بررسی رضایتمندی سکونتی در شهر همدان و تعیین کننده های جامعه شناختی آن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشگاه بوعلی‌سینا همدان

2 کارشناس ارشد جامعه‌شناسی دانشگاه بوعلی سینا همدان

چکیده

داشتن مسکن و سرپناه مناسب و مطلوب، جزء حقوق اساسی هر انسانی است. به­دلیل نقش و کارکردهای متنوع مسکن، رضایت از آن، متغیر چندبعدی و پیچیده‌ای است که شامل ابعاد اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و مدیریتی واحدهای سکونتی و محله­های احاطه‌کنندة آن‌ها می‌شود. نارضایتی از مسکن، بر کارایی و عملکرد اجتماعی افراد در همة عرصه‌ها تأثیر شایان توجهی دارد. از سوی دیگر، به­دلیل تحول­های سریع شهری و تغییر در کمیت و کیفیت مسکن در سالیان اخیر، مطالعة آن بسیار ضروری است. در این پژوهش، رضایتمندی سکونتی و عوامل مؤثر بر آن در شهر همدان- که قیمت و مسائل زمین و مسکن در آن شاهد تغییرات شگرفی بوده- با استفاده از نظریة سرمایة اجتماعی جین جیکوبز، مدل نظام‌مند کاساردا و جانویتز و... مطالعه شده است. روش پژوهش، پیمایشی است و جامعة آماری آن، شامل تمامی واحدهای مسکونی شهر همدان (خانه‌های ویلایی و آپارتمانی) است که از این تعداد، 384 خانوار ساکن در مناطق مختلف شهر، از طریق روش نمونه‌گیری خوشه‌ای و به­روش پرسشنامه­ای مطالعه شدند. یافته‌ها نشان داد که رضایت ساکنان شهر همدان از مسکن، در سطح متوسط است و مدت اقامت و روابط همسایگی نیز بر رضایت از مسکن تأثیر می­گذارد. همچنین براساس نتایج، تفاوتی میان میزان رضایت از مسکن ساکنان خانه‌های آپارتمانی و ویلایی وجود ندارد. درپایان براساس یافته‌ها، پیشنهادهایی از جمله اصلاح قانون مالک و مستأجر با هدف جلوگیری از سیالیت زیاد ساکنان محله­ها به­ویژه در محله­های فرودست شهری (بافت‌های قدیمی و حاشیه‌ها)، مشارکت مردم در امور محله، نظارت بیشتر سازمان نظام مهندسی بر سیما و منظر ساخت‌وسازها و... ارائه می­شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The study of social effecting factors on housing satisfaction in Hamedan

نویسندگان [English]

  • Asadollah Naghdi 1
  • Esmail Balali 1
  • Fariba Mohammadrezaie 2
1 Associate professor at Bu-Ali Sina University
2 Attended at sociology MA from Bu-Ali Sina University
چکیده [English]

Having proper house and shelter is one of the basic human rights this because of various roles and functions of housing.Housing Satisfaction is a multidimensional and complex variable which includes social, economic and managerial dimensions of houseand their surrounding environment’s. For this reason, evaluation of housing, from points residentsviews is very important.Satisfaction in this case related to facilities and services in buildings but at the same time neighborhoods relation have significant affects. The important point is that dissatisfaction of housing has great impact on efficiency and performance of individuals in all areas.Rapid urban growth and changes in quantity and quality of housing in recent Iranian cities at recent years and especially real estates and housing developments was meaningful. here, we studied housing satisfactionand social factors effecting on it in Hamedan. hamadan experienced huge housing price increasing and many problems happened with mentioned great changes. Theoretical framework was base on Jane Jacobs’ social capital theory, Kasarda and Janowitz systematic model . The method was survey and population of study includes all housing units’ of Hamedan. Sample size 384 were selected by cluster sampling. data’s gathered with a questionnaire. Results showed that housing satisfaction in Hamedan is at moderate level. Among the variables entered in model neighborhood relations and time of inhabitancy have high effectsin compare with house size, kind of housing, architecture ….Based on results researchers propose revising rent Law for preventing native residents especially in low status urban districts (old urban textures), providing ordinary equipment’s for apartments, people participation in neighborhood issues and urban development projects.

کلیدواژه‌ها [English]

  • housing"
  • house satisfaction"
  • Neighborly relations"
  • Belongs location"
  • Hamedan city
  • ابراهیمی، مهدی؛ حیدرخانی، هابیل؛ عبدالمحمدی، امیر؛ فیروزآبادی، آمنه و طیبی، ناهید (1391)، «بررسی عوامل مؤثر بر رضایت مشتریان از مسکن شهری شهر اصفهان»، فصلنامۀ تخصصی علوم‌اجتماعی دانشگاه آزاد شوشتر، شمارۀ 18: 149-170.
  • امیرکافی، مهدی و فتحی، شکوفه (1390)، «بررسی عوامل مؤثر بر دلبستگی به محلۀ مسکونی مطالعۀ موردی شهر کرمان»، مجلۀ مطالعات اجتماعی ایران، شمارۀ 1: 1-26.
  • پوردیهیمی، شهرام و نورتقانی، عبدالمجید (1392)، «هویت و مسکن: بررسی ساز و کار تعامل هویت ساکنین و محیط مسکونی»، فصلنامه مسکن و محیط روستا، شمارۀ 141: 3-18.
  • رضازاده، راضیه (1385)، «رویکردی روان‌شناسانه و جامعه‌شناسانه به هویت مکانی در شهرهای جدید»، مجموعه مقالات همایش بین‌المللی شهرهای جدید، تهران: انتشارت شرکت عمران شهرهای جدید.
  • رفیعیان، مجتبی؛ عسگری‌زاده، زهرا و عسگری‌زاده، محمد (1387)، «ارزیابی میزان کیفیت مجتمع‌های سکونتی با تأکید بر رویکرد رضایتمندی در محلۀ نواب»، فصلنامۀ مدرس علوم انسانی، شمارۀ 1: 197-212.
  • صدیق سروستانی، رحمت الله و نیمروزی، نوروز (1389)، «بررسی ارتباط بین مشارکت در روابط همسایگی و احساس امنیت در محلات شهر مشهد»، فصلنامۀ دانش انتظامی، شمارۀ 2: 186-220.
  • شارع‌پور، محمود (1391)، جامعه‌شناسی شهری، تهران: انتشارات سمت.
  • فیالکوف، یانکل (1383)، جامعه شناسی شهر، ترجمۀ عبدالحسین نیک گهر، تهران: انتشارات آگه.
  • گیفورد، رابرت (1378)، «روانشناسی محیط‌های مسکونی»، ترجمۀ وحید قبادیان، فصلنامۀ معماری و فرهنگ، شمارۀ 3: 71-98.

 

  • Amerigo, M. Aragones, J. (1997),“ A theoretical and methodological approach to the study of residential satisfaction”, Journal of environment psychology, No. 17: 47-57.
  • Baiden,Ph.Arku,G. (2011),“ An assessment of resident housing satisfaction and coping in Accra Ghana”,journal of public health,No. 19: 29-37.
  • Galster,G. (1985),“ Evaluating indicators for housing policy: residential satisfaction vs marginal improvement priorities”,social indicator research, No. 16:415-448.
  • Galster,G. Hesser,G. (1981),“ Residential satisfaction-compositional and contextual correlates”, Environment and behavior, No. 13:735-758.
  • Kellekci,O.Berkoz,l. (2005),“ Determinants of users’ satisfaction and environment quality:sample of Istanbul metropolitan area”, Istanbul technical university,faculty of architecture, Department of Urban and Regional Planning, pp:1-18.
  • Mccray,J.Day,S. (1977),“ Housing values,Aspiration and satisfaction as indicators of housing needs”, home Economics research journal, No. l5(4):244-254.
  • Mohit,M. Azim,M. (2012),“ Assessment of residential satisfaction with public housing in hulhumale’, Maldives”,procedia - social and behavioral sciences, pp:1-17.
  • Ogu,V. (2002),“ Urban residential satisfaction and the planning implications in a developing world context: the example of Benin city, Nigeria”, international planning studies, No. 7(1): 37-53.
  • Onibokum,A. (1976),“ Social system correlates of residential satisfaction”, Environment and behavior,No. 8(3): 323-344.
  • Toscano, E. Amestoy,V. (2007),“ The relevance of social interactions on housing satisfaction”, social indicators research, No. 86(2):257-274.