تحلیل تفسیری کنش جوک گویی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار، گروه علوم اجتماعی، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان

چکیده

کنش‌گران اجتماعی در موقعیت‏های گوناگون برای یکدیگر جوک تعریف می‏کنند. اگر جوک‌گویی را پدیده‏ای اجتماعی در نظر بگیریم، این کنش معانی اجتماعی نیز خواهد داشت. هدف این پژوهش تفسیر معانی، نیت‏ها و احساساتی است که افراد جوک‌گو به کنش جوک‏گویی نسبت می‏دهند. برای دستیابی به این هدف، ضمن وام‏گیری ایده‏های نظریۀ کنش متقابل، «روش تحلیل تفسیری» در نقش راهبر این پژوهش در نظر گرفته شده است. داده‏ها مشاهده‏ای به صورت مشارکتی از سه گونه جمع خانوادگی، دوستانه و شغلی و مصاحبۀ نیم ساخت‌یافته از دوازده نفر (چهار زن و هشت مرد) جمع‌آوری و پس از شماره‌گذاری تفسیر شدند.
براساس نتایج دو نوع کنش‌گر جوک‌گو، یعنی «جوک‌گوی حرفه‏ای» و «جوک‌گوی آماتور» وجود دارند که خصوصیات متفاوت و مشترکی دارند. علاوه بر این، کنش‌گران جوک‌گو سه نیتِ شاد کردن جمع، برقراری روابط اجتماعی و دستیابی به منزلت را از جوک‌گویی دنبال می‏کنند و به‌ترتیب سه دسته احساس، به نام‏های احساس نشاط، احساس صمیمیت و احساس شأن و منزلت را بدان نسبت می‏دهند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Interpretive Analysis of Action of Telling Joke

نویسنده [English]

  • Ehsan Aqababaee
Assistant Professor, Department of sociology, University of Isfahan, Isfahan, Iran
چکیده [English]

Social actors tell each other jokes in various positions. If we consider joke -telling as a social phenomenon, so this action will also be eligible for social meanings. The purpose of the present paper is to interpreted meanings, intentions and emotions that people who tell jokes, attribute to their action.
For this purpose, we borrow ideas of the theory of symbolic interaction and "interpretive analysis" is intended as a guide this research. The data were collected from Participant observation in three types of family, friendly and professional and semi-structured interviews of 12 people, including four women and eight men that have been interpreted after coding. There are three kinds of code that this article has been using. Their name is descriptive code, interpretive code and explanation code.
The results in descriptive level show there are two types of joke tellers. we have been labeled them the "professional joker" and "amateur joker" that have different and likness characteristics. In addition, in interpretive level we found that jokers pursuit three intentions that are exhilarating the group, maintaining social relationships and gaining the status, also they try to atribute three categories of feeling, namely exhilaration, devotion and a sense of dignity and power to it.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Joker
  • Exhilaration
  • Devotion
  • Social relationships and Status.
  • استرواس، انسلم و کربین، جولیت (1392)، مبانی پژوهش کیفی، ترجمۀ ابراهیم افشار، تهران: نشر نی.
  • خیرآبادی، رضا (1392)، «نقش تخطی از اصول گرایس در ایجاد نسل جدید لطیفه‏های ایرانی»، جستارهای زبانی، شمارۀ15: 54-39.
  • شوارتس، سنفورد (1383)، آنری برگسون، ترجمۀ خشیار دیهیمی، تهران: نشر ماهی.
  • علی نیا کروئی و همکاران (1387)، «سبک‌های شوخ‌طبعی، بهزیست فاعلی و هوش هیجانی در دانشجویان»، روانشناسی تحولی، شمارۀ 18: 169-159. 
  • فیلیک، اووه (1387)،درآمدی بر تحقیق کیفی، ترجمۀ هادی جلیلی، تهران: نشر نی.
  • کرامتی، انسی و مهرام، بهروز (1390)، «واکاوی لطیفه‏های تبادل شدۀ دانش آموزان دختر مقطع راهنمایی از حیث همسویی با اهداف پژوهشی»، مطالعات روانشناسی تربیتی، شمارۀ 13:  126-106.
  • محمدپور، احمد (1392)، روش تحقیق کیفی ضد روش2، تهران: انتشارات جامعه‌شناسان.
  • نیومن، ویلیام لاورنس (1390)، شیوه‏های پژوهش: رویکردهای کیفی و کمی(جلد دوم)، ترجمۀ حسن دانائی‏فرد و سیدحسین کاظمی، تهران: مهربان نشر.
  • هابز، توماس (1385)، لویاتان، ترجمۀ حسین بشیریه، تهران: نشرنی.
  • وبر، ماکس(1381)، مفاهیم اساسی جامعه‌شناسی، ترجمۀ احمد صدارتی، تهران: نشر مرکز.
  • Appelrouth, S., & Oredes, L. (2006), Sociological Theory Contemporary Era, Pire Ferg Press.
  • Billig,M. (1999), Freudian repression, Cambridge:Cambridge University Press.
  • Brown S.A., Upchurch S.L. & Acton G.J. (2003), "A framework for developing a coding scheme for meta-analysis", Western Journal of Nursing Research, No 25: 205–222.
  • Chapman,A.J.(1989), "Humor and Laughter in Social Interaction and SomeImplications for Humor Research", In: P.E.McGhee & J.H.Goldstein,(Eds)(1989), Handbookof Humor Research, Springer verlag.
  • Davies, C. (2002),The Mirth Of Nations, Transaction Publisher
  • Davis,J.M.& Farina,A.(1390), “Humor Appreciation as Social Communication”, Journal of Personality and Social Psychology, No15:175-178.
  • Douglas, M. (1968), “Social Control of Cognition: Some Factors in Joke Perception”, Man, No 3: 361-376.
  • Feinberg, L.(1978), the Secret of Humor, Amsterdam, Netherlands: Rodopi.
  • Fry, W. F. (1994), “The Biology of Humor”, Humor: International Journal of Humor Research,  No7(2: 111-126.
  • Gould,J.L & Gould,C.G. (1994), The Animal Mind, NY:Scientific American Library.
  • Haig, R.(1978), The Anatomy of Humor, Springfield, IL: Carles Thomas.
  • Hockett,C.(1997), The View from Language, Athens:University of Georgia Press.
  • Knafl K.A. & Webster D.C. (1988),” Managing and analyzing qualitative data: a description. of tasks, techniques, and materials”, Western Journal of Nursing Research, No10: 195–210.
  • Ludovici, K.(1933), The secrets of Laughter, New York: Viking.
  • Miles M.B. & Huberman A.M. (1994), Qualitative Data Analysis, Sage Publications, Thousand Oaks, CA.
  • Mulkay, M. (1988), On Humor: Its Nature and Its Place in Modern Society, Cambridge, Polity Press
  • Norrick, N. (1993), Conversational Joking: Humor in Everyday, Bloomington, Indiana University Press
  • Powell, C. (1988) ,“A Phenomenological Analysis of Humour in Society”, in Chris Powell and George E.C. Paton, Humour in Society: Resistance and Control, Basingstoke, Macmillan, No24 :86-105
  • Radcliffe-Brown, A.R. (1949), “Further Note on Joking Relationships”, Africa, No19: pp.133-140
  • Rapp,A . (1949), “A Phylogenetic Theory of Wit and Humor”, Journal of Social Psychology, 30, pp.81-96
  • Shalit, G. (1987), Laughing Matters, Doubleday Publishing
  • Smith, J. (1992), “Interpretive inquiry: A practical and moral activity”, Theory Into Practice,No 31(2):100–106.
  • Zijderveld, A.(1983), “Jokes and their Relation to Social Reality”, Social Research, No 35: 286-311.