تأملی بر پیامدهای سطح خرد سرمایة اجتماعی در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار مرکز تحقیقات مدیریت رفاه اجتماعی، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

2 دانشیار گروه برنامه‌ریزی اجتماعی، دانشکدۀ علوم اجتماعی دانشگاه تهران

چکیده

سرمایة اجتماعی، به‌عنوان موضوعی بین‌رشته‌ای تأثیر بسزایی در تسهیل ارتباطات انسانی جامعه دارد. این تأثیر در قالب پیامدها در اندیشۀ صاحب‌نظران و متفکران حوزه‌های مختلف علوم اجتماعی دیده می­شوند. براساس دیدگاه‌ها و نظریه‌ها، پیامدهای متعددی برای سرمایۀ اجتماعی درنظر گرفته شده که در این پژوهش، بخشی از آن‌ها در سطح خرد مطالعه می­شود. روش پژوهش، پیمایشی است و جامعۀ آماری را افراد 15 سال به­بالای ساکن در مراکز استان‌ها در ایران تشکیل می‌دهند که با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای با فرمول کوکران انتخاب شدند. مهم‌ترین متغیر مورد مطالعه، سرمایۀ اجتماعی است که دربردارندۀ مؤلفه‌های مبتنی­بر اعتماد و پیوندهای بین­فردی و بین­گروهی، تعامل­ افراد با نهادها و سازمان‌ها و گروه‌های اجتماعی و همچنین همبستگی و انسجام اجتماعی، برخورداری افراد از حمایت اجتماعی و روابط انجمنی است که به‌صورت شاخص ترکیبی سنجش شده است.
یافته‌ها بیانگر تفاوت کم­وکیف سرمایۀ اجتماعی در شهرهای مختلف است که تأثیر خود را بر جامعه، در قالب پیامدها آشکار ساخته است. سرمایۀ اجتماعی و عناصر تشکیل‌دهندۀ آن، با افزایش اعتماد، برقراری روابط و پیوندها، انسجام و همبستگی اجتماعی بالاتر، حمایت اجتماعی بیشتر و مشارکت اجتماعی مؤثرتر، تأثیرهای مثبت خود را در ابعاد فردی بازتاب داده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Reflective on individual consequences of social capital in Iran

نویسندگان [English]

  • Mirtaher Moosavi 1
  • Malihe Shiani 2
1 Assistant Professor of University of welfare and rehabilitation sciences, Department of Social Welfare
2 Associate Professor University of Tehran, Department of Social Planning Welfare, University of Tehran
چکیده [English]

Social capital is the one the most multidiscipline concept that have special effects to facility human relations in the society. These effects showing themselves as consequences in thought of social sciences scientist and philosopher in various arena.
According to theories considered different consequences for social capital that we examine some of them in this study.
The method was survey. We have selected residents above 15 in different provinces of Iran by cluster sampling through cochran formula. The central variable was social capital in the study that encompass trust, individual and intergroup relations, people interactions with organizations, institutions and social groups, social cohesion, social support and association relations that measured them combinatorial.
The results have shown that quality and quantity of social capital is different in every provinces that show its effects through consequences. Social capital and its component could have positive consequences for individuals by making and increasing trust, participation, social cohesion, and social support and association relations.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social capital
  • Health
  • Satisfaction
  • universality
  • Happiness
  • ازکیا، مصطفی و غفاری، غلامرضا (1383)، توسعۀ روستایی با تأکید بر جامعۀ روستایی ایران، تهران: نشر نی.
  • اموری، تاکاشی (1383)، «اثرات اقتصادی سرمایۀ اجتماعی»، ترجمۀ محمدرضا توکل‌نیا، نشریۀ اندیشۀ صادق، شمارۀ 149: 2-14.
  • رنانی، محسن (1381)، «سقوط سرمایۀ اجتماعی، بحران عقلانیت و امتناع برنامه در ایران»، نشریۀ آفتاب، شمارۀ 16: 26-36.
  • شارع‌پور، محمود (1383)، «ابعاد و کارکردهای سرمایۀ اجتماعی و پیامدهای حاصل از فرسایش آن»، مجموعه مقالات همایش مسائل اجتماعی ایران، تهران: انجمن جامعه‌شناسی ایران: 63-88.
  • شایان‌مهر، علیرضا (1377)، دائره‌المعارف تطبیقی علوم اجتماعی، تهران: انتشارات کیهان.
  • موسوی، میرطاهر و همکاران (1386)، طرح تحقیقاتی سنجش سرمایۀ اجتماعی در ایران، تهران: دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی.

 

 

  • Newton, K. (1997), “Social capital and democracy”, American Behavioral Scientist, Vol. 40, No. 5:575-586.
  • Pantija, Enrique (2002), Qualitative Analysis of Social Capital: The Case of Community Development in Coal Mining Areas in Orissa, India, In Understanding and Measuring Social Capital
  • Paxton, P. (1999), “Is social capital declining in the United States? A multiple indicator assessment”, American Journal of Sociology, No. 1: 88-127.
  • Putnam, R. D. (1998), “Foreword”, Housing Policy Debate, No. 1: V-viii.
  • Spellerberg, A. (1997), “Towards a framework for the measurement of social capital”, in D. Robinson (ed.) Social Capital and Policy Development, Institute of Policy Studies, Victoria University of Wellington, Wellington NZ.
  • Stiglitz, J. (1998), “Towards a new paradigm for development: strategies, policies and processes”, Prebisch Lecture, UNCTAD, Geneva,.
  • Stone, W. (2001), Measuring Social Capital: Towards a theoretically informed measurement framework for researching social capital in family and community life, Research Paper No. 24, Australian Institute of Family Studies, Melbourne. [online]http://www.aifs.gov.au/institute/pubs/stone.html.
  • Turner. Bryan. (2003), “Social Capital, Income, Inequaly and Health: the Durkheimian revival” Social theory and healt.No1: 4-20.
  • Woolcock, M. & Narayan, D. (2000)," Social Capital: Implication for Development Theory, Research, and Policy", The World Bank Research Observer, No2: 225-49.
  • Woolcock,M (1998),”Social capital and economic development:Towards a theoretical synthesis and policy framework”, theory and society,No25:1-57