مطالعة کیفی زمینه‌های اجتماعی گرایش دختران به روابط پیش از ازدواج (مورد مطالعه: دانشجویان دختر خوابگاه شهر ارومیه)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت‌علمی دانشکدة ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهیدبهشتی

2 کارشناس ارشد مطالعات زنان و خانواده دانشگاه الزهرا

چکیده

روابط پیش از ازدواج در میان جوانان، تأثیرات زیادی بر تغییر نگرش آن‌ها در ازدواج و تشکیل خانواده دارد که این امر می‌تواند تغییراتی را در نهاد خانواده ایجاد کند؛ مانند افزایش سن ازدواج، بدبینی و بی‌اعتمادی به جنس مخالف، شکل‌گیری الگوهای جدید ارتباط با جنس مخالف و...؛ بنابراین هدف پژوهش کیفی حاضر بررسی زمینه‌های اجتماعی مؤثر بر گرایش به روابط صمیمی پیش از ازدواج با جنس مخالف در میان دختران است. به‌منظور گردآوری داده‌ها از تکنیک مصاحبة عمیق استفاده شد که به روش نمونه‌گیری هدفمند و گلوله‌برفی و با استفاده از معیار اشباع نظری دربارة 17 دانشجوی خوابگاه‌های شهر ارومیه صورت گرفت. تجزیه ‌و تحلیل داده‌ها نیز به‌کمک تحلیل تماتیک و کدگذاری انجام شد. یافته‌ها نشان می‌دهد میان اهداف و دلایلی که در ذهن دختران وجود دارد و نوع گرایش آن‌ها به این روابط، ارتباط معناداری وجود دارد؛ برای مثال برخی دختران، رابطه با جنس مخالف را در صورتی درست می‌دانند که با هدف ازدواج صورت بگیرد. برخی نیز برای کسب تجربه و شناخت پیش از ازدواج و برخی دیگر برای پاسخ به احساسات یا نیازهای مقطعی به این‌گونه روابط گرایش دارند. براساس یافته‌های پژوهش در بیشتر مشارکت‌کنندگان، نیاز عاطفی، نیاز جنسی و ترس از تجرد به‌عنوان مسائل فردی و تأثیر شبکه‌های اجتماعی و فشار هم‌سالان، کاهش نظارت خانواده، تغییر در نگرش‌ها و ارزش‌ها، از عوامل اجتماعی تأثیرگذار بر گرایش آن‌ها به رابطه با جنس مخالف است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Qualitative Study of Social Backgrounds of Girls Willing to Premarital Relationships (Case Study: Dorm Female Students in Urmia City)

نویسندگان [English]

  • Marzieh Ebrahimi 1
  • Fatemeh Mahdad 2
1 Department of Sociology, Shahid Beheshti University
2 MSc of Women and Family Studies, Alzahra University
چکیده [English]

Pre-marital relationships among adults have a great influence on changing their attitudes toward marriage and family formation, and this change in attitude can make changes in the family’s structure, including the  rising  age of marriage, pessimism and distrust towards the opposite gender, the formation of new patterns of communication with the opposite gender, etc. Therefore, the purpose of this paper is to investigate the social backgrounds affecting the tendency towards premarital intimate relationships with the opposite gender among women. The research method is qualitative. Deep interview technique was used for collecting data. By using purposive and snowball sampling and the theoretical saturation, 17 dormitory female students in Urmia city were studied. For analyzing data, thematic analysis and coding were used. Findings indicated that there was a significant relationship between the goals/reasons that girls had in their minds and their tendency toward such relationships. For example, some girls find the opposite gender to be true if it is intended for marriage, and some tend to have such relationships in order to gain experience and knowledge before marriage, and others to respond to feelings or transient needs. Findings indicated that for most participants, emotional and sexual need, fear of being single as individual issues, and impact of social networks and peer pressure and reduction of family monitoring, changing attitudes and values ​​were the social determinants of their attitude towards the opposite gender.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Attitude
  • family
  • gender
  • Media
  • Premarital Relationships
  • آزادارمکی، تقی و همکاران (1390)، «سنخ‌شناسی الگوهای روابط جنسی پیش از ازدواج در ایران»، مجلة جامعه‌پژوهی فرهنگی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، شمارة 2: 1-34.
  • ازکیا، مصطفی (1380)، جامعه‌شناسی توسعه، تهران: نشر کلمه.
  • اشتراوس، انسلم و جلیت کوربین (1391)، مبانی پژوهش کیفی: فنون و مراحل تولید نظریه زمینه‌ای، ترجمة ابراهیم افشار. تهران: نشر نی.
  • احمدنیا، شیرین و مهریار، هوشنگ (1383)، «نگرش و ایده‌آل‌های نوجوانان تهران در زمینة همسرگزینی، فرزندآوری و تنظیم خانواده»، همایش جمعیت‌شناسی با تأکید بر جوانان، شیراز
  • احمدی، علی‌اصغر (1387)، تحلیلی بر روابط دختر و پسر در ایران، تهران: سازمان انجمن اولیا و مربیان.
  • اینگلهارت، رونالد (1382)، تحول فرهنگی در جامعة صنعتی پیشرفته، ترجمة مریم وتر، تهران. کویر.
  • باومن، زیگمونت (1384)، عشق سیال: در باب ناپایداری پیوندهای انسانی، ترجمة عرفان ثابتی، تهران: ققنوس.
  • تورن، آلن (1382)، «ایران در جریان فرایند مدرنیزاسیون قرار دارد»، همشهری، ویژه‌نامه نوروز.
  • خلج‌آبادی فراهانی، فریده و مهریار، امیرهوشنگ (1387)، «بررسی نقش خانواده در ارتباطات با جنس مخالف قبل از ازدواج در دختران دانشجو در تهران»، فصلنامة خانواده‌پژوهی، شمارة 24: 449-468.
  • خواجه‌نوری، بیژن و دل‌آور، مریم‌السادات (1391)، «عوامل مؤثر بر دوستی دختر و پسر در بین جوانان شهر شیراز با تأکید بر فرایند جهانی‌شدن»، جامعه‌شناسی کاربردی، شمارة 2: 41-64.
  • دهشیری، محمدرضا (1388)، «رسانه و فرهنگ‌سازی»، فصلنامة فرهنگی، شمارة 20: 179-208.
  • روزی بیدگلی، زهرا (1382)، «نوگرایی زنان فعال در حوزه فرهنگی»، پژوهش زنان، شمارة 7: 177-198.
  • ساروخانی، باقر و رفعت‌جاه، مریم (1383)، «زنان و بازتعریف هویت اجتماعی»، مجلة انجمن جامعه‌شناسی ایران، شمارة 2: 133-160.
  • سیدان، فریبا و نجفی‌نژاد، نرگس (1390)، «بررسی عوامل مؤثر بر نگرش دختران نسبت به روابط با جنس مخالف»، مجلة علوم اجتماعی دانشکدة ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، شمارة 1: 89-119.
  • صاحب‌الزمانی، محمد و همکاران، (1384)، «بررسی تأثیر آموزش بر آگاهی و نگرش دختران دبیرستان‌های منطقة 14 تهران نسبت به دوستی با جنس مخالف»، مجلة علوم‌پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی، شمارة 4: 207-213.
  • عبداللهیان، حمید (1383)، «ارزش سنتی و بازتولید فرهنگی»، همایش جمعیت‌شناسی با تأکید بر جوانان، شیراز.
  • فراهانی، جواد و همکاران (1385)، «نگرش جوانان پیرامون ارتباط با جنس مخالف در شهر تهران»، دومین کنگره سراسری آسیب‌شناسی خانواده در ایران، تهران.
  • فلیک، اووه (1388)، درآمدی بر پژوهش کیفی، ترجمة هادی جلیلی، تهران: نشر نی.
  • کوثری، محمدرضا (1373)، بررسی علل رابطه با جنس مخالف در میان دانش‌آموزان دختر دورة راهنمایی در منطقة 18 آموزش‌وپرورش، پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشکدة علوم‌تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه علامه‌ طباطبایی.
  • کوثری، مسعود و طاهره خیرخواه (1387)، «تحلیل محتوای پیام‌های کوتاه دانشجویان دانشگاه تهران»، فصلنامة تحقیقات فرهنگی، شمارة 2: 57-78.
  • گلزاری، محمود (1383)، «آموزش مشاوره با نوجوانان در زمینة ارتباط با جنس مخالف»، دومین کنگرة بین‌المللی روان‌درمانی در شرق و گفت‌وگوی تمدن‌ها، تهران: دانشگاه علوم‌پزشکی ایران.
  • گیدتز، آنتونی (1381)، روانشناسی اجتماعی؛ نظریه‌ها، مفاهیم و کاربردها، تهران: نشر ارسباران.
  • گیدنز، آنتونی (1385)، تجدد و تشخص؛ جامعه و هویت‌شخصی در عصر جدید، ترجمة ناصر موفقیان، تهران: نشر نی.
  • گیدنز، آنتونی (1389)، جامعه‌شناسی، ترجمة حسن چاوشیان، تهران: نشر نی.
  • محمد‌پور، احمد و همکاران (1393)، «تأثیر عوامل فردی- محیطی بر پایبندی به شیوه‌های ازدواج (مطالعة موردی دانشجویان روستایی-شهری دانشگاه‌های سنندج)»، جامعه‌شناسی کاربردی اصفهان، شمارة 53: 159-174.
  • میرزایی، خلیل و برغمدی، هادی (1389)، «رابطه با جنس مخالف و عوامل مرتبط با آن»، فصلنامة رفاه اجتماعی، شمارة 34: 131-158.
  • نش، کیت (1388)، جامعه شناسی سیاسی معاصر: جهانی شدن، سیاست و قدرت، ترجمه محمدتقی دل فروز، چاپ هفتم، تهران: کویر.
  • وود، جولیانی (1379)، ارتباط میان‌فردی، ترجمة مهرداد فیروزبخت، تهران: انتشارات مهتاب.
  • یوسفی، زهرا، عابدی، محمدرضا و نشاط‌دوست، حمید طاهر (1386)، «بررسی نگرش والدین شهر اصفهان نسبت به روابط دوستانه دختران و پسران»، فصلنامة خانواده‌پژوهی، شمارة 10: 601-609.
    • Alexander, M. et al. (2006), “Romance and Sex: Premarital Partnership Formation among Young Women and Men”, Reproductive Health Matters, No. 14: 144–155.
    • Alexander, M. et al. (2007), “Correlates of Premarital Relationships Among Unmarried Youth in Pune District”, Maharashtra, India. International Family Planning Perspectives, No. 4:150-159.
    • Baumeister, R., and Leary, M. (1995), “The Need to Belong: Desire for Interpersonal Attachment as a Fundamental Human Motivation”, Psychological Bulletion, No. 3: 497-529.
    • -Giddens, A. (1991), Modernity and Self-Identity, Self and Society, In Late Modern Age, Cambridge: Polity Press
    • -Giddens, A. (1994), Reflective Modernization: Polics, Ttadition, Aesthetics in the Modern Social Order, With Ulrich Beck and Scott Lash, Cambridge: Polity Press.
    • Glaser, Barney G., and Strauss, Anselm L. (1967), The Discovery of Grounded Theory: Strategies for Qualitive Research, Aldintransaction A Division Of Transaction Publishers, New Brunswick (U.S.A) And London.
    • Hawley, D., and Dehaan. L. (1996), “Toward a Definition of Family Resilience”, Family Process Journal, No. 35: 261-402.
    • Heidegger, M. (1971), Thiny, In Peerty, Language, Thought, New Yourk: Harper and Row.
    • Javedani, N. (2007), Assessment Connection between Boy and Girls, Tehran: Ketabdarmani. (InPersian)
    • Kirby, D. (2002), “Antecedents of Adolescent Information of Sex, Contraceptive Use, And Pregnancy”, American Journal of Health Behavior, No. 26: 473-485.
    • Learner, R., and Benson, L. (2003), Developmental Assets Abdasset- Building Communities, New York: Kluwer.
    • Miller, B. C., Chistopherson, C. R., and King, P. K. (1993), Sexual Behavior in Adolescence, In R. Gullotta, G. Adams, and Montemayor R. (Eds.), Adolescent Sexuality. Newbury Park, CA: Sage.
    • Mousavi, A. (2007), Pre Marital Counseling, Tehran: Mehr Kavyean, [Persian].
    • Pincus, A. L., and Gurtman, M. B. (1995), “The Three Faces of Interpersonal Dependency: Structural Analyses of Self-Report Dependency Measures”, Journal of Personality and Social Psychology, No. 69: 744-758.
    • Salts, C. et al. (1994), “Attitude toward Marriage and Premarital Sexual Activity of College Freshman”, Journal of Adolescence, No. 29: 762-775.
    • Urberg, K. A. et al. (1995), “The Structure of Adolescent Peer Networks”, Developmental Psychopathology, No. 31: 540- 547.
    • Wight, D., Williamson, L., and Henderson, M. (2006), “Parental Influences on Young People's Sexual Behaviour: A Longitudinal Analysis”, Journal of Adolescence, No. 29: 473-494.