تحلیل فضایی- جامعه‌شناختی جرم سرقت از منزل در شهر کرمانشاه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مربی گروه جامعه شناسی و دانشجوی دکتری دانشگاه پیام نور

2 دانشیار گروه جامعه شناسی دانشگاه پیام نور

3 استادیار گروه جغرافیا دانشگاه پیام نور

چکیده

امروزه همراه با موج وسیع تغییرات اجتماعی و شکل‌گیری شرایط آنومیک، بسیاری از شهرها ناگزیر به همزیستی با پدیده‌ای به‌نام جرم هستند که امنیت اجتماعی شهروندان را تهدید می‌‌کند. در این نوشتار، با رویکردی میان‌رشته‌ای به بررسی جرم سرقت از منزل و نقش نابرابری بر آن و تحلیل فضایی- جامعه‌شناختی آن در شهر کرمانشاه پرداخته می‌‌شود. این پژوهش، به روش تحلیل همبستگی و روش تحلیل آمار فضایی انجام گرفته است. داده‌های تحقیق، برگرفته از آمارهای موجود در مرکز تحقیقات ناجا و استانداری کرمانشاه هستند. برای سنجش سطح توسعه‌یافتگی و سطح برخورداری محله‌‌ها، روش تاکسونومی عددی و موریس به‌کار رفته است. مطابق یافته‌ها، سطح برخورداری محله‌‌ها توزیع یکسانی ندارد و به پنج سطح نابرابر تقسیم می‌شود. نتیجة آزمون خوشه‌بندی نشان می‌دهد توزیع سرقت، از الگوی متمرکز تبعیت می‌کند و در شهر، کانون‌های جرم‌خیز شکل گرفته است. همبستگی بین نابرابری و سرقت از منزل نیز از نظر آماری معنادار نیست. محله‌‌های کرمانشاه از نظر نرخ جرم شرایط یکسانی ندارند؛ به‌طوری‌که در برخی از محله‌‌ها، کانون جرم شکل گرفته است؛ درحالی‌که بقیة محله‌‌ها با نگاه جغرافیای جرم، محدوده‌های پاک هستند. به‌‌عبارت دیگر، شکل‌گیری جرم در فضاهای مختلف متفاوت است. بااین‌حال، نقش نابرابری در سرقت از منزل مشهود نیست.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Sociological-spatial analysis of household burglary crime in Kermanshah city

نویسندگان [English]

  • Amin Akbari 1
  • Amir Maleki 2
  • Mohammad Javad Zahedi 2
  • Shahbakhti Rostami 3
1
2
3
احمدپور، احمد؛ رهنمایی، محمدتقی و کلانتری، محسن (1382)، «بررسی جغرافیایی جرائم در شهر تهران»، مجلة پژوهش‌های جغرافیایی، شمارة 44: 81- 98.
افروغ، عماد (1377)، فضا و نابرابری اجتماعی، ارائة الگویی برای جدایی‌گزینی فضایی و پیامدهای آن، تهران: انتشارات دانشگاه تربیت‌‌مدرس.
اک، جان. ای و همکاران (1387)، تهیة نقشه برای تحلیل بزهکاری: شناسایی کانون‌های جرم‌خیز، ترجمة محسن کلانتری و مریم شکوهی، زنجان: نشر آذر کلک.
چلبی، مسعود (1375)، جامعه‌شناسی نظم، تهران: نشر نی.
حسینی‌نژاد، مرتضی (1384)، «بررسی علل اقتصادی جرم در ایران با استفاده از یک مدل داده‌های تلفیقی، مورد سرقت»، مجلة برنامه و بودجه، شمارة 35: 81- 95.
رضازاده، راضیه و خبیر، سولماز (1389)، «بررسی رویکردهای موقعیتی پیشگیری از جرم از منظر معماران و طراحان شهری»، فصلنامة آبادی، شمارة 31: 58- 63.
رمضانی، مرتضی (1385)، تحلیل جغرافیایی جرائم در شهر مشهد، پایان‌نامة کارشناسی ارشد، مشهد: دانشگاه فردوسی.
زاهدی، محمدجواد (1393)، توسعه و نابرابری، تهران: انتشارات مازیار.
سالنامة آماری استان کرمانشاه (1388)، حوزه معاونت برنامه‌ریزی استانداری کرمانشاه، دفتر آمار و اطلاعات.
ستوده، هدایت الله (1372)، مقدمه‌ای بر آسیب‌شناسی اجتماعی، تهران: نشر آوای نو.
صادقی، حسین؛ شقاقی، وحید و اصغرپور، حسین (1384)، «تحلیل عوامل اقتصادی اثرگذار بر جرم در ایران»، تحقیقات اقتصادی، شمارة 68: 63- 90.
فلسون، مارکوس و کلارک، رونالد (1388)، فرصت و بزهکاری: نگرشی کاربردی برای پیشگیری از بزهکاری، ترجمة محسن کلانتری و سمیه قزلباش، زنجان: نشر دانش.
کلانتری، محسن؛ قزلباش، سمیه و جباری، کاظم (1388)، «تحلیل فضایی بزهکاری شهری با استفاده از مدل تخمین تراکم کرنل در شهر زنجان»، فصلنامة نظم و امنیت انتظامی، شمارة 3: 73- 100.
کلاین‌‌برگ، اتو (1349)، روان‌‌شناسی اجتماعی، ترجمة علی‌محمد کاردان، جلد دوم، تهران: نشر اندیشه.
کی‌نیا، مهدی (1384)، مبانی جرم‌شناسی، جلد اول، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
گیدنز، آنتونی (1389)، جامعه‌شناسی، ترجمة حسن چاوشیان، تهران: نشر نی.
مافی، عزت‌اله (1379)، «تحلیل فضایی توزیع جرم و جنایت در شهر مشهد»، مجلة دانشکدة ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، شماره‌های 1 و 2: 145- 162.
مهرگان، نادر و گرشاسبی فخر، سعید (1390)، «نابرابری درآمدی و جرم در ایران»، فصلنامة پژوهش‌های اقتصادی، شمارة 4: 109- 125.
 
Anderson, M. A. (2006), “A Spatial Analysis of Crime in Vancouver, British Colombia: A Synthesis of Social disorganization and Routine Activity Theory”, The Canadian Geographer, No 4: 487-520.
Bennett, T. (1995), “Identifying, Explaining and Targeting Burglary Hotspots”, European Journal on Criminal Policy and Research, No 3: 113-123.
Blau, J. R. and Blau, P. M. (1982), “The Cost of Inequality: Metropolitan Structure and Violent Crime”, American Sociological Review, No 47: 114- 129.
Bourguignon, F. (1999), Crime, Violence and Inequitable Development, Annual World Bank Conference on Development Economics. Washington, D.C.
Cheong, Tsun, Se & Wu, Yanrui. (2012), Inequality and Crime Rate in China, Business School, University of Western Australia, 35 Sterling Highway, Perth, WA 6009, Australia.
Fanek, F. M. (1997), The Use of Space Syntax Methodology in Predicting the Distribution of Crime in Urban Environment, Texas University, the degree of Doctor of Phylosophy.
Fowles, R. and Merva, M. (1996), “Wage Inequality and Criminal Activity: An Extreme Bounds Analysis for the United States (1975-1990)”, Criminology, No 34: 163 - 182.
Guillaumont, P. and Puech, F. (2006), Macro-Economic Instability and Crime, CERDI.
Herbert, D. T. (1976), Social Deviance in the City, Spatial Perspectives on Problems and Policies, New Yourk: John Wiley and Sons.
Kennedy, B. P., Kawachi, I., Prothrow-Stith, D., Lochner, K. and Gupta, V. (1998), “Social Capital, Income Inequality, and Firearm Violent Crime”, Social Science and Medicine, No 47: 7 - 17.
Lee, M. R. and Bankston, W. B. (1999), “Political Structure, Economic Inequality, and Homicide: A Cross-National Analysis”, Deviant Behavior, No 20: 27 - 55.
Matsueda, R. L. and Grigoryeva, S. M. (2014), Social Inequality, Crime and Deviance, University of Washington, Handbook of the Social Psychology of Inequality.
Neumayer, E. (2005), “Inequality and Violent Crime: Evidence from Data on Robbery and Violent Theft”, Journal of Peace Research, No 42:101 - 112.
Pickett, K. E., Mokherjee, J. and Wilkinson, R. G. (2005), “Adolescent Birth Rates, Total Homicides, and Income Inequality in Rich Countries”, American Journal of Public Health, No 95: 1181 - 1183.
Shaw, C, R. and Mckay, H. D. (1969), Juvenile Delinquency and Urban Area, Revised Edition, Chicago: University of Chicago.
Sherman, L. W. Gartin, P. R. and Burger, M. E. (1989), “Hotspots of Predatory Crime: Routine Activities and the Criminology of Place”, Criminology, No 27: 27-55.
Taylor, R. B. (1988), “Crime and Small-Scale Places: What we know? What We Can Prevent? And What Else We Need to Know”, Crime and Place: Plenary Papers of the 1997 Conference on Criminal Justice and Evaluation, U.S. department of Justice.