بازسازی معنایی کنش مالیاتی به روش نظریة زمینه‌ای (مطالعة موردی: مؤدیان مشمول مالیات بر ارزش افزودة شهر زنجان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه فرهنگیان

2 استاد گروه علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد

3 مدیر گروه

چکیده

هدف این پژوهش، تولید مفاهیم جدید دربارة کنش مالیاتی با تأکید بر مالیات بر ارزش افزوده و کشف شرایط زمینه‌ای و عوامل علی و مداخله‌گری است که بر این کنش اثر می‌گذارند. برای دستیابی به این هدف، از روش نظریة زمینه‌ای استفاده شد. با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند، با 51 مشارکت‌کننده مصاحبة عمیق صورت گرفت و پس از اشباع نظری، نمونه‌گیری متوقف شد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد «نبود نهادینگی مالیات بر ارزش افزوده» مقولة هسته یا محوری این پژوهش است. موانع اجرای مالیات بر ارزش افزوده عبارت‌اند از: مقبولیت­نداشتن قانون مالیات بر ارزش افزوده، نسبت­دادن آثار منفی به اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده و سوگیری منفی دربرابر آن، مشروعیت­نداشتن نهاد مالیاتی، ناعادلانه­پنداشتن رویة مالیاتی، ناکارآمدی سیستم کنترل اجتماعی و بی‌اعتمادی متقابل اجتماعی. همچنین تداوم توسعه‌نیافتگی، پیامد نبود نهادینگی مالیاتی است.

 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Semantic Reconstruction of the Tax Act with the Grounded Theory Method (A Case Study on Value Added Tax Payers in Zanjan City)

نویسندگان [English]

  • hosin Behravan 1
  • hosin behravan 2
1 student of Phd
2
3
چکیده [English]

The aim of this study is to produce a theory of action with emphasis on the VAT tax, and to discover the underlying condition, the causal factors and interventions that affect this action. In order to do that, the method of underlying theory was used. And using purposive sampling, in-depth interviews were conducted with 51 participants, and after theoretical saturation, sampling stopped. Findings show that deinstitutionalization of VAT is of category or central core. VAT practicing barriers include disacceptance of VAT, negative attitude toward VAT as a result of attributing negative consequences to its enforcement, the illegitimacy of the tax institution, perceived unfair tax practices, inefficiency of system of social control, and mutual social distrust. Furthermore, the continual underdevelopment is a consequence of tax deinstitutionalization.

کلیدواژه‌ها [English]

  • tax deinstitutionalization
  • the illegitimacy of the tax
  • perceived unfair tax practices
  • inefficient system of social control
  • social distrust
  • continual underdevelopment

مراجع

استراس، آنسلم و کوربین، جولیت (1387)، اصول روش تحقیق کیفی نظریة مبنایی رویه‌ها و شیوه‌ها، ترجمة بیوک محمدی، تهران: پژوهشکدة علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
بلیکی، نورمن (1387)، طراحی پژوهش‌های اجتماعی، ترجمۀ حسن چاوشیان، تهران: نشرنی.
پارکر، جان (1383)، ساخت‌یابی، ترجمة حسین قاضیان، تهران: نشرنی.
پژویان، جمشید و درویش، باقر (1389)، «اصلاحات ساختاری در نظام مالیاتی ایران»، پژوهش‌نامة مالیات، شمارة 8: 9- 47.
 زهی، نقی و محمدخانی، شهرزاد (1389)، «بررسی فرار مالیاتی: مطالعة موردی استان آذربایجان شرقی»، پژوهش‌نامة مالیات، شمارة 9: 25- 60.
سازمان امور مالیاتی کشور (1389)، قانون مالیات بر ارزش افزوده، تهران: سازمان امور مالیاتی کشور (معاونت مالیات بر ارزش افزوده).
سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور (1393)، لایحة بودجة سال 1394 کل کشور، مادة واحده و جداول کلان منابع و مصارف بودجه، تهران: سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور.
صمدی، علی­حسین و تابنده، رضیه (1392)، «فرار مالیاتی در ایران (بررسی علل و آثار و برآورد میزان آن)»، پژوهش‌نامة مالیات، شمارة 19: 77- 106.
فراهانی، حجت و عریضی، حمیدرضا (1384)، روش‌های پیشرفتة پژوهش در علوم نظری (رویکرد کاربردی)، اصفهان: انتشارات جهاد دانشگاهی اصفهان.
فلاحتی، علی؛ نظیفی، مینو و عباس‌پور، سحر (1391)، «مدل‌سازی اقتصاد سایه‌ای و تخمین فرار مالیاتی در ایران با استفاده از شبکة عصبی مصنوعی»، تحقیقات توسعة اقتصادی، شمارة 6: 33- 58.
کسل، فیلیپ (1383)، چکیدة آثار گیدنز، ترجمة حسن چاوشیان، تهران: ققنوس.
کلمن، جیمز (1377)، بنیاد نظریة اجتماعی، ترجمة منوچهر صبوری، تهران: نشرنی.
مرکز آمار ایران (1393)، نماگرهای مالیاتی سازمان امور مالیاتی کشور، شماره‌های 6، 7 و 8.
Glaser, B. and Strauss, A. (1967), Discovery of Grounded Theory, Transaction Publisher.
Hackett, S. C. (2001), Environmental and Natural Resource Economics: Theory, Policy, and the Sustainable Society, M.E. Sharpe, (2nd ed.), NY: Armonk.
Harrison, G. and Krelove, R. (2005), VAT Refunds: A Review of Country Experience, IMP working paper, International Monetary Fund.
 
Kirchler, E., (2007), The Economic Psychology of Tax Behavior, Cambridge, UK: Cambridge University Press.
Kvale, S. and Brinkmann, S. (2009), Interviews: Learning the Craft of Qualitative Research, London: Sage Publications.
Maxwel, J. (2004), Qualitative Research Design: An Interactive Approaches, London: Sage Publications.
Neuman, L. (2006), Social Research Methods: Quantitative and Qualitative Approaches, London: Allyn and Bacon.
Richard, M. B. and Gendron, P. P. (2006(, Is VAT the Best Way to Impose a General Consumption Tax in Developing Countries, study prepared for USAID project on Fiscal Reform in Support of Trade Liberalization, October 2005, Online at www.fiscalreform.net/research/pdfs/VATR درصد20Final درصد20Report درصد20181005.pdf.
Slemrod, J. and Yitzhaki, S. (2002), “Tax Avoidance, Evasion and Administration, Handbook of Public Economics”, In A. J. Auerbach and M. Feldstein, Handbook of Public Economics, Vol. 3, Chapter 22: 1423- 1470.
Strauss, A. and Corbin, J. (1998), Basics of Qualitative Research: Techniques and Procedures for Developing Grounded Theory (2nd ed.), Thousand Oaks, CA: Sage.
Svedberg, R. (2003), Principles of Economic Sociology, Princeton: Princeton University Press.
Tait, A. A. (1988), Value-Added Tax: International Practice and Problems (Washington: International Monetary Fund).
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار