عوامل جمعیتی- اجتماعی اثرگذار بر سبک زندگی سلامت‌محور سالمندان تهرانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار جامعه‌شناسی دانشگاه خوارزمی

2 استادیار جمعیت‌شناسی، دانشگاه خوارزمی

3 کارشناس ارشد پژوهش علوم اجتماعی دانشگاه خوارزمی

چکیده

در دهه­های اخیر، مفهوم سبک زندگی به معنای عام و سبک زندگی سلامت­محور در معنای خاص، نظر بسیاری از جامعه­شناسان و محققان حیطة سلامت را به خود جلب کرده است. مطالعة سبک زندگی سلامت­محور به بررسی الگوهای جمعی رفتارهایی می­پردازد که سلامت افراد را در معرض خطر قرار می­دهند. این پژوهش­ها، در پی یافتن علل تضمین­کنندة سلامت­اند. پژوهش­ها در این زمینه یا به­صورت توصیف این الگوهای رفتاری سلامت بوده­اند یا در پی تبیین این الگوها برآمده­اند. تبیین­های انجام­شده عمدتاً تعیین­کننده­هایی همچون انتخاب­های فردی و عوامل اجتماعی را مد نظر قرار داده­اند. با اتخاذ رویکردی مشابه، پژوهش پیمایشی حاضر برای کشف عوامل جمعیتی و اجتماعی مؤثر بر انتخاب­های فردی- که بر سبک زندگی سلامت­محور سالمندان تهرانی تأثیر می­گذارد- بر­آمده است. یافته­ها نشان می­دهد که بیش از دو سوم سالمندان نمونة آماری پژوهش، سبک زندگی متوسط و تنها 8/11 درصد، سبک زندگی سالم دارند. سبک زندگی سلامت­محور سالمندان برحسب سن، تحصیلات و رضایت از زندگی متفاوت است و با سبک زندگی سلامت­­محور ارتباطی معنادار دارد. 16 درصد تغییرهای سبک زندگی سالمندان مورد بررسی، از طریق متغیرهای جمعیتی- اجتماعی تبیین شده­اند. در میان متغیرهای مورد بررسی، رضایت از زندگی، مهم­ترین متغیر بلافصل اثرگذار بر سبک زندگی سالمندان با ضریب بتای 206/0 است که خود از متغیرهای پایگاه اقتصادی، اجتماعی، دینداری، سن و جنس تأثیر می­پذیرد.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The socio-Demographic factors affect on Health life style of tehranian elderly

نویسندگان [English]

  • zeinab Kavehfirouz 1
  • zeinab kavefirouz 2
  • Mohammad Rasol Soltani 3
1 Associate professor of Social Science University of kharazmi
2 Assistant professor of Social Science University of kharazmi
3 M.A in Research of Social Scienses, University of kharazmi
چکیده [English]

Health lifestyle is known pattern of Collective behaviors that engage in risky health problems and their causes and reasons of health to ensure. Accomplished Explanations mainly have considered on Determinatives such as structural and social factors individual choices. This survey, as a similar approach, focused on discovers the capital causes that influencing on individual choices, which affect on health lifestyle of the Tehrian elderly. Research findings show that almost two-thirds of elderly had a Top of Form
 
moderate health lifestyle. Considering the types of capital, 56/6 Percentage of research subjects had average economic capital and 62/2 percent had average social capital. More importantly,74/4 percent of elderly had low cultural capital. Assumptions examination results showed that social and economic capital are significantly associated with healthy lifestyle of elderly, while cultural capital is ineffective. Results of regression analysis showed that 16 percent of elderly health lifestyle is affecting by social and economic capital changes, and between the types of capital, social capital and economic capital with 0/186 and 0/136 beta coefficient, had greatest impact on the health lifestyle of the elderly.

کلیدواژه‌ها [English]

  • : Aging
  • Healthy lifestyle
  • Chronic Diseases
  • Social capital
  • Economic Capital
  • Cultural Capital

مراجع

  •  

    • آیین پرست، افسون و همکاران (1390)، «نقش دانش افراد از سلامت بر سبک زندگی»، نشریه پایش، شماره 4: 533-535.533.
    • باکاک، رابرت (1381)، مصرف، تهران: نشر پژوهش شیرازه.
    • جواهری، فاطمه (1386)، «کندوکاوی برآثار قشربندی جامعه»، پژوهش­نامه علوم­انسانی، شمارهه 53:     83-116.
    • رابرتسون، یان (1372)، درآمدی بر جامعه با تأکید بر نظریه های کارکردگرایی، ستیز و کنش متقابل، ترجمه حسین بهروان، مشهد: انتشارات استان قدس رضوی.
    • ریتزر، جورج (1387)، نظریه­های جامعه­شناسی در دوران معاصر، ترجمه محسن ثلاثی، تهران: نشر علمی.
    • صفری­شالی، رضا و حبیب­پور گتابی، کرم(1388) ، راهنمای جامع کاربرد spssدر تحقیقات پیمایشی، تهران: نشر لویه.
    • فاضلی، محمد(1382) ، مصرف و سبک زندگی، قم: صبح صادق.
    • قاسمی، وحید و دیگران (1387)، «تعیین­کننده­های ساختاری و سرمایه­ای سبک زندگی سلامت‌‌محور»، مسایل اجتماعی ایران، شماره 63: 181-213.
    • کاظمی پور، شهلا (1378)، «الگویی در تعیین پایگاه اجتماعی- اقتصادی افراد و سنجش تحرک اجتماعی»، نامه علوم اجتماعی، شماره14 : 139-172.
    • کاوه فیروز، زینب (1390)، ساختارهای جمعیتی- اجتماعی اثرگذار بر کیفیت زندگی سالمندان شهر تهران، پایان‌نامه دکتری جامعه­شناسی، دانشگاه تهران.
    • گیدنز، آنتونی (1382)، تجدد و تشخص، تهران: نشر نی.
    •        (1386) ، جامعه شناسی، ترجمه حسن چاوشیان، تهران: نشرنی.
    • محسنی، منوچهر و صالحی، پرویز (1382)، رضایت اجتماعی در ایران، تهران: نشر آرون.
    • مرکز آمار ایران، سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال1385 و 1390.
    • مزگی­نژاد، مرتضی (1390)، «بحثی نظری در سنجش پذیری دینداری - اسلام - و قیاس ناپذیری دینداری ویتگنشتاین»، فصل­نامه پژوهش­های اعتقادی-کلامی، شماره 4: 97-134.

     

    • Bourdieu, pierre (1984), distinction, cambridge, Harvard University Press.
    • C. Cockerham, William, Brian P. Hinote, Pamela Abbott, and Christian Haerpfer (1999), "Health lifestyles in central Asia:the case of Kazakhstan and Kyrgyzstan", Elsevier Social Science & Medicine, No 59: 1409–1421.
    •  Fern´andez Olano and Torres Hidalgo, J.D. L´opez. (2006), "Factors associated with health care utilization by the elderly in a public health care system",Elsevier Health Policy, No 75: 131–139.
    • Grundy, Emily, and Andy Sloggett. (2003), "Health inequalities in the older population: the role ofpersonal capital, social resources and socio-economic circumstances", Elsevier Social Science & Medicine , No56: 935–947.
    • Pisinger, Charlotta, Charlotte Glümer, Mette Aadahl, Ulla Toft, and Torben Jørgensen. (2009), "The relationship between lifestyle and self-reported health in a general population The Inter99 study", Elsevier -Preventive Medicine, No 49: 418–423.
    • Spencer, Carole A, Konrad Jamrozik, Paul E Norman, and Michael Lawrence-Brown. (2005), "A simple lifestyle score predicts survival in healthy elderly men", Elsevier Preventive Medicine, No 40: 712– 717.
    • Lee, Tae Wha, Il Sun Ko, and Kyung Ja Lee. (2006), "Health promotion behaviors and quality of life among community-dwelling elderly in Korea: A cross-sectional survey", Elsevier International Journal of Nursing Studies, No 43: 293–300.
    • Torres Hidalgo, J.D. L´opez, and Fern´andez Olano. (2006), "Factors associated with health care utilization by the elderly in a public health care system", Elsevier Health Policy, No 75: 131–139.
    • V. Smith, Kimberly, and Noreen Goldman. (2007), "Socioeconomic differences in health among older adults in Mexico", Elsevier Social Science & Medicine, No 65: 1372–1385.

     

     

مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران
دوره 4، شماره 1 - شماره پیاپی 1
اردیبهشت 1394
صفحه 119-144

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار