ورزی هستند ارزیابی و در سه فرایند تحلیل ‌شدند. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها نشان می‌دهد عوامل اشاعۀ مدرنیسم، توسعۀ فناوری، فردی‌شدن، سنت‌گریزی و بالارفتن میزان تحصیلات، همچنین عوامل مداخله‌گر تنوع‌طلبی و افزایش اوقات فراغت و شرایط زمینه‌ای شهرنشینی و گسترش فضای مجازی بر پدیدۀ هسته‌ای تکه‌تکه‌شدن عشق و متعاقب آن بر دگرگونی کردارها و تحول عشق‌ورزی تأثیر گذاشته‌اند و سبب دگرگونی خانوادۀ ایرانی و شکل‌گیری شکل‌های جدیدی از روابط شده‌اند. در فرایند پژوهش 9 الگوی متفاوت عشق‌ورزی شناسایی شدند که عبارت‌اند از: عشق‌ورزی سنتی (پشت‌صحنه‌ای، مردسالارانه)، عشق‌ورزی رمانتیک، عشق‌ورزی دوستانه، عشق‌ورزی واقع‌گرایانه، عشق‌ورزی شهوانی، عشق‌ورزی فداکارانه، عشق‌ورزی ناب، عشق‌ورزی بازیگرانه و عشق‌ورزی سیال.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Sociological study of the evolution of lovemaking patterns among married residents of Ardabil city (1398)

نویسندگان [English]

  • Morteza Farajian 1
  • Mohammad Javad Zahedi Mazandarani 2
  • Amir Maleki 3
1 Phd student in sociology, Payam Noor university,Tehran,Iran
2 Professor of Sociology, Department of Sociology, Payam Noor university, Tehran, Iran
3 Associate Professor, Department of Sociology, Payam Noor university, Tehran, Iran
چکیده [English]

Introduction: The current article has studied the evolution of lovemaking patterns in human relationships. The fundamental changes in the social, economic, cultural and political dimensions of Iranian society in recent decades have led to a fundamental change in the patterns of lovemaking of individuals, even in its most intimate form. Significant changes have occurred in romantic relationships between individuals. The formation of riots and tensions between spouses, increasing divorce rates and the increasing prevalence of concepts such as understanding, mutual interest, emotional divorce, infidelity, polygamy, casual love, fleeting relationships, etc. indicate a change in the patterns of lovemaking that traditional practices of romantic relationships, Has faced a serious challenge.
Method: This research has been carried out qualitatively and the grounded theory method has been used as the research method. and the of data collection method was document study, depth exploratory interviews with 41 married people According to the theoretical sampling presented in Ardabil city awhose narratives had been analyzed in lovemaking. The validity of current study was reviewed and confirmed by the interviewees and then expert professors. To analyze the data, continuous comparison method was used during the open, axial and selective coding stage. The results of the research are analyzed based on five axes that are the main factor in the evolution and three processes of the lovemaking pattern.
Finding: The analysis indicate that factors of the spread of modernism, technology development, individualization, apostasy and increment of the level of education, as well as intervening factors of diversity and increment leisure and urbanization and the expansion of cyberspace on the core phenomenon of fragmentation of love and subsequent change in behavior and The evolution of lovemaking has affected and transformed the Iranian family and the formation of new forms of relationships. In the research process, 9 varius patterns of lovemaking were identified, which are: 1) Traditional lovemaking (behind the scenes, patriarchal) 2) Romantic lovemaking 3) Friendly lovemaking 4) Realistic lovemaking 5) Erotic lovemaking 6) Sacrific lovemaking 7) Pure lovemaking 8)Playful lovemaking And 9) Liquid lovemaking.
Results & Conclusion: Numerous causal, underlying and moderating factors have led to the evolution of lovemaking patterns in the study community. The evolution of the patterns of lovemaking is such that the more we move from the past and traditional and contemporary behaviors, the more romantic acts of fluidity, instability, multiplicity and diversity. Each of these patterns is represented by distinct features. In the traditional pattern of lovemaking, expressing love in public is considered ugly and shameful, far from chastity and even disrespectful, and romantic acts become an "extra-secret" act and are exiled to the social scene. Also, more obedient women are in fact submissive and a tool to meet the sexual needs of men. Romantic lovemaking is associated with romantic behaviors that are strongly expressed and appearance, appearance, beauty, mutual understanding are important, and sometimes one-sided sacrifices occur in this type of lovemaking pattern. Playful lovemaking is a clear manifestation of secrecy and dishonesty, and friendly lovemaking means the preference of friendship before marriage in the formation of lovemaking. Logical aspects such as job, morality and behavior of the individual and parents, being good and having inherited and cultural commonalities are important in realistic lovemaking. Erotic lovemaking emerges with the characteristics of lover focus on lover, sense of ownership over lover, and intense sexual need. Instead, sacrificing love is characterized by self-sacrifice for one's spouse, enduring hardships and pain for the sake of one's spouse. Prioritizing the emotional satisfaction of spouses, expressing interest through receiving gifts, direct expression of love and affection and a sympathetic attitude in the absence of mutual interest and other issues, are the distinctive features of pure lovemaking with other patterns. Finally, liquid lovemaking implies its hobby, the importance of money, the formation of playfulness in relationships, extramarital sex experiences, and the formation of unstable virtual relationships have shaped the new pattern of lovemaking. Numerous emotional and sexual relationships with different people, the importance of money and material in relationships, temporary and casual friendships, the dominance of virtual relationships, the development of extramarital relationships and the performance of love as a playful phenomenon show the formation of relationships. The figure has somehow caused the fragmentation of lovemaking and the consequent fundamental consequences, including the transformation of the family as well as the transformation of the social situation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • patterns of lovemaking
  • fragmentation of love
  • individualization
  • apostasy
  • diversity
  • evolution of lovemaking
  • آزاد ارمکی، تقی (1386)، جامعه‌شناسی خانوادۀ ایرانی، تهران: سمت.
  • آفاری (پیر نظر)، ژانت (1376)، «گذار از میان صخره و گرداب: دگرگونی نقش زن و مرد در ایران قرن بیستم»، ایران‌نامه، شمارۀ 59: 365-388.
  • احمدی، عزت‌الله و همکاران (1394)، «تأثیر شبکۀ اجتماعی فیس‌بوک بر ارزش‌های خانوادگی مقطع متوسطۀ شهر تبریز»، فصلنامۀ توسعۀ اجتماعی، شمارۀ 4: 107-134.
  • استراوس، آنسلم و جولیت کربین (1392)، مبانی پژوهش کیفی: فنون و مراحل تولید نظریه زمینه‌ای، ترجمۀ ابراهیم افشار، تهران: نشر نی.
  • ایمانی، محسن (1391)، «علل ظهور و بروز طلاق عاطفی، پیامدها و شیوه‌های برخورد با آن»، پیوند، شماره‌های 393، 394 و 395: 21-27.
  • باستانی، سوسن و همکاران (1390)، «پیامدهای طلاق عاطفی و استراتژی‌های مواجهه با آن»، خانواده‌پژوهی، شمارۀ 26: 241-251.
  • باومن، زیگموند (1394)، عشق سیال، ترجمۀ عرفان ثابتی، تهران: نشر ققنوس.
  • _____________ (1384)، عشق سیال در باب ناپایداری پیوندهای انسانی، ترجمۀ عرفان ثابتی، تهران: ققنوس.
  • بشیری خطیبی، بهنام و همکاران (1399)، «مطالعۀ جامعه‌شناسی تجردگزینی جوانان»، فصلنامۀ مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، شمارۀ 4: 879-906.
  • بشیریه، حسین (1375)، «جامعه‌شناسی تجدد»، مجلۀ نقد و نظر، شمارۀ 1: 136.
  • بشیریه، حسین (1373)، «یکسان‌سازی، یکتا انگاری، دیالکتیک تاریخی و مسائل توسعۀ سیاسی در ایران»، فرهنگ توسعه، شمارۀ 17: 2-6.
  • بلیکی، نورمن (1392)، استراتژی‌های پژوهش اجتماعی، ترجمۀ هاشم آقابیگ پوری، تهران: انتشارات جامعه‌شناسان.
  • ___________ (1395)، طراحی پژوهش‌های اجتماعی، ترجمۀ حسن چاوشیان، تهران: نشر نی.
  • بک، اولریش (1388)، جامعه در مخاطرۀ جهانی، ترجمۀ محمدرضا مهدی‌زاده، تهران: انتشارات کویر.
  • بهنام، جمشید (1381)، خانواده، آموزش و فرهنگ، ترجمۀ صادق آدینه و علی اسدی، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
  • بهنام، جمشید (1357)، خانواده و خویشاوندی در ایران، تهران: خوارزمی.
  • بهنام، جمشید (1382)، «مدرنیته، مدرنیزاسیون و تجدد» (مصاحبه)، کتاب ماه علوم اجتماعی، شماره‌های 67 و 68: 8-17.
  • پروین، ستار و همکاران (1391)، «عوامل جامعه‌شناختی مؤثر در طلاق عاطفی در بین خانواده‌های تهرانی»، مطالعۀ راهبری زنان، شمارۀ 56: 119-153.
  • فلور، ویلم (1388)، تاریخ اجتماعی روابط سکسی در ایران، ترجمۀ محسن مینوخرد، سوئد: انتشارات فردوسی.
  • فکوهی، ناصر (1390)، توسعه و انسان‌شناسی کاربردی، تهران: افکار.
  • حاج محمدی، فرشته و حاج‌محمدی، سمیرا (1396)، «تأثیرات اخلاقی استفاده از فضای مجازی بر پیوند زناشویی و روابط فرزندان در خانواده»، فصلنامۀ علمی-ترویجی در حوزۀ اخلاق، شمارۀ 28: 209-224.
  • دایر، دایانا (1384)، روان‌شناسی عشق (روابط بین شخصی)، تهران: نی‌نگار.
  • ربیعی، علی (1380)، جامعه‌شناسی تحولات ارزشی در ایران، نگاهی به رفتارشناسی رأی‌دهندگان در دوم خرداد 1376، تهران: فرهنگ و اندیشه.
  • رفیع‌پور، فرامرز (1380)، توسعه و تضاد، تهران: شرکت سهامی انتشار.
  • ریتزر، جورج و جی گودمن (1390)، نظریۀ جامعه‌شناسی مدرن، ترجمۀ خلیل میرزایی و عباس لطفی‌زاده، تهران: انتشارات جامعه‌شناسان.
  • ساروخانی، باقر و صداقتی فردمجتبی (1388)، «شکاف نسلی در خانواده ایرانی: دیدگاه و بینش ها»، فصلنامه پژوهش نامه علوم اجتماعی، شماره چهارم: 7-29.
  • سازمان ثبت ‌احوال کشور (1382-1394)، سالنامه‌های آماری سازمان ثبت‌احوال کشور، تهران: دفتر آمار و اطلاعات جمعیتی و مهاجرت.
  • سیدسعادتی، فهیمه (1392)، «صیانت از حریم خصوصی در فضای مجازی براساس هنجارهای اسلامی»، مجلۀ راهبرد فرهنگ، شمارۀ 23: 155-183.
  • علی‌پور، پروین، زاهدی مازندرانی، محمدجواد، ملکی، امیر و جوادی یگانه، محمدرضا (1396)، «تحلیل گفتمان عدالت جنسیتی در برنامۀ پنج‌سالۀ ششم توسعۀ اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی جمهوری اسلامی ایران»، مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، شمارۀ 2: 203-229.
  • فلیک، اووه (1387)، درآمدی بر پژوهش کیفی، ترجمۀ هادی جلیلی، تهران: نشر نی.
  • فوکو، میشل (1383)، اراده به دانستن، ترجمۀ نیکو سرخوش و افشین جهان‌دیده، تهران: نشر نی.
  • فوکو، میشل (1390)، تاریخ جنون در عصر کلاسیک، ترجمۀ فاطمه ولیانی، تهران: نشر هرمس.
  • فراستخواه، مقصود (1398)، روش پژوهش کیفی در علوم اجتماعی با تأکید بر «نظریۀ برپایه» (گراندد تئوری، GTM)، تهران: نشر آگاه.
  • قاسمی، محمدعلی (1388)، «جامعه‌شناسی ریسک و اهمیت آن برای جامعۀ مخاطره‌آمیز»، فصلنامۀ مطالعات راهبردی، شمارۀ 12: 27-47.
  • کاستلز، مانوئل (1389)، عصر اطلاعات: اقتصاد، جامعه و فرهنگ، ترجمۀ حسن چاوشیان، تهران: طرح نو.
  • کرسول، جان دبلیو (1391)، پویش‌های کیفی و طرح پژوهش: انتخاب از میان پنج رویکرد (روایت‌پژوهی، پدیدارشناسی)، ترجمۀ حسن دانایی‌فرد و حسین کاظمی، تهران: صفار اشراقی.
  • گودرزی، محسن (1394)، «نگرش زنان به هنجارهای خانوادگی و آگاهی‌های جنسیتی: تحلیل از یافته‌های پیمایش‌های ملی»، در گزارش وضعیت اجتماعی زنان در ایران، (صص: 179-196)، تهران: نشر نی.
  • گیدنز، آنتونی و کارن بردسال (1386)، جامعه‌شناسی، ترجمۀ حسن چاوشیان، تهران: نشر نی.
  • گیدنز، آنتونی (1382)، جامعه‌شناسی، ترجمۀ منوچهر صبوری، تهران: نشر نی.
  • ___________ (1392)، پیامدهای مدرنیته، ترجمۀ محسن ثلاثی، تهران: نشر مرکز.
  • ___________ (1385)، تجدد و تشخص، جامعه و هویت شخصی در عصر جدید، ترجمۀ ناصر موفقیان، تهران: نشر نی.
  • لطفی‌زاده، عباس، محمدجواد زاهدی و فاطمه گلابی (1397)، «مدرن‌شدن زنان و صمیمیت زناشویی (مطالعۀ سه نسل از زنان تبریز)»، فصلنامۀ مطالعات و تحقیقات اجتماعی ایران، شمارۀ 2: 227-253.
    • Bauman, Z. (2000), Liquid Modernity, Cambridg: Polity Press.
    • Beck, U. (1994), “The Reinvention of Politics: Towards a Theory of Reflexive Modernization”, in U. Beck, A. Giddens, and S. Lash (Ed.), Reflexive Modernization: Politics, Tradiyion and Aesthetics in the Modern Social Order, (PP. 263-265), Combridge: Polity Press.
    • Beck, U., and Beck–Gernsheim, E. (1995), The Normal Chaos of Love. Cambridge: Polity Press.
    • Burnat, B. (2019), “Love Is a Physiological Motivation (Like Hunger, Thirst, Sleep or Sex)”, Journal of Medical Hypotheses, No. 129: 1-14.
    • Giddens, A. (1984), The Constitution of Society: Outline of the Theory of Structuration. Cambridge: Polity Press.
    • Giddens, A. (1992), The Transformation of Intimacy: Sexuality, Love and Eroticism in Modern Societies. Stanford, CA: Stanford University Press.
    • Goode, W. J. (1959), “The Theoretical Importance of Love”, American Sociological Review, No. 24: 38-47.
    • Gordon, S. L. (1981), “The Sociology of Sentiments and Emotions”, in M. Rosenberg and R. Turner (Ed.), Psychology, Social Perspectives, (PP. 340-354), New York: Basic Books.
    • Illouz, E. (1997), Consuming the Romantic Utopia: Love and the Cultural Contradictions of Capitalism, London: University of California Press.
    • Lee, J. A. (1973), Colours of Love: An Exploration of the Ways of Loving, Toronto: New Press.
    • National Registration Organization (2003-2005), Statistical Yearbooks of the National Registration Organization, Tehran: Bureau of Statistics and Demographic Information and Immigration.
    • Pakizegi, B. (1978), “Legal and Social Positions of Iranian Women”,in L. Beck and N.Keddie (Ed.), Women in the Muslim World (PP.216-227), Cambridge, Mass: Harvard University Press.
    • Roca, J., and Begonya, E. (2015), “Love and its Transformations”, in B. Enguix and J. Roca, (Ed.) Rethinking Romantic Love (PP. 27-297), Cambridge: Cambridge Scholars Publishing.
    • Sternberg, R. et al., (1988), The Psychology of Love, New Haven: Yale University Press.