رادیو و شهروندی؛ رابطة محتوای برنامه‌های رادیویی و آگاهی از حقوق شهروندی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه برنامه‌ریزی دانشکدة علوم اجتماعی دانشگاه تهران

2 کارشناس‌‌ارشد جامعه‌شناسی دانشگاه شاهد تهران

چکیده

رادیو، از نظر ویژگی‌های وسایل ارتباط جمعی و رسانه، یعنی سرعت، مداومت حوزة انتشار، دسترسی آسان، و فراوانی و گوناگونی محتوا، برترین وسیلة ارتباط جمعی به‌شمار می‌رود. تأثیر برنامه‌های رادیویی ملی و محلی بر اطلاع‌رسانی و آگا‌ه‌سازی و آموزش مخاطبان اثبات شده و آن را به یکی از کانال‌های بسیار مناسب آگاهی‌بخشی و آموزش در حوزه‌‌های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، و سیاسی تبدیل کرده است. در این زمینه مطالعة رابطة میان استفاده از رادیو و محتوای برنامه‌های آن و آگاهی از حقوق شهروندیْ ردیابی یکی از مسائل مهم اجتماعی به‌شمار می‌رود که در سال‌های اخیر توجه محققان و مسئولان و برنامه‌ریزان را به خود معطوف کرده است. در این مطالعه، با بهره‌گیری از نظریه‌های جامعه‌شناسان و نظریه‌پردازان علوم ارتباطات، چون بال روکیچ و دی‌فلور، ترنر، کاتز، مارشال، فالکس، و جزآن به گردآوری اطلاعات با روش پیمایشی پرداخته شد. جامعة آماری ساکنان شهر خرم‌آباد لرستان بود که با فرمول کوکران از 384 تَن سؤال شد. یافته‌های پژوهش نشان‌دهندة آن است که در مجموع بین استفاده از رادیو و محتوای برنامه‌های آن و میزان آگاهی از حقوق شهروندی در ابعاد سه‌گانة مدنی، سیاسی، و اجتماعی رابطه‌ای معنادار وجود دارد. بنابراین، تدوین و برنامه‌ریزی جامع آگاه‌سازی در زمینة حقوق شهروندی از طریق رادیو با استفاده از برنامه‌های متنوع و متعدد، ایجاد شبکة توسعة اجتماعی در جهت‌دادن به آگاهی افراد جامعه در زمینة مؤلفه‌های شهروندی، و ایجاد شبکه‌های محلی رادیویی برای توسعة فرهنگ شهروندی بین مردم مناطق مختلف با توجه به فرهنگ بومی مردم آن منطقه می‌تواند بر بالارفتن آگاهی‌های مردم جامعه تأثیر بگذارد و زمینه را برای تحقق دموکراسی و جامعه‌ای شهروندمدار فراهم سازد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Radio and Citizenship; Relationship between the content of radio programs and awareness of citizenship rights

نویسندگان [English]

  • Malihe Shiani 1
  • Ebrahim Sepahvand 2
چکیده [English]

رادیو از نظر ویژگی‌های وسایل ارتباط جمعی و رسانه یعنی سرعت، مداومت حوزه انتشار، دسترسی آسان و فراوانی و گوناگونی محتوا "برترین وسیله ارتباط جمعی"به شمار می‌رود.بر همین اساس،تأثیر برنامه های رادیویی ملی و محلی بر اطلاع رسانی و آگاه سازی و آموزش مخاطبان اثبات شده و آن را به یکی از مناسب‌ترین کانال‌های آگاهی‌بخشی و آموزشی در حوزه های اجتماعی،فرهنگی،اقتصادی و سیاسی تبدیل کرده است. در این راستا، مطالعه رابطة میان استفاده از رادیو و محتوای برنامه‌های آن و آگاهی از حقوق شهروندی،ردیابی یکی از مسائل مهم اجتماعی به شمار می رود که در سال های اخیر توجه محققان، مسئولان و برنامه‌ریزان را به خود معطوف کرده است.
در این مطالعه با بهره گیری از نظریه‌های جامعه‌شناسان و نظریه‌پردازان علوم ارتباطات چون بال روکیچ و دی فلور، ترنر،کاتز، مارشال، فالکس و... به گردآوری اطلاعات با روش پیمایشی پرداخته شده است.جامعه آماری ساکنان شهر خرم آباد لرستان بوده که با کاربرد فرمول کوکران 384 نمونه از آنان مورد پرسش قرار گرفته اند.
یافته‌های پژوهش نشانگر آن است که در مجموع بین استفاده از رادیو و محتوای برنامه‌های آن و میزان آگاهی از حقوق شهروندی در ابعاد سه‌گانه مدنی، سیاسی و اجتماعی رابطه معناداری وجود دارد. بنابر این،تدوین و برنامه‌ریزی جامع آگاه‌سازی در زمینه حقوق شهروندی از طریق رادیو با استفاده از برنامه‌های متنوع و متعدد ، ایجاد شبکه توسعه اجتماعی در جهت دادن آگاهی‌های لازم به افراد جامعه در زمینه مؤلفه های شهروندی و یا ایجاد شبکه‌های محلی رادیویی در جهت توسعه فرهنگ شهروندی در بین مردم مناطق مختلف با توجه به فرهنگ بومی مردم آن مناطق می‌تواند در جهت بالا بردن آگاهی‌های مردم جامعه مؤثر باشد و زمینه را برای تحقق دموکراسی و جامعه ای شهروند مدار فراهم سازد.

کلیدواژه‌ها [English]

  • حقوق شهروندی
  • رسانه گروهی
  • رادیو
  • برنامه‌های
  • محلی

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار