تبیین رابطۀ سرمایۀ اجتماعی کاربران ایرانی در شبکۀ اجتماعی فیس‌بوک و مشارکت سیاسی در دنیای واقعی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه ارتباطات، دانشکدة علوم اجتماعی دانشگاه تهران

2 دانشجوی دکتری علوم ارتباطات اجتماعی، دانشکدۀ علوم اجتماعی دانشگاه تهران

چکیده

هدف این پژوهش، سنجش و تبیین رابطۀ بین سرمایۀ اجتماعی کاربران در شبکۀ اجتماعی فیس‌بوک و مشارکت سیاسی آن‌ها در دنیای واقعی است. بدین‌منظور، از نظریۀ سرمایۀ اجتماعی رابرت پوتنام و نظریۀ مشارکت سیاسی مایکل راش به‌عنوان سنتزی نظری استفاده شده است. شبکۀ اجتماعی فیس‌بوک به‌دلیل داشتن کاربران بسیار، به‌عنوان میدان پژوهش و واحد تحلیل انتخاب شده و دانشجویان ایرانی، به­روش پیمایش آنلاین مطالعه شده­اند. در این پژوهش، ابتدا به­روش نمونه‌گیری وارونه و به‌کارگیری فرمول نمونه‌گیری منعطف- که ویژۀ پیمایش‌های آنلاین است- حجم نمونه 669 نفر محاسبه شد. سه ماه پس از طراحی و انتشار پرسشنامه در درایو گوگل، حجم نمونه به 674 نفر افزایش یافت. براساس نتایج، افزایش سرمایۀ اجتماعی کاربران در فیس‌بوک، موجب افزایش مشارکت سیاسی آن‌ها در جهان واقعی می‌شود. همچنین از میان شاخص‌های سرمایۀ اجتماعی، باز یا بسته‌بودن شبکۀ دوستان، باز یا بسته‌بودن شبکه­های گروه‌ها و صفحه‌ها، تراکم شبکه و شرایط دستیابی به منابع، چهار شاخص تبیین‌کنندۀ مشارکت سیاسی کاربران هستند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Explaining correlation between being a facebook user and political participation

نویسندگان [English]

  • Hamid Abdollahyan 1
  • Hossein Kermani 2
1 Professor of Communication
2 MA graduate, Media and Cultural Studies, University of Tehran
چکیده [English]

Abstract: the objective of this paper is to measure and explain the relationship between Facebook users’ social capital and their political participation in real world. Following political changes in the world and in the middle east, there are growing interest among researchers to work on political participation and facebook usage. We therefore developed this interest into this research paper in which we try to investigate the nature of relationship between social capital of the facebook users and their political participation. In order to explain such relationship, theoretically, we used a synthesis of Potnam’s theory of Social capital and Michael Rush’s theory of political participation. At the methodological level, we chose facebook users as the unit of analysis and chose Iranian students as potential unit of observation. An online survey strategy was employed to gather data. In the end and based on sampling formula some 674 samples were chosen to be observed. Some of the findings indicate that indice such as closeness or openness of friends’ social networks, network density, closeness or openness of groups’ social networks, conditions of accessibility constitute four major important indice of social capital that determine political participatio0n of the users.
keywords: political participation, social capital, virtual social networks, facebook

کلیدواژه‌ها [English]

  • "political participation"
  • "social capital"
  • Virtual Social Networks"
  • "facebook"
  • "Iran"

مراجع

  • اکبری، امین (1383)، نقش سرمایۀ اجتماعی بر مشارکت: بررسی تأثیر سرمایۀ اجتماعی بر مشارکت سیاسی- اجتماعی (مطالعۀ موردی: روستای فارسینج از توابع شهرستان سنقر)، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد دانشگاه تهران.
  • الوانی، مهدی و سید نقوی، علی (1380)، «سرمایۀ اجتماعی، مفاهیم و نظریه‌ها»، فصلنامۀ مطالعات مدیریت، شمارۀ 33 و 34: 3-26.
  • ببی، ارل (۱۳۸۴)، روش‌های تحقیق در علوم اجتماعی، ترجمه رضا فاضل، تهران: سمت.
  • تاجبخش، کیان (1384)، سرمایۀ اجتماعی، اعتماد، دموکراسی و توسعه، ترجمۀ افشین خاکباز و حسن پویان، تهران: نشر شیرازه.
  • راش، مایکل (1390)، جامعه و سیاست، ترجمه منوچهر صابری، تهران: انتشارات سمت.
  • سید امامی، کاووس (1386)، «مشارکت سیاسی دانشجویان: ارزیابی برخی از پیش‌بینی کننده‌های مشارکت سیاسی»، پژوهشنامۀ علوم سیاسی، شمارۀ 1: 59-78.
  • عاملی، سعیدرضا (1388)، پژوهش مجازی، تهران:پژوهشکدۀ مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
  • عاملی، سعیدرضا (1389)، شبکه‌های علمی مجازی، تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
  • عبداللهیان، حمید و زنده دل نوبری، بابک (1387)، «پیمایش و نمونه‌گیری روی خط؛ مشکل معرف‌بودن و راه‌حل‌های آن»، مجموعه مقالات اولین سمینار تخصصی نظرسنجی الکترونیکی، تهران: مرکز افکار سنجی دانشجویان ایران: 38-55.
  • عبداللهیان، حمید و کرمانی، حسین (1392)، «سنجش سرمایۀ اجتماعی کاربران ایرانی شبکه اجتماعی فیس‌بوک»، فصلنامۀ تحقیقات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، شمارۀ 3: 1-26.
  • عبداللهیان، حمید و حقگویی، احسن (1388)، «تبیین رابطۀ کاربری اینترنت و مشارکت سیاسی در ایران»، مجلۀ جامعه‌شناسی ایران، شمارۀ 4: 131-159.
  • فتحی، محمدحسین (1385)، بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر مشارکت سیاسی جوانان شهر اسلامشهر، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد دانشگاه تهران.
  • فیلد، جان (1388)، سرمایۀ اجتماعی، ترجمۀ غلامرضا غفاری و حسین رمضانی، تهران: نشر کویر.
  • ملکمیان، لینا و شیرانی، پرویز (1364)، کاربرد روش‌های نمونه‌گیری در علوم اجتماعی، تهران: انتشارات کلمه.
  • ·         مشرق نیوز (1392)، چند میلیون ایرانی کاربر فیس‌بوک هستند؟/ ایران اولین کشور در ضریب نفوذ اینترنت در خاورمیانه، قابل دسترسی در: http://goo.gl/uWSIZn
  • منظور، داوود و یادی‌پور، مهدی (1387)، «سرمایۀ اجتماعی عامل توسعۀ اجتماعی و اقتصادی»، راهبرد یاس، شمارۀ 15: 140-162.

 

  • Adler, Richard P. & Goggin, Judy (2005), “What Do We Mean By ''Civic Engagement?” Journal of Transformative Education, No 3:236-253.
  • Creswell, John W. (2009), Research Design: Qualitative Quantitative and Mixed Methods Approaches, Los Angeles: Sage Publications.
  • Ellison, N. B., Steinfield, C., & Lampe, C. (2007), “The benefits of Facebook "friends:" Social capital and college students' use of online social network sites”, Journal of Computer-Mediated Communication, No 12(4): 1143-1168.
  • Franke, Sandra (2005), Measurement of Social Capital, Reference Document for Public Policy Research, Development, and Evaluation, Toronto: Canada.
  • Farrell, Ann; Tayler, Collette P., & Tennent, Lee (2003), “Social capital and early childhood education”, Perspectives on Educational Leadership, No 13(7): pp. 1-2.
  • Gonzales, Amy L. (2015), “Disadvantaged Minorities’ Use of the Internet to Expand Their Social Networks”, Communication Research, 0093650214565925, first published on January 13, 2015 doi:10.1177/0093650214565925
  • Gustafsson, Nils (2012), “The subtle nature of Facebook politics: Swedish social network site users and political participation”, New Media & Society, No 14: 1111-1127.
    • Hanifan, L. J. (1920), The Community Center, Boston: Silver Burdett.
  • Internet World Stats (2015), Iran (Islamic Republic of) retraiveble from:

http://www.internetworldstats.com/stats5.htm

  • Kobayashi Tetsuro (2009), “Bridging Social Capital in Online Communities: Heterogeneity and Social Tolerance of Online Game Players in Japan”, Information and Society Research Division, National Institute of Informatics, Chiyoda-ku, Tokyo 101-843.
  • Kushin, Matthew J. & Kitchener, Kelin (2009), “Getting political on social network sites: Exploring online political discourse on Facebook”, First Monday, No 14:11 – 2.
  • Lee, Junghee and Lee, Hyunjoo (2010), “The computer-mediated communication network: exploring the linkage between the online community and social capital”, New Media & Society, No 12: 711-727.
  • Papacharissi, Z. & Mendelson, A. (2011), Toward a New(er) Sociability: Uses, Gratifications and Social Capital on Facebook, Media Perspectives for the 21st Century, Stelios Papathanassopoulos (Ed.), Routledge.
  • Papacharissi, Z. (2004), “Democracy online: civility, politeness, and the democratic potential of online political discussion groups”, New Media Society, No 6(2): 259-283.
  • Papacharissi, Z. (2002), “The presentation of self in virtual life: Characteristics of personal home pages”, Journalism and Mass Communication Quarterly, No 79(3): 643-660.
  • Putnam, Robert D. (with Leonardi, R., and Nanetti, R.) (1993), Making democracy work.Civic traditions in modern Italy, Princeton: Princeton University Press.
  • Putnam, Robert D. (1995), “Bowling alone: America's declining social capital”, Journal of Democracy, No 6: 65-78.
  • Putnam, R.D. (2000), Bowling alone. The collapse and revival of American community, New York: Simon and Schuster.
  • Rohle, Theo (2005), “Power, reason, closure: critical perspectives on new media theory”, New Media Society, No 7: 403.
  • Roßteutscher, Sigrid (2007), Social Capital and civic engagement: a comparative perspective, New York: Oxford.
  • Schneider, Jo Anne (2007), “Connections and Disconnections between Civic Engagement and Social Capital in Community-Based Nonprofits”, Nonprofit and
  • Morris, David S. and Morris, Jonathan S. (2013), “Digital Inequality and Participation in the Political Process: Real or Imagined?”, Social Science Computer,No 31: 589-600.

Voluntary Sector Quarterly, No 36: 572.

  • Seongyi, Yun and Woo-Young, Chang (2011), “Political Participation of Teenagers in the Information Era”, Social Science Computer, No 29: 242-249.
  • Stone, Wendy (2001), Measuring Social Capital, Sydney: Australian Institute of Family Studies.
  • Vanhoutte, Bram (2011), Social Capital and Well-Being in Belgium (Flanders), Identifying the role of networks and context, PHD thesis, The University of Manchester.
  • Valenzuela, Sebasti ´an et al. (2009),“Is There Social Capital in a Social Network Site? Facebook Use and College Students’ Life Satisfaction, Trust, and Participation”, Journal of Computer-Mediated Communication, No 14: 875–901.
  • Van Schaik, Ton (2002), Social Capital in the European Values Study Surveys,Country paper prepared for the OECD-ONS International Conference on Social Capital Measurement London.
  • Wagle, Udaya R. (2006), “Political Participation and Civic Engagement in Kathmandu: An Empirical Analysis with Structural Equations”, International Political Science Review, No 3: 301-322.
  • Waller, Lloyd George (2013), “Enhancing Political Participation in Jamaica”, SAGE Open, No 2: 1–9.
  • Wellman, Barry, et.al. (2001), “Does the Internet Increase, Decrease, or supplement Social Capital? Social Networks, Participation, and Community Commitment”, American Behavioral Scientist, No 45: 436.
  • Woody Stanley J. and Christopher Weare (2004), “The Effects of Internet Use on Political Participation: Evidence from an Agency Online Discussion Forum”, Administration & Society, No 36: 503—527.
  • Tapia, H & Ortiz, Julio Angel (2010), “Network Hopes: Municipalities Deploying Wireless Internet to Increase Civic Engagement, Social Science Computer, No 28: 93.
  • Tang, Gary and Lee, Francis L. F. (2013), “Facebook Use and Political Participation: The Impact of Exposure to Shared Political Information, Connections with Public Political Actors, and Network Structural Heterogeneity” Social Science Computer,No 31: 763-773.

 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار