نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 Department of Sports Management, Faculty of Physical Education and Sport Sciences, University of Mazandaran, Babolsar, Iran
2 Department of Movement Behavior and Sport Psychology, Faculty of Sport and Health Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran
3 Department of Islamic Social Sciences, Faculty of Social Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran
چکیده
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
نویسندگان [English]
ورود فناوری به عرصه های مختلف زندگی اجتماعی ازجمله ورزش و مسابقات ورزشی در سالهای اخیر رشد چشمگیری داشته است. یکی از این فناوری ها کمکداور ویدیویی در مسابقات فوتبال بوده که پژوهش حاضر با هدف بررسی جامعهشناختی این فناوری و تأثیر آن بر ساخت اجتماعی فوتبال ایران به انجام رسیده است.
این تحقیق با رویکرد کیفی و با بهرهگیری از روش تحلیل مضمون انجام شده است. دادهها از طریق مصاحبههای نیمهساختیافته با 20 نفر از صاحبنظران ورزشی (شامل داوران، مربیان، اساتید دانشگاه، پیشکسوتان و تحلیلگران لیگ برتر فوتبال ایران) گردآوری گردید.
یافتهها نشان داد که کمکداور ویدیویی در سه سطح معنا مییابد: از منظر جبرگرایی فناوری به عنوان نیرویی تعیینکننده در رفتار و تصمیمگیری؛ از دید اثرات فناوری به مثابه ابزاری برای ارتقای عدالت و کنترل اجتماعی؛ و از منظر برساختگرایی اجتماعی به عنوان پدیدهای که معانی و کارکردهایش در تعاملات و تجربه زیسته کنشگران بازتعریف میشود. این فناوری از یکسو، موجب ارتقای نسبی احساس عدالت و افزایش اعتماد اجتماعی به داوران شده است، اما از سوی دیگر پیامدهایی همچون تضعیف اقتدار نمادین داور، کاهش هیجان جمعی، انتقال محل اعتراضها از زمین به رسانهها، و ایجاد نابرابری فرهنگی ناشی از تفاوت زیرساختها را به همراه داشته است. همچنین، بیاعتمادی نهادی و ضعف شفافیت رسانهای به عنوان موانع اصلی پذیرش کامل کمک داور ویدیویی در ایران شناسایی شد.
فناوری کمکداور ویدیویی در فوتبال ایران اثری دوگانه دارد: از یکسو دقت داوری و احساس عدالت را افزایش میدهد و از سوی دیگر موجب بروز تنشهای روانی و تغییر در تعاملات اجتماعی و فرهنگی میشود. یافتههای این تحقیق میتواند برای سیاستگذاران ورزشی، فدراسیون فوتبال و رسانهها در جهت بهینهسازی اجرای کمک داور ویدیویی و کاهش تبعات منفی آن سودمند باشد.
کلیدواژهها [English]