درک معنایی سازه‌های مؤثر بر تغییرات کیفیت زندگی در میان ساکنان منطقۀ اورامان لهون

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه جامعه‌شناسی دانشگاه کردستان

2 دانشیار دانشکدۀ علوم اجتماعی دانشگاه تهران

چکیده

مقالۀ حاضر از منظر رویکرد تفسیرگرایی اجتماعی، درک معنایی سازه‌های مؤثر بر تغییرات کیفیت زندگی را در میان ساکنان منطقۀ اورامان لهون تحلیل می­کند. محدودۀ مورد مطالعه، منطقۀ اورامان لهون در استان کرمانشاه است. مطالعه به‌صورت کیفی انجام گرفت و برای تولید داده، روش‌های مشاهدۀ آزاد، مشاهدۀ مشارکتی، مصاحبۀ عمیق و بحث گروهی به­کار گرفته شد. برای تحلیل داده‌ها، شیوۀ تحلیل محتوای تفسیری به‌شکل عام استفاده شد. درمجموع، داده‌های تولیدشده در قالب 81 مفهوم اولیه، 8 مقولۀ عمده و 1 هستۀ مرکزی کدگذاری و تحلیل شدند. مقوله‌های عمده عبارت‌اند از: خرده‌نظام اقتصادی، خرده‌نظام اجتماعی، خرده‌نظام فرهنگی و خرده‌نظام سیاسی. مقولۀ مرکزی تبیین‌گرهای کیفیت زندگی هستند که دیگر مقوله‌ها حول آن­ها شکل گرفته‌اند و بیانگر سازه‌های مؤثر بر تغییرات کیفیت زندگی نزد کنشگران اجتماعی محدودۀ مورد مطالعه هستند. مطابق یافته‌ها، سازه‌های تأثیرگذار بر کیفیت زندگی در میان ساکنان یک منطقه، چندبعدی و پیچیده، و متأثر از مؤلفه‌هایی مانند زمان و مکان، و عوامل بیرونی و درونی هستند. به همین دلیل، برای افراد و گروه‌های مختلف، معانی گوناگونی بر آن مترتب است. تبیین‌گرهای کیفیت زندگی در منطقۀ اورامان لهون برساخت­هایی اجتماعی­اند که بر زندگی مردم این منطقه متمرکزند. با وجود این، تنها خود اهالی منطقه هستند که می‌توانند به‌درستی قضاوت کنند و به ارزیابی عوامل و تغییرات زندگی خود بپردازند. نکتۀ دیگر اینکه تعداد ابعادی که این عوامل تأثیرگذار بررسی می‌کنند چندان مهم نیست، بلکه آنچه اهمیتی حیاتی دارد این است که مدل پیشنهادی برای تبیین‌گرهای کیفیت زندگی باید چارچوبی چندبعدی داشته باشد و در آن، درنظر گرفته شود که چه چیزهایی برای افراد در تعیین تغییرات کیفیت زندگی‌شان مهم است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Semantic Perception of the Structures Affective on the Quality of Life among Residents of Oraman Lahon

نویسندگان [English]

  • Hossein Daneshmehr 1
  • Gholamreza Ghaffari 2
  • Seyed Ahmad Firouzabadi 2
1 Assistant Professor, Department of Sociology, Kurdistan University
2 Associate Professor, Faculty of Social Sciences, University of Tehran
چکیده [English]

This paper is to analyze the semantic understanding of structures affecting the quality of life of the residents of Oraman Lahon from the social interpretivism point of view. The scope of research is Oraman Lahon in Kermanshah. This study is qualitative. In order for data production, four methods were used including free observation, participant observation, deep interview, and group discussion. To analyze the data, the interpretational content analysis method in general practice was employed. Overall, the data was coded and analyzed in the form of 81 basic concepts, 8 major concepts, and a core coding, i.e. economic, social, cultural, and political subsystems. The core concept was the quality of life, around which other categories formed. These categories represent structures that affect the quality of life among social actors. Findings indicated that the structures affecting the quality of residents' life are multidimensional and complex, affected by components i.e. time and place, and external and internal factors. Therefore, different individuals perceive its meaning differently. The indicators of life quality in the region of Oraman Lahon are social constructions that focus on people's lives in Oraman area. Yet, it is the residents who can accurately judge and evaluate the changes of their life, and its factors. Another point is that the number of aspects these factors study is not so important. What is crucial is that in order for explaining the factors of the quality of life, the proposed model should have a multidimensional frame, in which it is considered that what people may consider in order to determine the changes of their quality of life.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Indicators of Quality of Life
  • Oraman Region
  • quality of life
  • Social Interpretivism
  • دانش‌مهر، حسین (1391)، بررسی عوامل مؤثر بر تغییرات کیفیت زندگی در منطقه اورامان طی دو دهۀ اخیر، پایان‌نامۀ دکتری، دانشکدۀ علوم اجتماعی: دانشگاه تهران.
  • غفاری، غلامرضا و امیدی، رضا (1388)، کیفیت زندگی شاخص توسعۀ اجتماعی، تهران: نشر شیرازه.
  • قادرزاده، امید و قادری، امید (1391)، «مطالعۀ کیفی پیامدهای فرهنگی تجارت مرزی در شهرستان مریوان»، مجلۀ مطالعات اجتماعی ایران، شمارۀ 2: 154-135.
  • مرکز آمار ایران (1395)، نتایج تفصیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن، http://amar.sci.org.ir.
  • ولدبیگی، برهان‌الدین (1380)، نگاهی به جاذبه‌های اکوتوریستی اورامان، کرمانشاه: انتشارات طاق‌بستان.
    • Atkinson, P. A. et al. (2007), Handbook of Ethnography, Second Edition, London: Sage Publications.
    • Denzin, N. and Lincoln, Y. (2005), The Sage Handbook of Qualitative Research, Third Edition, London: Sage publication.
    • Felce, D., and Perry, J. (1995), “Quality of Life: Its Definition and Measurement”, Research in Developmental Disabilities, No. 1: 51–74.
    • Ferriss, A. (2006), “History of QOL Studies from a Sociological Perspective”, Social Indicators Research, No. 53: 163–187.
    • Fetterman, D. M. (1998), Ethnography Set by Set, Second Edition, London: Sage Publications.
    • Michalos, A. (2006), “Conceptual and Philosophical Foundations”, Social Indicators Research, No 76: 343–466
    • Morse, J. M. (2001), Situating Grounded Theory within Qualititative Inquiry, New York: Springer Publishing Co.
    • Neuman, L. (2006), Social Research Methods: Quantitative and Qualitative Approaches, Third Edition, London: Allayn and Bacon.
    • Noll, H. H. (2004), Social Indicators and Quality of Life Research: Background, Achievements and Current Trends, In Genov, N. (Ed.), Advances in Sociological Knowledge over Half a Century, VS Verlag, Wiesbaden, pp. 81–151.
    • Schalock, R. L. et al. (2002),“Conceptualization, Measurement, and Application of Quality of Life for Persons with Intellectual Disabilities: Results of an International Panel of Experts”, Mental Retardation, No. 40: 457–470.
    • Wurm, S. A. (2001), Atlas of the World's Languages in Danger of Disappearing, New revised edition (p.90). UNESCO, Memory of People Series.