امکان سنجی تحقق سبک زندگی دینی (اسلامی) در جامعه ایران (با تکیه بر سه اثر مفاتیح الحیاه، الحیاه و سراج الشیعه)

Document Type : Research Article

Authors

Abstract

مسئله اصلی نوشتار حاضر تأمل درباره امکان و زمینه‌های ارتقاء تعمیق و گسترش سبک زندگی دینی در جامعه ایرانی است. فرض اساسی نیز آن است که در جامعه ایرانی و تحت تاثیر امواج مدرنیته و جهانی شدن انواع و الگوی مختلفی از سبک زندگی در کنار سبک های زندگی سنتی و دینی وجود دارد و لذا یک میدان جدی رقابتی (در حوزه فرهنگی و بطور مشخص برای شمولیت یافتن سبک های زندگی ) وجود دارد. لذا مسئله اصلی این مقاله بررسی میزان کفایت یا پاسخگویی الگوهای دینی سبک زندگی به نیازهای موجود و میزان انطباق آن با شرایط موجود و اساساً توان یا قابلیت پاسخگویی مراجع دینی (مبتنی بر احکام و دستورات دینی) به نیازهای روزمره کنشگران در عرصه‌های مختلف سبک زندگی از جمله پوشش، مصرف ... می‌باشد . سوالات اصلی قابل در اینجا ان بوده که ویژگی‌های و ابعاد سبک زندگی دینی (با تأکید بر آثار مکتوب روایی- حدیثی) کدام‌اند؟ دو دیگر انکه زمینه و عوامل استقرار، نفوذ و تداوم الگوی دینی (اسلامی) سبک زندگی کدام‌اند؟ و امکان پیاده‌سازی آنها در جامعه ایرانی به چه میزان است؟برای این مطالعه که ماهیت امکان سنجی داشته بررسی محتوای سبک زندگی دینی یا الگوی زیست مسلمانی در معنایاصیا و روایی ان مهم است . برای این منظور محتوای 3 اثر مهم دینی که با هدف ارایه سبک زندگی اسلامی تدوین شده اند یعنی کتابهای مفاتیح الحیاه (جوادی آملی) الحیاه (حکیمی) و سراج الشیعه (مامقانی غروی) مورد بررسی قرار

Keywords

References

  • حکیمی، محمدرضا، الحیاه (1367)، قم: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
  • الفت، سعیده و سالمی، آزاد (1391)، «مفهوم سبک زندگی»، فصلنامۀ مطالعات سبک زندگی، شمارۀ 1: 39-36.
  • امیری، مجید (1390)، بررسی رابطۀ ابعاد دینداری و سبک زندگی جوانان دانش‌آموز شهر ورزقان، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام‌نور تهران.
  • بخرد، محمد (1393)، رابطۀ دینداری و سبک زندگی، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز.
  • جوادی آملی، عبداله (1391)، مفاتیح الحیاه، قم: مرکز نشر اسرا.
  • حاجیانی، ابراهیم (1386)، الگوهای سبک زندگی ایرانیان، تهران: انتشارات مرکز تحقیقات استراتژیک.
  •                  (١٣٨٨)، جامعه‌شناسی هویت ایرانی، تهران: مرکز تحقیقات استراتژیک.
  •                 (1391)، مجموعه مقالات همایش سبک زندگی ایرانیان، معاونت فرهنگی و اجتماعی شهرداری تهران.
  • خلج‌آبادی فراهانی، فریده و مهریار، امیرهوشنگ (1389)، «بررسی نقش خانواده در ارتباط با جنس مخالف قبل از ازدواج در دختران دانشجو در تهران»، فصلنامۀ خانواده‌‌پژوهی، شمارۀ 24: 468-449.
  • ساروخانی، باقر و مقربیان، مریم (بهار 1392)، «تجددگرایی و روابط پیش از ازدواج»، فصلنامۀ مطالعات راهبردی ورزش و جوانان، شمارۀ 19: 120-101.
  • سفیری، خدیجه؛ گودرزی، محسن و میراث، سمیه (1392)، «تعارض‌های هویت جنسیتی سنتی و مدرن و عوامل مؤثر بر آن»، فصلنامۀ جامعه، فرهنگ و رسانه، شمارۀ 6.
  • شکوری، علی (1380)، خرده‌فرهنگ‌ها و سبک‌های زندگی جوانان در شهر تهران (گزارش منتشر نشده)، تهران: پژوهشکدۀ ملی مطالعات جوانان، سازمان‌ ملی جوانان.
  • شهابی، محمود (1386)، الگوهای سبک زندگی جوانان ایرانی.  
  • شیخ بهایی (1388)، مفتاح الفلاح، قم: انتشارات جلوة کمال.
  • فاضل‌قانع،‌ حمید (1392)، سبک زندگی براساس آموزه‌های اسلامی، قم: مرکز پژوهش‌های اسلامی (صدا و سیمای قم).
  • فاضلی، محمد (1382)، مصرف و سبک زندگی، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و هنر و ارتباطات.
  • فنایی، ابوالقاسم (1384)، دین در ترازوی اخلاق، قم: انتشارات صراط.
  • قدیری، قادر (1391)، تأثیر اخلاق در اصلاح الگوی مصرف از منظر معصومین (ع)، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد دانشگاه معارف اسلامی قم.
  • قزلسفلی، محمدتقی و فرخی، سمیه (بهار 1392) «جهان‌زیست ایرانی و تأثیر آن در نهادمندی سبک زندگی»، فصلنامۀ جامعه‌شناسی نهادهای اجتماعی، شمارۀ 2: 84-61.
  • کاظمی، زهرا؛ نیازی، صفر (تابستان 1389)، «بررسی تأثیر عوامل فرهنگی بر الگوی ازدواج»، مجلۀ جامعه‌شناسی ایران، شمارۀ 2: 23-3.
  • کلاهی، محمدرضا (1390)، «دینداری و جهانی شدن»، فصلنامۀ مطالعات فرهنگی و ارتباطات، شمارۀ 24: 94-65.
  • گشنیزجانی، کامران (1390)، گونه‌شناسی سبک‌های زندگی در میان دانشجویان دانشگاه تهران، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد دانشگاه اصفهان.
  • گیدنز، آنتونی (1383)، جامعه‌شناسی،‌ ترجمۀ منوچهر صبوری، تهران: نشر نی.
  • مامقانی‌غروی، عبدالله (1392)، سراج الشیعه الاداب الشریعه (اخلاق و آداب زندگی در شریعت اسلامی)، قم: انتشارات شاکر.
  • مجمع، شهره (1387)، بررسی الگوی پوشش جوانان (سبک زندگی یا مقاومت)، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد دانشگاه الزهرا.
  • محمودیان، حسین؛ دوراهکی،‌ احمد (1393)، «عوامل مؤثر بر نگرش جوانان به روابط دوستی دختر و پسر قبل از ازدواج»، فصلنامۀ مطالعات راهبردی ورزش و جوانان، شمارۀ 23: 82-63.
  • منادی، مرتضی (1388)، «روند تغییرات فضاهای شهروندی جوانان ایران از 1371 تا 1385»، فصلنامۀ مطالعات فرهنگی و ارتباطات، شمارۀ 16: 154-127.
  • موحد، مجید؛ عباسی‌شوازی، محمدتقی (1385)، «بررسی جامعه‌پذیری و نگرش دختران نسبت به ارزش‌های سنتی و مدرن در زمینۀ روابط بین شخصی دو جنس پیش از ازدواج»، مجلۀ مطالعات زنان،‌ شماره : 34-1.
  • موحد، مجید؛ عنایت حلیمه و عباسی‌شوازی،‌ محمدتقی (1385)، «بررسی روابط عوامل اجتماعی فرهنگی با نگرش دانشجویان به معاشرت و دوستی دختر و پسر قبل از ازدواج»، مجلۀ علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، شمارۀ 2: 165-146.
  • مهدوی‌کنی، محمدسعید (1386)، دین و سبک زندگی، تهران: انتشارات امام صادق (ع).
  • نیازی، محسن (1390)، «رابطۀ بین سبک زندگی و میزان هویت ملی در شهر کاشان»، فصلنامۀ مطالعات فرهنگی و ارتباطات، شمارۀ 24: 158-129.
  • هاشمی، مولود (1390)، بررسی نمودهای عرفی‌شدن دین در سبک زندگی جوانان شهر اصفهان، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد دانشگاه اصفهان.

 

 

 

 

 

Quarterly of Social Studies and Research in Iran
Volume 3, Issue 4 - Serial Number 4
February 2015
Pages 513-538

Files

Share

How to cite

Statistics