2024-03-29T00:26:19Z
https://jisr.ut.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=6981
مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران
2322-5254
2322-5254
1392
2
3
مؤلفههای اجتماعیـ فرهنگی و بیاعتنایی اجتماعی (مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاههای کردستان و پیام نور)
یعقوب
احمدی
امیر
مجیدی
بیاعتنایی اجتماعی حلقة حایل دوگانگی توسعهـ توسعهنیافتگی در جوامع مدرن است. بیاعتنایی نوعی تلقی بدبینانه و احساس بدگمانی، حالتی انزواگرایانه، روندی منفعلانه، و به عبارت بهتر نوعی افسردگی اجتماعی است. از اینرو، از منظر آسیبشناختی، بیاعتنایی نوعی بیماری اجتماعی شناخته میشود. اهمیت مطالعة بیاعتنایی اجتماعی در پیامدهای نامناسب آن در مسیر توسعه است. از اینرو، پژوهش حاضر با نگاهی جامعهشناختی و با استفاده از نظریههای پیلیاوین، لاتانه و دارلی، آگوستین پوندس، ملوین سیمن، و پژوهشگران دیگر در پی مطالعة بیاعتنایی اجتماعی بین دانشجویان و سنجش عناصر تبیینکنندة آن است. روش پژوهش توصیفی غیرآزمایشگاهی از نوع همبستگی و با استفاده از تکنیک پیمایش است. جامعة آماری پژوهش را دانشجویان دانشگاه کردستان (7500 نفر) و دانشگاه پیام نور مرکز سنندج (7110 نفر) تشکیل دادند. حجم نمونه 374 بود که بر اساس روش نمونهگیری طبقهای، متناسب با حجم، مطالعه شد. نتایج آزمون فرضیهها بیانگر این است که بین متغیر بیگانگی اجتماعی و میزان بیاعتنایی اجتماعی دانشجویان رابطة معنادار و مستقیم و بین متغیرهای اثربخشی اجتماعی، اعتماد اجتماعی، و رضایت اجتماعی و میزان بیاعتنایی اجتماعی دانشجویان رابطة معنادار و معکوسی وجود دارد. میزان بیاعتنایی اجتماعی دانشجویان پسر بیشتر از دانشجویان دختر است. همچنین، نتیجة تحلیل رگرسیونی بیانگر این است که متغیرهای بیگانگی اجتماعی، اثربخشی اجتماعی، و اعتماد اجتماعی 42 درصد از واریانس بیاعتنایی اجتماعی دانشجویان دانشگاههای مورد مطالعه را تبیین میکند. در این مدل مهمترین و تأثیرگذارترین عاملْ متغیر بیگانگی اجتماعی است. این عامل 44 درصد تغییرات متغیر وابسته را تبیین میکند.
اثربخشی اجتماعی
اعتماد
بیاعتنایی
بیگانگی اجتماعی
جنسیت
2013
10
23
339
363
https://jisr.ut.ac.ir/article_51656_51610835ac06371678b09d9ae4ec0dea.pdf
مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران
2322-5254
2322-5254
1392
2
3
مطالعه و تحلیل الگوهای جامعه پذیری اقتصادی کودکان شهر همدان
اسماعیل
بلالی
راهله
جعفری
سلیمان
پاک سرشت
سعید
عیسی زاده
آگاهی کودکان از پول و مسائل اقتصادی طی فرایند جامعهپذیری شکل میگیرد و تکوین و تغییر مییابد و تثبیت میشود. این پژوهش با استفاده از نظریهای روانشناختی، روانشناسی اجتماعی، جامعهشناختی، و اقتصاد به مطالعة درک و استدلال و نگرش کودکان و توانایی آنها در فعالیتهای اقتصادی میپردازد. هدف پژوهش بررسی شکلگیری الگوهای خاصی از جامعهپذیری اقتصادی در متن، سبک، و مقطع خاصی از زندگی یک خانواده، موقعیت طبقاتی آن، و آثار و نتایج این نوع جامعهپذیری در کودکان دورة تحصیلی ابتدایی شهر همدان است. پژوهش به صورت کیفی و با استفاده از رویکرد نظریة زمینهای و از طریق مصاحبة عمیق با 36 تن از والدین انجام شد. تحلیل دادهها نشان میدهد شرایط زمینهای شامل طبقة خانوادگی و تحصیلات والدین و جنسیت فرزندان است. بر این اساس شاهد سه فرایند جامعهپذیری مستقیم، جامعهپذیری غیرمستقیم، و جامعهپذیری جنسیتی هستیم. این نوع جامعهپذیری در انتها ما را به نظریة هستهای «جامعهپذیری دوگانه» رساند. بدین صورت که جامعهپذیری مستقیم و غیرمستقیم به دو صورت در خانوادهها صورت میگیرد. جامعهپذیری جنسیتی نیز در دختران و پسران متفاوت است.
جامعه پذیری اقتصادی
خانواده
رفتارهای اقتصادی
کودکان
مطالعة زمینه ای
2013
10
23
365
391
https://jisr.ut.ac.ir/article_51657_8af992beb6de9b6b4ebd8489da314f28.pdf
مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران
2322-5254
2322-5254
1392
2
3
درک و تصور زنان از قربانیشدن (مطالعة کیفی در شهر تهران)
سهیلا
صادقی فسایی
اعظم
آهنگر سله بنی
پروانه
دانش
مریم
قاضی نژاد
قربانی و قربانیشدن مفاهیمی نسبتاً جدید است که در جرمشناسی سنتی کمتر به آن توجه شده است. اما نگاهی به مبانی نظری نشان میدهد تحقیقات این حوزه اخیراً به سوی قربانیان جرم چرخش داشته و بخشی از تحلیلهای جرمشناختی بر فهم سبک زندگی قربانیان جرم متمرکز شده است. در حالی که جرمشناسی میپرسد: «چرا عدهای مرتکب جرم میشوند؟»، قربانیشناسی میپرسد: «چرا عدهای آماج اقدامهای جرمآمیز قرار میگیرند؟» هدف این پژوهش دستیافتن به مفهوم قربانیشدن از نظر زنان و تبیین نظریهای است که شرایط قربانیشدن را توضیح دهد. این تحقیق با کاربرد روش کیفی سعی دارد مفهوم قربانیشدن را از منظر زنان بشناسد. برای رسیدن به این هدف با 46 زن تهرانی مصاحبة نیمهساختاریافته انجام گرفت. اما نتایج قابلیت تعمیم ندارد. یافتههای تحقیق حاکی از آن است که مفهوم قربانیشدن بین زنان طیف وسیعی از احساسات را دربرمیگیرد. در تعریف زنان از مفهوم قربانیشدن سه مفهومِ «حرمان زندگی» و «نداشتن منابع و اختیارات» و «آسیبپذیری» آشکار میشود. بنا بر روایت زنان، قربانیشدن احساسی واقعی است که با فرد میماند. ویژگیهای شخصیتی و فاکتورهای اجتماعی و اجبارهای فرهنگی از عواملی است که با ارجاع به مواردی چون «نگاه جنسیتی» و «سلطة مردانه» و «ساختارهای معیوب» قربانیشدن را توضیح میدهند.
آسیبپذیری
روش کیفی
زنان
قربانی
قربانیشدن
2013
10
23
393
412
https://jisr.ut.ac.ir/article_51658_c606e2416099f9041287572f57fb9a51.pdf
مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران
2322-5254
2322-5254
1392
2
3
بررسی میزان دینداری و نقش آن در شادمانی جوانان
شراره
مهدی زاده
فاطمه
زارع غیاث آبادی
شادی موهبت بزرگی است که باید آن را جستوجو کرد، یافت، غنیمت شمرد، و به دیگران نیز انتقال داد. با توجه به تأثیر شادمانی در حیات فردی و اجتماعی، همچنین نقش گستردة مذهب در زندگی بشر، پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطة دینداری و میزان شادمانی بین جوانان شهر تهران انجام شده است. در این پژوهش نقش دینداری بر ایجاد، تشدید، یا تضعیف شادی از دریچة نظریة شناختی، همچنین نظریههای اندیشمندانی چون دورکیم، وبر، توکویل، سیلگمن، آرگایل، کار، داینر، و بیسواس داینر کنکاش شد. برای شناخت ارتباط بین این دو مقوله، 384 پرسشنامه بین جوانان 18 تا 29 سالة شهر تهران توزیع شد. در نهایت، یافتههای این پژوهش نشان میدهد بین دینداری و میزان شادی افراد رابطهای مثبت و معنادار برقرار است. همچنین، نتایج حاکی از آن است که بین سه بعد دینداری، یعنی اعتقادات دینی و احساسات دینی و مناسک دینی، و شادی جوانان مطالعهشده همبستگی مثبت و معناداری وجود دارد. بنابراین، میتوان نتیجه گرفت دینداری و ابعاد مختلف آن در ایجاد و تشدید شادی نقشی مهم و بسزا دارد.
باورها و احساسات دینی
جوانان
دینداری
شادمانی
مناسک مذهبی
2013
10
23
413
438
https://jisr.ut.ac.ir/article_51659_fcd33cb016c92eb059459d3150018965.pdf
مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران
2322-5254
2322-5254
1392
2
3
بررسی عوامل جامعه شناختی مرتبط با بیگانگی شغلی
امیر
رستگار خالد
مهدی
کاوه
مهدی
محمدی
تحقیق حاضر با هدف شناخت عوامل جامعهشناختی مؤثر بر بیگانگی شغلی معلمان انجام شده است. روش این مطالعه پیمایشی و جامعة آماری معلمان مدارس ابتدایی شهر تهران، بالغ بر 18452 نفر، و حجم نمونه 374 نفر بود. با مداقه بر تحقیقات پیشین و مبانی نظری موجود اعتماد، مشارکت، حمایت، مسئولیتپذیری اجتماعی، و رضایت از زندگی عوامل مرتبط با متغیر بیگانگی شغلی در نظر گرفته شد. برای سنجش متغیرهای مستقل از پرسشنامة محققساخته و برای متغیر بیگانگی شغلی از پرسشنامة گانستر و واگنر استفاده شد و پایایی آن را ضریب آلفای کرونباخ تأیید کرد. در کنار عوامل فوق، متغیرهای زمینهای مثل جنس، سن، وضعیت تأهل، سابقة شغلی، گذراندن دورة آموزش ضمن خدمت، تحصیلات، و درآمد نیز مطالعه شد. نتایجْ رابطهای معنادار را بین متغیرهای اعتماد، مشارکت، حمایت، مسئولیت پذیری، و رضایت از زندگی با بیگانگی شغلی نشان داد. نیز تجزیه و تحلیل اطلاعات نشان داد همة متغیرهای این تحقیق، به جز متغیر سن افراد مطالعهشده، رابطهای معنادار با بیگانگی از کار دارند.
اعتماد
بیگانگی شغلی
حمایت
رضایت از زندگی
مسئولیت پذیری
مشارکت
2013
10
23
439
467
https://jisr.ut.ac.ir/article_51660_60a2561b78ca8507db7346bc3bd8887b.pdf
مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران
2322-5254
2322-5254
1392
2
3
رادیو و شهروندی؛ رابطة محتوای برنامههای رادیویی و آگاهی از حقوق شهروندی
ملیحه
شیانی
ابراهیم
سپهوند
رادیو، از نظر ویژگیهای وسایل ارتباط جمعی و رسانه، یعنی سرعت، مداومت حوزة انتشار، دسترسی آسان، و فراوانی و گوناگونی محتوا، برترین وسیلة ارتباط جمعی بهشمار میرود. تأثیر برنامههای رادیویی ملی و محلی بر اطلاعرسانی و آگاهسازی و آموزش مخاطبان اثبات شده و آن را به یکی از کانالهای بسیار مناسب آگاهیبخشی و آموزش در حوزههای اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، و سیاسی تبدیل کرده است. در این زمینه مطالعة رابطة میان استفاده از رادیو و محتوای برنامههای آن و آگاهی از حقوق شهروندیْ ردیابی یکی از مسائل مهم اجتماعی بهشمار میرود که در سالهای اخیر توجه محققان و مسئولان و برنامهریزان را به خود معطوف کرده است. در این مطالعه، با بهرهگیری از نظریههای جامعهشناسان و نظریهپردازان علوم ارتباطات، چون بال روکیچ و دیفلور، ترنر، کاتز، مارشال، فالکس، و جزآن به گردآوری اطلاعات با روش پیمایشی پرداخته شد. جامعة آماری ساکنان شهر خرمآباد لرستان بود که با فرمول کوکران از 384 تَن سؤال شد. یافتههای پژوهش نشاندهندة آن است که در مجموع بین استفاده از رادیو و محتوای برنامههای آن و میزان آگاهی از حقوق شهروندی در ابعاد سهگانة مدنی، سیاسی، و اجتماعی رابطهای معنادار وجود دارد. بنابراین، تدوین و برنامهریزی جامع آگاهسازی در زمینة حقوق شهروندی از طریق رادیو با استفاده از برنامههای متنوع و متعدد، ایجاد شبکة توسعة اجتماعی در جهتدادن به آگاهی افراد جامعه در زمینة مؤلفههای شهروندی، و ایجاد شبکههای محلی رادیویی برای توسعة فرهنگ شهروندی بین مردم مناطق مختلف با توجه به فرهنگ بومی مردم آن منطقه میتواند بر بالارفتن آگاهیهای مردم جامعه تأثیر بگذارد و زمینه را برای تحقق دموکراسی و جامعهای شهروندمدار فراهم سازد.
برنامههای محلی
حقوق شهروندی
رادیو
رسانة گروهی
2013
10
23
469
503
https://jisr.ut.ac.ir/article_51661_ad03784a4eea5defafa3e6d2308858aa.pdf
مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران
2322-5254
2322-5254
1392
2
3
مقایسة تحلیلی ارزشهای زیستمحیطی جهان اسلام و غرب؛ تحلیل ثانویة دادههای پیمایش ارزشهای جهانی (WVS)
صادق
صالحی
مجتبی
حمایتخواه جهرمی
جوامع عصر حاضر علاوه بر بحرانهای اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، و فرهنگی با مسائل و بحرانهای زیستمحیطی مواجهاند و این مسئله بسیاری از دانشمندان اجتماعی را ملزم به مطالعة ارزشهای زیستمحیطی کرده است. بسیاری از این مطالعات نشان میدهد ارزشهای زیستمحیطی و تعهدات اخلاقی در قبال محیط زیست ریشه در جهانبینی و آموزههای دینی جامعه دارد. هدف مقالة حاضر بررسی جایگاه ارزشهای زیستمحیطی در کشورهای مسلمان و غیرمسلمان با رویکرد تطبیقی است. بدین منظور و با استفاده از تحلیل ثانویه و بهکارگیری دادههای موج پنجم پیمایش جهانی ارزشها (wvs) کشورهای مسلمان ترکیه، اندونزی، مصر، اردن و کشورهای غیرمسلمان امریکا، کانادا، آلمان، سوئیس از نظر برخی ارزشهای زیستمحیطی مقایسه شدند. یافتههای تحقیق حاضر نشان داد تفاوت چندانی به لحاظ شاخصهای زیستمحیطی بررسیشده میان کشورهای مسلمان و غیرمسلمان وجود ندارد. با وجود این، کشورهای مسلمان مسائل زیستمحیطی، نظیر بدی آب و هوا و نامناسببودن وضعیت بهداشت، را جدّیتر از کشورهای غیر مسلمانان میدانند. علاوه بر این، کشورهای مسلمان بیشتر دولت را مسئول رفع آلودگیهای زیستمحیطی میدانند. در خاتمه، دلایل احتمالی عدم تفاوت بین کشورهای مسلمان و کشورهای غیرمسلمان از حیث ملاحظات زیستمحیطی تبیین میشود.
ارزشهای زیستمحیطی
پیمایش جهانی ارزشها
کشورهای غیرمسلمان
کشورهای مسلمان
محیط زیست
2013
10
23
505
523
https://jisr.ut.ac.ir/article_51662_c9716573a9124bb38772bb385deaf5ac.pdf
مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران
2322-5254
2322-5254
1392
2
3
چکیده های انگلیسی
2013
10
23
1
7
https://jisr.ut.ac.ir/article_52115_508f3ab37462d96533bcb7e08da20938.pdf