نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار پژوهشکدة مطالعات فرهنگی و اجتماعی
2 کارشناس ارشد پژوهش هنر، دانشکدة علوم نظری و مطالعات عالی هنر، دانشگاه هنر تهران
چکیده
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
نویسندگان [English]
Iran, as a society in the transitional stage, has undergone significant transformation, particularly over the recent fifty years. Likewise, rituals around the death phenomenon have recently experienced dramatic changes in Iran. Despite their importance and their implications for the cultural studies, there has been little scholarship that aims to investigate and explain these changes. More precisely, the previous research has been particularly inattentive to the effects of the modernity on the death rituals in Iran. This paper will try to scrutinize such effect. We have conducted fieldwork, including participatory observations, in Tehran’s main cemetery, Behesht-e Zahra. In addition, this study utilized deep-interviews with people who have attended death ceremonies. Results showed that while in the pre-modern Iran, the death rituals and practices were performed in a simple way and had been fulfilled mainly by the survivors, they had been transformed to a complex process in more recent years, within which survivors had little control over. It was also indicated that modernity not only had influenced the death culture, but also had changed people attitudes toward the concept of death in Iran.
کلیدواژه‌ها [English]
آریس، فیلیپ (1392)، تاریخ مرگ؛ نگرش‌های غربی مرگ از قرون وسطی تاکنون، ترجمة محمدجواد عبداللهی، تهران: نشر علم.
پورناصرانی، رضا، سازمانی‌شدن گورستان بهشت‌زهرا، [مصاحبه: هاجر قربانی]، آبان 1394.
تابعی، ملیحه (1389)، جامعه‌شناسی پدیداری مرگ (پدیدارشناسی تجربه معنای مرگ)، پایان‌نامة کارشناسی‌ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد.
دورکیم، امیل (1381)، دربارة تقسیم کار اجتماعی، ترجمة باقر پرهام، تهران: مرکز.
دورکیم، امیل (1393)، صور بنیانی حیات دینی، ترجمة باقر پرهام، تهران: مرکز.
ریتزر، جورج (1393)، نظریة جامعه‌شناسی، ترجمة هوشنگ نائبی، تهران: نشر نی.
زمانی مقدم، مسعود (1393)، دین‌باوری و نگرش به مرگ: مطالعۀ نمونه‌ای از دانشجویان با روش نظریۀ زمینه‌ای، دانشگاه آزاد اسلامی کرج.
سادات اشکوری، کاظم (1391)، پژوهش مقدماتی در سه روستای شمال ایران، کرمان: انتشارات هزار کرمان.
شاکری، تطهیرزنان، [مصاحبه: هاجر قربانی]، مرداد 1394.
صبوری، منوچهر (1391)، جامعه‌شناسی سازمان‌ها، تهران: نشر شب‌تاب.
علیزاده اقدم، محمدباقر و ایزدی جیران، اصغر (1391)، «مناسک امانت؛ آشوب مرگ و آرامش سفر در کشکسرای مرند»،تهران: مجلة پژوهش‌های انسان‌شناسی ایران، شمارة 1: 39-60.
کارگر، محمد، مدیریت و برنامۀ عروجیان، [مصاحبه: هاجر قربانی]، مهر 1394.
معقولی، نادیا و طاووسی، محمود (1387)، «مرگ و آیین‌های مربوط به آن در دوران باستان»، نامة فرهنگستان، شمارة 3: 150-167.
فاضلی، نعمت‌الله (1393)، تجربه تجدد، تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
کریمی، مرتضی (1387): «مرگ و مردن به‌عنوان معقولاتی فرهنگی»، پژوهش در فرهنگ و هنر، شمارة 1: 91-101.
کوزرل، لیوئیس (1377)، زندگی و اندیشة بزرگان جامعه‌شناسی، ترجمة محسن ثلاثی، تهران: انتشارات علمی.
کیویستو، پیتر (1392)، اندیشه‌های بنیادین در جامعه‌شناسی، ترجمة منوچهر صبوری، تهران: نشر نی.
لوفور، کلود و کاستوریادیس، کورنلیوس (1389)، بوروکراسی چیست؟،ترجمة امین قاضی، تهران: چشمه.
نیک‌مرام، رضا، تطهیرکننده کیست؟ [مصاحبه: هاجر قربانی]، مرداد 1394.
وبر، ماکس (1393)، اقتصاد و جامعه، ترجمة عباس منوچهری، مهرداد ترابی‌نژاد و مصطفی عمادزاده، تهران: انتشارات سمت.
وبر، ماکس (1392)، دین، قدرت، جامعه، ترجمة احمد تدین، تهران: هرمس.
همایونی، صادق (1353)، گوشه‌هایی از آداب و رسوم مردم شیراز، شیراز: انتشارات ادارۀ کل فرهنگ و هنر اسلامی.
همیلتون، ملکوم (1392)، جامعه‌شناسی دین، ترجمة محسن ثلاثی، تهران: نشر ثالث.
)