2024-03-29T16:18:26Z
https://jisr.ut.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=4740
مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران
2322-5254
2322-5254
1391
1
2
فهم ماهیت جامعه ایرانی براساس الگوی گذران اوقات فراغت نسل جوان
تقی
آزاد ارمکی
حامد
اکبری
مدرنیته[1]، مفهومی است که تاکنون از زوایای متعددی بررسی شده است. شاید یکی از معتبرترین نظریات در این حوزه، نظریه گیدنز باشد. گیدنز، اصالتاً مدرنیته را یک جریان فرهنگی میداند که وارد مرحله جدیدی شده و مؤلفههای عینی خاص خود را در همه ساحتهای زندگی اجتماعی دارد. بررسی نظرات گیدنز حاکی از آن است که گیدنز، اصلیترین ساحت تبلور مدرنیته را اوقات فراغت[2] میداند. یعنی زمانی که افراد به گونهای بازتابانه[3] سبک زندگی و هویتی خاص خود را شکل میدهند. این مقاله، به بررسی انضمامی[4] این سؤال میپردازد که براساس نوع گذران اوقات فراغت جوانان، به عنوان یکی از اقشار جامعه، مدرنیته به عنوان یک ویژگی فرهنگی، تا چه حد در جامعه ما نهادینه[5] شده است. یافتههای تجربی ما، که براساس پژوهشی کیفی بر روی 30 نفر از جوانان 20 تا 30 سال شهر تهران به دست آمد، نشان داد ترجیحات و گرایشهای مدرن در بین جوانان شهر تهران در حال شکلگیری و تثبیت است، اما در همان حال بسترهای مادی و بایستههای اقتصادی تحقق عینی این خواستهها و تمایلات در جامعه وجود ندارد.
[1]. Modernity
[2]. Leisure time
[3]. Reflexive
[4]. Concrete
[5]. Constitutionalize
گیدنز
مدرنیته
سبک زندگی
بازتابیت
اوقات فراغت
2012
06
21
1
22
https://jisr.ut.ac.ir/article_36554_daa2191ad32896ae5a549a223388bd44.pdf
مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران
2322-5254
2322-5254
1391
1
2
تلفن همراه و کارکردهای آن برای کاربران ایرانی با تأکید بر تفاوتهای جنسیتی
محمدرضا
جوادی یگانه
مسعود
کوثری
طاهره
خیرخواه
تلفن همراه علاوه بر تامین نیاز ارتباطی میان فردی در حال حاضر به عنوان وسیله سرگرمی و وسیله ارتباط جمعی نیز به کار میرود و استفاده از آن معانی متعددی را برای کاربرانش دارد. مقاله حاضر میکوشد تا صرفنظر از کاربرد ارتباطی تلفن همراه، کارکردهای این وسیله را در میان کاربران مورد مطالعه قرار دهد. بدین منظور پیمایش آنلاینی از دارندگان این وسیله صورت گرفته است و پاسخگویان درباره کارکردهای مختلف این وسیله در تامین نیازهایشان اظهار نظر کردهاند. نتایج این پژوهش نشان میدهد که تلفن همراه علاوه بر کاربردهایی نظیر تسهیل ارتباطات میان فردی به واسطه سیار بودن و همراهی همه زمانی و همه مکانی پاسخگویان، کارکردهایی چون تامین امنیت، مد، خودابرازی، هویت، هماهنگی و سرگرمیرا نیز به همراه داشته است.
تکنولوژی ارتباطی
تلفن همراه
پیام کوتاه
کارکردهای تلفن همراه
هویت
امتداد خود
مد
امنیت
2012
06
21
23
54
https://jisr.ut.ac.ir/article_36555_986ef9846205e78f1b058c1be8d541bb.pdf
مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران
2322-5254
2322-5254
1391
1
2
اعتماد اجتماعی به مدیریت شهری و عوامل مؤثر بر آن
ابراهیم
حاجیانی
علی اکبر
رضایی
میرزاعبدالرسول
فلاح زاده
بسیاری از پژوهشگران و صاحبنظران اجتماعی بر اهمیت اعتماد در جامعه تأکید نمودهاند؛ مدیریت شهری و به معنای خاص شهرداری به عنوان یکی از بزرگترین سازمانهای اجتماعی هنگامی میتواند از کارایی و بهرهوری بیشتری برخوردار باشد که اعتماد شهروندان را به عنوان سرمایه اجتماعی و معنوی کسب کند و از آن در مسیر اهداف سازمانی و توسعه شهری استفاده نماید. مسأله اصلی که در این تحقیق به آن پرداخته میشود اعتماد شهروندان تهرانی به حوزه مدیریت شهری (مدیران و کارکنان شهرداری و عملکرد شهرداری تهران) است. جمعیت آماری تحقیق شامل شهروندان بالای 18 سال ساکن در شهر تهران است. حجم نمونه آماری 400 نفر است که با استفاده از روش نمونهگیری خوشهای متناسب با حجم انتخاب شدهاند.. نتایج تحقیق نشان میدهد که بطور کلی میزان اعتماد شهروندان به مدیریت شهری تهران در سطح پایینی است. نتایج همچنین نشان داد که پاسخگو بودن، وحدت هنجاری و وجود شفافیت سازمانی در شهرداری از مهمترین عوامل تغییر مثبت و ارتقای سطح اعتماد شهروندان تهرانی به مدیریت شهری تهران است.
اعتماد
شهروندان
مدیریت شهری
کلانشهر
پاسخگویی
اثربخشیعملکرد
همسویی اهداف با نیازها
2012
06
21
55
90
https://jisr.ut.ac.ir/article_36556_0964897041c306ca8019736a911a8636.pdf
مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران
2322-5254
2322-5254
1391
1
2
حمایت اجتماعی و جرم: مطالعه تطبیقی جوانان مجرم و عادی شهر ایلام
کامل
دلپسند
علی
ایار
سعید
خانی
پریخان
محمدی
این مقاله مطالعهای است پیرامون بررسی رابطه بین حمایت اجتماعی و جرم جوانان که پس از مقایسه دیدگاهها و تعاریف مختلف از حمایت اجتماعی (راتوس،کسلر و هلر) و جرم (کنترل اجتماعی هیرشی و فشار اگنیو) با روش پیمایشی به سنجش و مقایسه میزان برخورداری جوانان مجرم و عادی شهر ایلام از حمایت اجتماعی اقدام نموده است. در این تحقیق، حمایت اجتماعی در ابعاد سهگانه حمایت عاطفی، حمایت مادی و حمایت اطلاعاتی در یک نمونه 520 نفری متشکل از 147 نفر از جوانان مجرم و 373 نفر از جوانان عادی شهر ایلام بررسی شده است. یافتههای توصیفی تحقیق بیانگر آن است که میزان برخورداری جوانان عادی در تمام ابعاد حمایت اجتماعی نسبت به جوانان مجرم بیشتر است. یافتههای استنباطی نیز معنیدار بودن این تفاوت را تأیید میکند. همچنین تحلیل دادهها با استفاده از رگرسیون لوجستیک نشان میدهد که سازه نظری حمایت اجتماعی از قدرت تمایز بالایی در تفکیک افراد عادی و مجرم برخوردار است. به عبارت دیگر، با افزایش میزان حمایت اجتماعی احتمال ارتکاب جرم کاهش مییابد.
جرم
حمایت اطلاعاتی
حمایت عاطفی
حمایت مادی
جوانان
2012
06
21
89
120
https://jisr.ut.ac.ir/article_36557_e5d3f911833fdaa4273783e77086ea13.pdf
مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران
2322-5254
2322-5254
1391
1
2
تحلیلی بر علل و پیامدهای شکل گیری مناطق حاشیه نشین با نگرش ویژه بر شهر خمین
محمدباقر
علیزاده اقدم
حمیده
محمدامینی
پدیده حاشیهنشینی پدیدهای شهری است که با توجه به رشد شهرنشینی بیرویه در جهان، ایران و وجود مهاجرتهای روستا ـ شهری شکل گرفته و گسترش یافته است، حاشیهنشینی به عنوان برهم زننده تعادل فیزیکی شهرها، نشاندهنده توسعه ناموزون شهری و منطقهای است و دغدغه بسیاری از متخصصین شهری، جامعهشناسان، معماران و غیره است. در این تحقیق حاشیهنشینی در شهر خمین مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق از نوع پیمایشی است. جامعه آماری تحقیق را حاشیهنشینان شهر خمین تشکیل دادهاند و از میان کل جمعیت حاشیهنشین شهر خمین 384 نفر بر اساس فرمول کوکران تعیین شدهاند. نتایج پژوهش نشان داد که مهاجرت از روستاها به اطراف شهر خمین مهمترین عامل حاشیهنشینی بوده است و پس از آن پسرانهای شهری مانع ورود افراد به شهرها شده است. همچنین احساس حاشیهنشینی بر حسب جنسیت افراد متفاوت نیست و زنان و مردان، به لحاظ احساس حاشیهنشینی، وضعیت یکسانی دارند. همچنین در بحث پیامدهای ناشی از این پدیده (حاشیهنشینی) مشخص شد که بین گرایش به مشارکت و احساس حاشیهنشینی رابطه معنیدار و معکوسی وجود دارد.
حاشیهنشینی
مهاجرت
گرایش به مشارکت اجتماعی
گرایش به مشارکت سیاسی
2012
06
21
121
138
https://jisr.ut.ac.ir/article_36558_4cda2219658b28d3476bb1ab8c664c43.pdf
مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران
2322-5254
2322-5254
1391
1
2
بررسی گرایش دختران دانشجو به حجاب و بدحجابی
نعمت اله
کرم اللهی
محمد
آقاسی
وضعیت پوشش زن ایرانی پس از دوره مشروطه یعنی همزمان با دوران برخورد فرهنگ ایرانی با فرهنگ غربیـ دوران تجدد ـ، دستخوش تغییر و در برخی موارد تحول شده است. با پیروزی انقلاب اسلامی و توجه به ارزشهای اصیل اسلامی و ریشههای فرهنگ ایرانی، احیا و اشاعه فرهنگ حجاب و عفاف مجددا در دستورکار سیاستگذاران فرهنگی کشور قرار گرفت. به رغم تلاشهای گوناگون، همچنان نگرانیهایی در این خصوص مطرح است و جریانهای مختلف پیشنهادهای گوناگونی را برای گسترش حجاب و مقابله با مظاهر بدحجابی ارائه میکنند. متولیان فرهنگی در مراکز آموزشی و دانشگاهی به گسترش فرهنگ حجاب همت گماردهاند و برنامههایی نیز در این خصوص اجرا کردهاند. در مقاله حاضر با استفاده از روش گروه کانونی، موضوع گرایش دختران به انتخاب پوشش کامل و یا رویگردانی از آن، بررسی و تحلیل شده است. جمعیت و نمونه آماری این تحقیق را دختران دانشجو تشکیل میدهند. یافتههای تحقیق نشانگر سطح پایین آگاهی دانشجویان و نیز ضعف استدلال عقلی و علمی آنان در انتخاب یا انکار حجاب است. به این معنا که بیشتر شرکتکنندگان در جلسات بحث، در تأیید حجاب یا مخالفت با آن با اتخاذ مواضع احساسی، نظر خود را در باب گرایش یا عدم گرایش خویش به حجاب بیان میکردند.
پوشش
حجاب
گروه کانونی
دختران دانشجو
مصاحبه مشارکتی
2012
06
21
139
172
https://jisr.ut.ac.ir/article_36559_0908a070684b4aefc61748c07c31fae0.pdf
مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران
2322-5254
2322-5254
1391
1
2
دینداری در نسلهای مختلف (مطالعه موردی شهرستان ساری)
میترا
کلانتری
عبدالحسین
کلانتری
دین یکی از پدیدههای اجتماعی است که در فرآیندی تعاملی با جامعه بر آن تاثیر میگذارد و از آن متاثر میشود. در جامعه دینی ایران که قوانین و هنجارهای آن برگرفته از دستورات و ارزشهای دینی است، پژوهش و تحقیقات در حوزه دین و دینداری دغدغه بسیاری از پژوهشگران و اندیشمندان است. در این مقاله به بررسی تطبیقی میزان دینداری، در سه نسل از افراد در شهر ساری، بر اساس ابعاد دینداری گلاین و استارک، مبادرت شده است: نسل اول، نسل قبل از انقلاب (متولدین 1320 تا 1340)؛ نسل دوم، نسل انقلاب (متولدین 1341 تا 1355)؛ و نسل سوم نسل بعد از انقلاب (متولدین 1356تا 1370) و تعداد جمعیت نمونه 380 نفر است.
بر اساس نتایج حاصله سلسلهمراتب ابعاد دینداری عبارتند از: تجربه دینی، آگاهی دینی، ارزشهای دینی، اخلاق دینی و در نهایت انجام مناسک دینداری. همچنین برای بررسی معنیداری تفاوتهای بیننسلی، از روش آماری آنوا استفاده شده است، که نتایج پژوهش حکایت از آن دارد که میزان دینداری نسل اول در دو بعد باور دینی و مناسک دینی، به صورت معنیداری بیشتر از دو نسل بعدی است. بنابراین نتایج به دست آمده تا حدودی تاییدکننده دیدگاه اینگلهارت است،مبنی بر تفاوت نسلی مبنی بر چرخه زندگی و پیشرفت جوامع. همچنین در سنجش ارزشهای عرفیگرا در سه نسل مشخص شد که اگرچه به طور کلی میزان تمایل به ارزشهای عرفیگرا در جامعه کم است، نسل سوم نسبت به دو نسل قبل از خود تمایلات عرفیگرایانه بیشتری دارد. بنابراین در این مقاله از طرف دیگر درصدد برآمدهایم تا وضعیت دینداری افراد را در ابعاد مختلف مقایسه کنیم تا مشاهده کنیم آیا تئوری جیمز، مبنی بر شخصیشدن دین در جوامع جدید، و نظریه برگر، مبنی بر سکولاریسم اجتماعی و فردی در این جامعه آماری، توضیحپذیر است؟ نتیجه گویای این است که این تحولات در ایران نیز در حال وقوع است و انسانها زندگی دینیای را دنبال میکنند که حول محور حال شخصی میچرخد که به تعبیر جیمز حیات دینی دستِ اول است و مطابق دیدگاه برگر مبنی بر سکولاریسم اجتماعی تاحدودی قابل توضیح است.
نسل
دینداری
ارزش¬های دینی
ارزش¬های عرفی¬گرایی دینی
2012
06
21
173
200
https://jisr.ut.ac.ir/article_36560_853bd86b81db0667fe70920d2051d4e2.pdf