تأثیر توسعۀ صنعتی بر وضعیت اجتماعی مردم شهر عسلویه و نقش رسانه در مشارکت محلی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه شهرسازی دانشگاه تهران

2 دانشجوی دکتری مدیریت رسانه، پردیس بین‌المللی کیش دانشگاه تهران

چکیده

ایجاد منطقة ویژة اقتصادی انرژی پارس در منطقة عسلویه، تحولات اجتماعی- فرهنگی متعددی را ایجاد کرد. هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر توسعۀ صنعتی بر وضعیت اجتماعی شهر عسلویه و بررسی نقش رسانه در ایجاد آگاهی و کمک به آنان به‌منظور مشارکت در فعالیت‌های توسعه‌ای است. در این پژوهش، از روش‌های اسنادی و پیمایش استفاده شد. در بخش پیمایش، برای سنجش تأثیرات طرح‌های توسعه‌ای بر اجتماع محلی و نقش رسانه در مشارکت اجتماع محلی، دو پرسشنامة جامع به‌‌‌کار گرفته شدند و داده‌‌‌ها به روش‌های آماری تجزیه و تحلیل شدند. جامعة آماری شامل تمامی افراد بالغ ساکن شهر عسلویه است. تعیین حجم نمونة آماری، به روش خوشه‌ای و تصادفی ساده انجام شد. براساس یافته‌ها، با پیشرفت توسعۀ صنعتی در الگوهای فرهنگی، ارزش‌ها و باورهای مردم تغییر کرده است. این تغییرات، بر حوزه‌‌‌های الگوی ازدواج و رابطه با جنس مخالف تأثیر گذاشته است. همچنین نتایج نشان می‌‌‌دهد با افزایش توسعه و پیشرفت صنعتی، مشارکت محلی نیز افزایش یافته است. همچنین مطابق یافته‌ها، عوامل دیگری غیر از رسانه در مشارکت مردم در طرح‌های توسعه‌ای اثر گذارند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Impact of Industrial Development on Asalouyeh Residents, Social Status and the Role of Media in Community Participation

نویسندگان [English]

  • Hamid Reza Parsi 1
  • Houri Kiaei 2
آراسته‌‌‌خو، محمد (1374)، تأمین و رفاه اجتماعی، تهران: انتشارات پیام نور.
ازکیا، مصطفی و ایمانی، علی (1378)، توسعة پایدار روستایی، تهران: نشر اطلاعات.
ازکیا، مصطفی و غفاری، غلامرضا (1383)، توسعة روستایی با تأکید بر جامعة روستایی ایران، تهران: نشر نی.
ازکیا، مصطفی و غلامرضا، غفاری (1384)، جامعه‌شناسی توسعه، تهران: انتشارات کیهان.
بکر، هنک و ونکلی، فرانک (1388)، راهنمای بین‌المللی برآورد پیامدهای اجتماعی، ترجمة هادی جلیلی، تهران: معاونت امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران، دفتر مطالعات اجتماعی و فرهنگی.
بی‌نام (1384)، طرح پژوهشی پارس جنوبی توسعۀ صنعتی و چالش‌های فرهنگی، تهران: انجمن جامعه‌شناسی ایران.
بیرو، آلن (1375)، فرهنگ علوم اجتماعی، جلد دوم، ترجمة باقر ساروخانی، تهران: مؤسسة کیهان.
پاپلی یزدی، محمدحسین و ابراهیمی، محمد امیر (1381)، نظریه‌های توسعة روستایی، تهران: انتشارات سمت.
تامپسون، جان ب، (1380)، رسانه‌ها و مدرنیته؛ نظریة اجتماعی رسانه‌ها، ترجمة مسعود اوحدی، تهران: انتشارات سروش.
تودارو، مایکل (1364)، توسعة اقتصادی در جهان سوم، ترجمة غلامعلی فرجادی، تهران: مرکز مدارک و انتشارات سازمان بودجه و برنامه‌ریزی.
دیوب، اس. سی (1377)، نوسازی و توسعه در جستجوی قالب‌های فکری جدید، ترجمة احمد موثقی، تهران: نشر قومس.
رفیع‌پور، فرامرز (1372)، آناتومی جامعه، جلد اول، تهران: انتشارات شرکت سهامی.
روچ، کریس (1387)، ارزیابی تأثیر پروژه، ترجمة حسن چاوشیان، تهران: نشر اختران.
فرهنگی، علی‌اکبر؛ دانایی، ابوالفضل و جامع، رقیه (1390)، ارتباطات توسعه در جهان سوم، تهران: مؤسسة خدمات فرهنگی رسا.
کوزر، لوئیس و روزنبرگ، موریس (1378)، نظریه‌های بنیادی جامعه‌شناختی، ترجمة فرهنگ ارشاد، تهران: نشر نی.
لوی برول، هانری (1385)، حقوق و جامعه‌شناسی، ترجمة مصطفی رحیمی، جلد اول، تهران: انتشارات صداوسیما جمهوری اسلامی ایران.
معتمدنژاد، کاظم (۱۳۷۱)، ارتباطات توسعه و توسعه ارتباطات در ایران، تهران: دانشگاه علامه طباطبائی.
ملکات، سرینوس (1388)، ارتباطات توسعه در جهان سوم، ترجمة شعبانعلی بهرام‌پور، تهران: پژوهشکدة مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
ویندال، سون؛ سیگنایزر، بنو و اولسون، جین (1376)، کاربرد نظریه‌های ارتباطات، ترجمة علیرضا دهقان، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها.
وبر، ماکس (1371)، مفاهیم اساسی جامعه‌شناسی، ترجمة احمد صدارتی، تهران: نشر مرکز.
Becker, H. (1997), Social Impact Assessment: Method and Experience in Europe, North America and the Developing World, London: UCL Press.
Davis, J. and Whittington, D. (1998), “Participatory Research for Development Projects: A Comparison of the Community Meetings and Household Survey Techniques”, Economic Development and Cultural Change, No 1: 73-94.
Carley, M. J. and Bustelo, E. S. (1984), Social Impact Assessment and Monitoring: A Guide to the Literature, Westview Press.
Freire, P. (1970), “Cultural Action and Co Scientization”, Harvard Educational Review, No 40: 4-19.
Laurence R. G. (2000), Social Impact Analysis: An Applied Anthropology Manual, Berg Publishers.
Picciotto, R. (1992), Participatory Development: Myths and Dilemmas, Washington DC: World Bank.
Schumacher, E. F. (1973), small is Beautiful, New York: Harper and Row.
Shepherd, A. (1998), Sustainable Rural Development, London: Macmillan.
Seers, D., (1969), “The Meaning of Development”, International Development Review, No 1: 109-266.
Stolp, A. (2003), Citizen Values Assessment, in Becker, H. A. and Vanclay, F. (Eds), The International Handbook of Social Impact Assessment: Conceptual and Methodological Advances, Cheltenham, Edward Elgar Publishing Limited.
Vanclay, F. (2002(, Social Impact Assessment, In M. Tolba (Ed), Responding to Global Environmental Change, Vol. 4, Encyclopedia of Global Environmental Change, series Eds: Ted Munn, Chichester: Wiley.
Vanclay, F. (2003), “Impact Assessment and Project Appraisal”, Environmental Impact Assessment Review, No 3: 183-211.
Western, J. and Lynch, M. (2000), "Overview of the SIA Process", In Laurence R. Goldman (Ed), Social Impact Analysis: An Applied Anthropology, Berg. pp. 35-62.